Προς νέο νόμο για τους απλήρωτους μισθωτούς

Του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Έπρεπε να περάσουν 22 μήνες διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝ.ΕΛ., χιλιάδες προσλήψεις ημετέρων στο ευρύτερο Δημόσιο, οι περικοπές συντάξεων, αλλά και το μεγάλο πλήγμα των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας που συντάραξε την κυβέρνηση και την οδήγησε σε απώλειες, για να συζητηθεί η τύχη των επονομαζόμενων «εγκλωβισμένων μισθωτών» του ιδιωτικού τομέα. Εκείνων δηλαδή του 1 εκατομμυρίου εργαζομένων που αν και δεν είναι απολυμένοι δεν πληρώνονται, με αποτέλεσμα να φυτοζωούν.

Σύμφωνα

με ασφαλείς πληροφορίες του «newmoney.gr», λοιπόν, εντός των επόμενων ημερών ξεκινά από το υπουργείο Εργασίας, σε συνεννόηση με αυτό των Οικονομικών, η συζήτηση για τη δημιουργία νέου θεσμικού πλαισίου αντιμετώπισης αυτού του φαινομένου. Ενός πλαισίου που καταπώς δείχνουν τα πράγματα θα είναι ιδιαίτερα σκληρό. Αφενός πρέπει όντως να μπει μια τάξη στο φαινόμενο εργοδοτικής ασυδοσίας με τη μη καταβολή μισθοδοσίας στους υπαλλήλους, όμως η πιθανότητα η κυβέρνηση να οδηγήσει σε λουκέτα εταιρείες που έστω απασχολούν ανθρώπινο δυναμικό με αυτό τον αρνητικό τρόπο φοβίζει για νέο κύμα πτωχεύσεων και μαζικών εξόδων στην ανεργία.

Η μελέτη

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Mε την υπ’ αριθμ. 46128/1820 απόφασή του το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προχώρησε στην προκήρυξη διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου εκπόνησης μελέτης καταγραφής του φαινομένου των εγκλωβισμένων μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.

Στόχος αυτής της μελέτης είναι να καταγραφούν οι εξελίξεις αλλά και οι προτάσεις ώστε να υπάρξει νομοθετική άμεση παρέμβαση. Ως εγκλωβισμένοι εργαζόμενοι θεωρούνται εκείνοι που δεν είναι απολυμένοι έτσι ώστε να έχουν δικαίωμα σε επίδομα ανεργίας, ούτε όμως είναι πραγματικοί μισθωτοί καθώς εργάζονται ουσιαστικά δίχως να πληρώνονται επί μήνες. Σε πολλές δε περιπτώσεις, όπως αναγνωρίζει το έγγραφο του υπουργείου, οι καθυστερήσεις των πληρωμών ξεπερνούν το εξάμηνο και οι θιγόμενοι επιλέγουν την προσφυγή στην επίσχεση εργασίας.

Πρόκειται για ζήτημα με μεγάλο κοινωνικό κόστος που αφορά περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους και αποτελεί ωρολογιακή βόμβα. Το πρόβλημα ανέδειξαν τα εργατικά κέντρα της χώρας, καθώς οι εν λόγω καταγγελίες έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας, αφού μόνο μία στις δύο επιχειρήσεις πλέον ανταποκρίνεται στις μισθοδοσίες της. Παράλληλα, και στα ΜΜΕ, που έχουν τεθεί εδώ και καιρό στο κυβερνητικό στόχαστρο, αυτή η συνθήκη τείνει να αποτελέσει καθεστώς.

Πληροφορίες, πάντως, τονίζουν ότι η κυβέρνηση δεν προσανατολίζεται στο να εξασφαλίσει τις θέσεις εργασίας και τη ρευστότητα στις αμοιβές μέσω διευκολύνσεων και εύρεσης λύσεων όπως η αποπληρωμή των υποχρεώσεων του Δημοσίου που αποτελεί φλέγον ζήτημα για τέτοιου είδους εταιρείες. Μάλιστα η αδιαφορία της για την αποπληρωμή των οφειλών του κράτους προς τους ιδιώτες δείχνει τον φαρισαϊσμό που επικρατεί απέναντι στον ιδιωτικό τομέα. Κεντρικό μέλημά της, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να υπάρξει πειθαρχική και ποινική δίωξη των επιχειρηματιών υπό το πρίσμα ότι είναι «έχοντες» και αρνούνται να καταβάλουν τους μισθούς. Μάλιστα, σύμφωνα με πηγές, υπάρχουν σκέψεις για αυστηροποίηση και ποινικοποίηση της διαδικασίας, για προοπτική ακόμα και λουκέτων σε τέτοιου είδους εταιρείες, για θέσπιση χρονικών ορίων (μέχρι πόσους μήνες η εργοδοσία θα μπορεί να μην είναι συνεπής στην καταβολή μισθοδοσίας προς τους υπαλλήλους της) κ.ά. Ολα αυτά, όμως, χωρίς να υπάρχει υπολογισμός του κοινωνικού κόστους και της ανόδου των δεικτών ανεργίας αν τα λουκέτα που προκύψουν είναι μαζικά. Παράλληλα, έστω και με αυτή τη σαφώς αρνητική μορφή πληρωμών, χιλιάδες εργαζόμενοι από απασχολούμενοι θα εξελιχθούν σε καινούριους ανέργους με επιδοματική πλέον σχέση εξάρτησης με το Δημόσιο.

Μια σκέψη που είχε υπάρξει ήταν να διερευνηθεί και η δέσμευση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων των κακοπληρωτών επιχειρηματιών. Σε μια τέτοια όμως προοπτική πρέπει να παραδεχτούμε ότι ουσιαστικά οι εταιρείες πηγαίνουν έτσι σε διαδικασίες προπτωχευτικές.

Από τα θέματα που θα συζητηθούν επίσης είναι και οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που προσφεύγουν στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα.

Στη διαβούλευση που ξεκινά άμεσα και θα οδηγήσει πολύ σύντομα στο νέο νομοθετικό πλαίσιο έχουν κληθεί να συμμετάσχουν ακόμη το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, συνδικαλιστικές οργανώσεις, εργοδοτικοί φορείς, ενώ θα διερευνηθεί και η διεθνής εμπειρία, κυρίως από τη Γερμανία και τη Γαλλία.