Το Αεροναυτικό Στρατηγικό Βάθος της Ελλάδος ως Αντίβαρο στη φοβική «Στρατηγική Ψυχραιμία»

Του Δημητρίου Δρόσου*

   Η Τουρκία έπαυσε από πολλού να αποτελεί αφοσιωμένο σύμμαχο του ΝΑΤΟ, όπως ήταν κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, όπου ασκούσε έντονη αντισοβιετική ρητορική. Επίσης δεν αποτελεί πλέον χώρα frontline της Συμμαχίας, καθώς με την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, τέτοιο ρόλο έχει πλέον η Ελλάς, έναντι της Δυτικής Ευρώπης.

Εκτός αυτού στον πόλεμο της Ουκρανίας, η Ελλάς με το λιμένα της Αλεξανδρουπόλεως, έχει αναβαθμίσει τη γεωστρατηγική της αξία, ενώ τα περίφημα (άλλοτε) στενά του Βοσπόρου

Η Τουρκία προσεγγίζει ανοικτά τις Ηπειρωτικές Δυνάμεις της Ευρασίας (Ρωσία, Κίνα, Ιράν, Πακιστάν) οι οποίες αντιτίθενται σφόδρα στο άλλο μέρος του δίπολου τις λεγόμενες Ναυτικές Δυνάμεις (Η.Π.Α., ΗΒ, Γαλλία, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Καναδάς).

Αφήσαμε έξω από το δίπολο την Γερμανία, καθώς ανέκαθεν ο ρόλος της Γερμανίας, όπως και της Τουρκίας ήταν διφορούμενος. Η Γερμανία από το 1969 με τον τότε Καγκελάριο Willy Brandt εφήρμοσε το δόγμα της Ostpolitik, ρίχνοντας γέφυρες σε Ανατολή παρόλο που παρέμενε στη Δύση. Οι Ναυτικές Δυτικές Δυνάμεις πέραν της καχυποψίας προς τη Γερμανία για ιστορικούς λόγους, πλέον με την Ostpolitik, είχαν και άλλους λόγους να μην εμπιστεύονται απολύτως τη Γερμανία. Οι συνθήκες του Β’ ΠΠ απαγόρευσαν στη Γερμανία να έχει ισχυρές Ε.Δ., ωστόσο της επέτρεψαν να έχει αμυντική βιομηχανία. Παράλληλα η οικονομία της ήταν η ατμομηχανή της ανάπτυξης της Ευρώπης. Η Ομοσπονδιακή Δυτική Γερμανία μετά την ένωσή της με την Ανατολική Γερμανία, αισθάνθηκε ότι έπρεπε να αποκτήσει και το ανάλογο γεωπολιτικό βάρος στη διεθνή σκηνή. Με δεδομένες τις ασθενείς Ε.Δ. της αλλά και την πανίσχυρη οικονομία της ο άξονας ισχύος που υπολειπόταν ήταν η Διπλωματία. Έτσι υποκατέστησε τον ένα ασθενή βραχίονα ισχύος (Στρατιωτικός) με τον άλλο (Διπλωματικός). Οι Η.Π.Α. δεν εμπιστεύονται τη Γερμανία. Οι σχέσεις του προέδρου Τραμπ με την Μέρκελ ήταν ψυχρές έως ανύπαρκτες, ενώ δεν είναι ιδιαίτερα θερμές και οι σημερινές σχέσεις της Καγκελαρίας με τους Δημοκρατικούς του Biden, παρά την προσωρινή ταύτιση συμφερόντων σε κάποιες πτυχές του Ουκρανικού ζητήματος. Πολλά σκάνδαλα που σηματοδότησαν την μείωση του brand name της Γερμανίας (π.χ. Dieselgate με την VW, Siemens, κ.λ.π.) είχαν ως αφετηρία τις Η.Π.Α. Εκτός αυτού το κέντρο βάρους της Αμερικανικής πολιτικής μετατοπίζεται σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.

Επανερχόμενοι στη σημερινή Τουρκία, βλέπουμε ότι έχει επιρροές από τη φονταμενταλιστική οργάνωση των Αδελφών Μουσουλμάνων της οποίας ο Ερντογάν είναι οπαδός, ενώ οι ισλαμικές καταβολές του ΑΚΡ έχουν επιδράσει καταλυτικά στις λαϊκές μάζες της Ανατολίας. Παράλληλα, η Τουρκία έχει υιοθετήσει το δόγμα  Davutoğlu περί “στρατηγικού βάθους”, όπου σύμφωνα με αυτό η Τουρκία δεν είναι μόνο μία ισχυρή περιφερειακή δύναμη αλλά επίσης και «Κεντρική Δύναμη» πολλαπλών ταυτοτήτων. Τα γεωπολιτικά ανοίγματα της Τουρκίας στις Ηπειρωτικές δυνάμεις είναι εμφανή. Η Τουρκία κρατά ουδέτερη στάση στο Ουκρανικό βοηθώντας και τις δύο πλευρές και προσπαθώντας να αναβαθμίσει το στρατηγικό της ρόλο (συμφωνία σιτηρών).  Αναφέρουμε ενδεικτικά ότι ακόμη και στην περίοδο του Covid προμηθεύτηκε το Κινεζικό εμβόλο της Sinopharm και όχι τα Δυτικά εμβόλια. Η προσέγγιση της Τουρκίας με την Κίνα περνά μέσα από το Πακιστάν, ενώ η παλιά καχυποψία της Κίνας προς την Τουρκία λόγω υποστήριξης της τελευταίας προς το αποσχιστικό κίνημα των Ισλαμιστών Ουϊγούρων, φαίνεται ότι υποχώρησε έναντι μείζονων γεωπολιτικών συμφερόντων λόγω της σύγκλισης Άγκυρας με το Πεκίνο. Με το Ιράν ταυτίζονται στην συντριβή του Κουρδικού στοιχείου. Δεν είναι τυχαίο ότι η Κίνα με το Ιράν και το Πακιστάν διατηρεί άριστες σχέσεις, όπως άλλωστε και η Τουρκία.

Στρατηγική Αξία του Ελληνικού Αεροναυτικού Χώρου

Υπό τις παρούσες συνθήκες τα απώτατα Ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ δηλαδή αυτά της Ανατολίας, είναι ευάλωτα γεγονός που αυξάνει μέγιστα τη στρατηγική αξία του Ελληνικού χώρου για το ΝΑΤΟ, λόγω της γεωγραφικής του θέσεως και των εδαφικών του χαρακτηριστικών. Ειδικά το ορεινό έδαφος της Ελλάδος (43% ορεινό και 27% ημιορεινό) προσφέρει δυνατότητες αμυντικού αγώνος μεγάλης διάρκειας.

Τα νησιά του Αιγαίου και Κρητικού Πελάγους (δευτερευόντως του Ιονίου, λόγω μη ύπαρξης απειλής από Δυσμάς), ένεκα της πυκνότητας και της διάταξής των προσφέρονται για διαδοχικούς χώρους άμυνας αλλά και σημείων ελέγχου του θαλάσσιου χώρου της Ανατολικής Μεσογείου. Συνεπώς ο χερσαίος χώρος σε συνάφεια με το νησιωτικό χώρο ως ενιαίος στρατηγικός χώρος διευκολύνει τον έλεγχο του εναέριου χώρου στην ευρύτερη περιοχή. Αυτό παρέχει τη δυνατότητα εκτέλεσης στρατηγικών ελιγμών, σε αυτόν που κατέχει τον εν λόγω εναέριο χώρο με στρατηγικό βάθος προς Βαλκάνια, Εγγύς Μέση Ανατολή και Μαύρη Θάλασσα μέσω της Ρουμανίας. Το σύμπλεγμα των νήσων: Κρήτης, Κυθήρων, Κάσου, Καρπάθου, Ρόδου φράσει Νότια το Αιγαίο αυξάνοντας την γεωπολιτική του σημασία.

Ένας από τους κυριότερους λόγους που επέλεξε το Ισραήλ ως σύμμαχό του την Ελλάδα είναι το τεράστιο βάθος που προσφέρει ο Ελληνικός Αεροναυτικός χώρος. Αυτόν δεν πρέπει με τίποτε να τον απεμπολήσουμε, διότι σε διαφορετική περίπτωση θα έχουμε κατακόρυφη απομείωση της γεωστρατηγικής σπουδαιότητας της Ελλάδας. Η Ελλάς οφείλει να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες και ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού ανακηρύσσοντας ΑΟΖ σε συνεργασία με την Κύπρο. Με δεδομένη την σημερινή ευαισθησία της Δύσης εναντίον επιτιθέμενων κρατών (Ρωσία) είναι εξαιρετικά δύσκολο για την Τουρκία σε αυτό το γεωπολιτικό περιβάλλον να ασκήσει οποιαδήποτε μονομερή ενέργεια κατά της Ελλάδος. Αυτό θα έφερνε σε αμηχανία τη Δύση, η οποία έστω και απρόθυμα θα πρέπει να παρέμβει, προκειμένου να συνεχίσει να δικαιολογεί στη Δυτική κοινή γνώμη την επίσημη πολιτική που χαράσσει στην Ουκρανία.

Η χώρα μας διαθέτει ισχυρά στρατηγικά «όπλα», όπως είναι: η Εμπορική Ναυτιλία, ο ορυκτός πλούτος, οι Διεθνείς της Σχέσεις, οι Συμμαχίες της, ο ζωτικός χώρος ελιγμών που έχει η προκεχωρημένη στρατηγική θέση της Κρήτης, η απρόσκοπτη διασφάλιση συγκοινωνιών της Δύσης με τη Μ. Ανατολή, η γεωγραφική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, η δυνατότητα ανάπτυξης άριστης άμυνας, τα πολλά αεροδρόμια που έχει κλιμακωμένα σε βάθος και πλάτος σε όλη την επικράτεια, οι ευκολίες για υποστήριξη logistics που διαθέτει στη Συμμαχία (λιμάνια, NMIOTC, ΠΒΚ, Σούδα, Στεφανοβίκι, Λάρισα, Αλεξανδρούπολη), οι ισχυρότατες Ε.Δ. που διαθέτει και θεωρούνται από τις πλέον αξιόμαχες του ΝΑΤΟ.

Η Δύση ήδη αξιοποιεί επιχειρησιακά τον αεροναυτικό χώρο της Ελλάδος με το τεράστιο στρατηγικό βάθος. Η κυριαρχία και ο έλεγχος επί των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου από φίλιες προς τη Δύση δυνάμεις και παράλληλα η διασφάλιση θαλάσσιων γραμμών διέλευσης υδρογονανθράκων για την απρόσκοπτη ροή αυτών προς τη Δύση είναι προς το ύψιστο συμφέρον της Δύσης. Είναι ένας ρόλος που η Ελλάδα δύναται να καλύψει αφενός ως χώρα του ΝΑΤΟ, αφετέρου εντεταγμένη στο Δυτικό αξιακό κώδικα, σε συνεργασία με χώρες της περιοχής που έχουν ενταχθεί στο Δυτικό σύστημα ασφαλείας (π.χ. Ισραήλ, Ιορδανία, ΗΑΕ, Κύπρος κλπ).

Εάν πάμε βορειότερα, τα στενά των Δαρδανελλίων δεν έχουν πλέον τόσο μεγάλη στρατηγική αξία για την Τουρκία, όπως στο παρελθόν διότι υπόκεινται στην επίδραση πολλών οπλικών συστημάτων εδάφους, αέρος, αντιπλοϊκά όπλα και άλλα αντιόπλα και είναι εύκολο το φράξιμό τους με τη βύθιση ενός μεγάλου πλοίου, ή με την καταστροφή μίας κρεμαστής γέφυρας από οποιονδήποτε εμπλεκόμενο. Οι διαδοχικές γραμμές αμύνης των Ελληνικών νήσων φράζουν επίσης την έξοδο. Η αξία της Τουρκίας ως βάση συγκέντρωσης πληροφοριών από το ΝΑΤΟ είναι πλέον υποδεέστερη από ότι στο παρελθόν λόγω της ύπαρξης δορυφορικών επικοινωνιών και νέων συστημάτων ραντάρ με τεράστια εμβέλεια.

Η Τουρκία αντιλαμβανόμενη το στρατηγικό πλεονέκτημα του Ελληνικού αεροναυτικού βάθους, έχει προχωρήσει από το 1996 και μετά στη μαζική ναυπήγηση σκαφών επιφανείας, ενώ ο στόλος της προπαρασκευάζεται και για τη διεξαγωγή επιθετικών επιχειρήσεων. Προσπαθεί να διατηρεί σε σταθερά αυξανόμενο επίπεδο τη ναυτική της παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο υποστηρίζοντάς την και με πλοία ανεφοδιασμού. Προσπαθεί να διεισδύσει σε χώρες της Μ. Ανατολής και Β. Αφρικής (π.χ. Κατάρ, Σομαλία, Σουδάν, Λιβύη, Β. Συρία) αποκτώντας και με τη βοήθεια βάσεων σε κάποιες από αυτές τις χώρες ανάλογο γεωστρατηγικό βάθος. Έχει προνομιακές σχέσεις με Ιράν και Πακιστάν εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο εύκολη πρόσβαση προς τον Περσικό Κόλπο. Και εάν οι πύραυλοι S-400 είναι αμυντικοί όπως ισχυρίζεται η Άγκυρα, η ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων από την πλευρά της, οι πύραυλοι Bora1 η ναυπήγηση του αεροπλανοφόρου Anadolu κάθε άλλο παρά αμυντικό σκοπό έχουν.

Ο γεωγραφικός χώρος της Ελλάδος αποτελεί το συνδετικό κρίκο Ευρώπης, Μ. Ανατολής, Μάγκρεμπ και αλληλοεπηρεάζεται από τον περιβάλλοντα γεωγραφικό χώρο. Δύναται με τη μορφολογία του και τη γεωγραφική του σύνθεση να προσφέρει δυνατότητες άμυνας μεγάλης διάρκειας, ή δυνητικά να χρησιμοποιηθεί ως χώρος εξόρμησης για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η Συμμαχία θα πρέπει να ενισχύσει αμυντικά την Ελλάδα για να εκπληρώσει το σοβαρό στρατηγικό της ρόλο καθώς είναι αυτό και προς όφελος της Δύσης, ενώ θα πρέπει να τονισθεί στη Δύση ότι τα Στενά έχουν απωλέσει την πρότερη γεωστρατηγική τους αξία. Η Ελλάδα στάθηκε πάντα στο πλευρό των Δημοκρατικών ιδεωδών από την αρχαιότητα έως σήμερα εν αντιθέσει με τους επιτήδειους ουδέτερους Τούρκους. Η Δύση πρέπει να αντιληφθεί ότι με τα σημερινά γεωπολιτικά δεδομένα η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που αποτελούν την frontline γραμμή ανάσχεσης ενώ η Τουρκία σαφώς όχι.  Yφίσταται μία ομάδα χωρών με συγκρουόμενα συμφέροντα με τη Δύση, όπως το Ιράν, Πακιστάν και οι ευρισκόμενες σε εμφύλιο πόλεμο Σομαλία, Υεμένη, Λιβύη όπου η Τουρκία έχει αναπτύξει με αυτές τις αντιδυτικές δυνάμεις προνομιακές σχέσεις. Αν υπολογισθεί και η σύγκλιση με Ρωσία, Κίνα, Αδελφούς Μουσουλμάνους και Χαμάς τότε η Τουρκία οδεύει μάλλον σε ευρύτερη γεωπολιτική ρήξη με τη Δύση. Πριν τη ρήξη ασφαλώς θα προσπαθήσει να ωφεληθεί όσο περισσότερο μπορεί.

Η Τουρκία ονειρεύεται ανατροπή συνθήκης της Λωζάννης, (τα σύνορα της “καρδιάς” του Τουρκικού έθνους όπως αποκαλούν οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου, την περιοχή από την Μπουχάρα του Ουζμπεκιστάν ως την Ανδαλουσία της Ισπανίας, ή τη μεγάλη “γαλάζια” πατρίδα εποφθαλμιώντας εδάφη της Συρίας, του Ιράκ, της Κύπρου, της Λιβύης, την Ανατολική Μεσόγειο, το Αιγαίο και εν τέλει τον στρατηγικό “στραγγαλισμό” της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ.

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η στρατηγική αξία της Ελλάδος στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον μεγιστοποιείται, ενώ οι όποιοι κίνδυνοι του συστημικού ρίσκου μπορούν να μετατραπούν σε γεωπολιτικά προτερήματα. Η Ελλάδα πρέπει να αναδείξει στη Συμμαχία όλες τις παραμέτρους που την καθιστούν στρατηγικό εταίρο της Δύσης με γεωπολιτικό βάρος μεγαλύτερο από αυτό της Τουρκίας. Ας καταλάβει η Δύση ότι η Τουρκία επέλεξε συμμάχους, δεν δύναται κάθε λίγο να αλλάζει συμμαχίες ανάλογα με τη ροή των γεγονότων. Κάποια στιγμή θα πρέπει να πληρώσει αυτό το τίμημα.

ΥΓ: 1) Η Κύπρος δεν κείται μακράν, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Ελληνισμού.

      2) Η «στρατηγική ψυχραιμία», κάνει ποιο διεκδικητική την Τουρκία και έχει εξαντλήσει από μακρόν την όποια σκοπιμότητα ή ωφέλεια. Η επαναφορά του δόγματος του «ισοδύναμου τετελεσμένου», θα αποκαθιστούσε τις ισορροπίες, ακόμη και στις διεθνείς σχέσεις.

       3) Η μη επίσκεψη της Ελληνικής άρχουσας ελίτ εξουσίας, στις νήσους του Ανατολικού Αρχιπελάγους του Αιγαίου, στην περίοδο του Πάσχα σχολιάζεται δυσμενώς ευρύτατα εντός της Ελληνικής επικράτειας στέλνοντας άσχημα εσωτερικά μηνύματα στους ακρίτες των νήσων. Παράλληλα εκτράχυνε τον Ακάρ να προβεί σε δηλώσεις του σε ομιλία του στο μαινόμενο πλήθος ότι επικειται η ώρα που οι Τούρκοι θα πολεμήσουν και θα πεθάνουν για τα ιδεώδη τους. Αυτά τα λίγα προς το παρόν για όσους θεωρούν τον Ακάρ φίλο τους.

*Υποπτέραρχος ε.α.–Αναλυτής (MBA, ΜΗSΑ, MPH, MSc in Finance, LLB, BSc)

The post Το Αεροναυτικό Στρατηγικό Βάθος της Ελλάδος ως Αντίβαρο στη φοβική «Στρατηγική Ψυχραιμία» appeared first on Militaire.gr.