Ποιος είναι ο κ. Apivita που έκανε mega deal

του Δημήτρη Μαρκόπουλου

H Apivita γεννήθηκε από τον έρωτα δύο φαρμακοποιών τη δεκαετία του '70 και βρέθηκε από την προηγούμενη Τετάρτη στην ίδια επιχειρηματική οικογένεια με Nina Ricci, Paco Rabanne και Jean-Paul Gaultier.

Πόσο απέχει η μετεμφυλιακή ορεινή Ελλάδα, και συγκεκριμένα τα χωριά Σκληρού στην επαρχία Ολυμπίας

και Γαβράκια Δομοκού, από το παγκόσμιο fashion και τα διεθνούς φήμης εμπορικά σήματα Nina Ricci, Paco Rabanne και Jean-Paul Gaultier; Τι σχέση μπορεί να έχουν με το παγκόσμιο στερέωμα της μόδας δύο «χίπηδες» φαρμακοποιοί της δεκαετίας του '70 που πάλεψαν να βγουν από τη φτώχεια, που διακινούσαν παράνομα αριστερές εφημερίδες στη διάρκεια της χούντας και που κατόπιν ξεκίνησαν να βγάζουν τον επιούσιο πουλώντας εναλλακτικά φαρμακευτικά είδη και κρέμες βασισμένες στα μελισσοκομικά προϊόντα σε ένα μικρό φαρμακείο; Να που πριν από μία εβδομάδα με έναν μαγικό τρόπο οι δύο διαφορετικοί αυτοί κόσμοι, εκείνος δηλαδή της βιοπάλης και των οραμάτων για μια άλλη Ελλάδα και αυτός του διεθνούς γκλάμουρ και των διάσημων σημάτων ομορφιάς, αρωμάτων και μόδας, ενώθηκαν εις σάρκα μίαν.

Στην Ελλάδα του σήμερα, οι καλές ειδήσεις σπανίζουν. Είναι σαν να ψάχνεις ψύλλο στον αχυρώνα μιας γκρίζας πραγματικότητας. Αυτός ο αρνητικός κανόνας έσπασε την περασμένη Τετάρτη όταν ανακοινώθηκε πως μια επιχείρηση από την πατρίδα μας, η Apivita της Νίκης και του Νίκου Κουτσιανά, πραγματοποίησε συμφωνία πώλησης πλειοψηφικού μεριδίου στον παγκόσμιο ισπανικό κολοσσό Puig. Μια καταλανική εταιρεία μόδας, καλλυντικών ειδών και αρωμάτων, με έδρα στη Βαρκελώνη, παρουσία σε 150 χώρες του πλανήτη, 4.483 εργαζόμενους, 1,6 δισ. ευρώ πωλήσεις και σήματα στο πορτφόλιό της όπως τα γνωστά σε όλους Carolina Herrera, Nina Ricci, Paco Rabanne, Jean-Paul Gaultier και με πατέντες για τα αρώματα Prada, Valentino, τοποθετήθηκε σε μια εταιρεία 100% ελληνική, με διεθνή παρουσία και μεγάλες επιτυχίες.

Δημιούργημα μιας ζωής

Κάποιοι έσπευσαν να πουν ότι «οι Κουτσιανάδες έπιασαν την καλή». Δεν γνωρίζουν βέβαια ότι τα χρήματα τα οποία πήρε η οικογένεια των δημιουργών των πρώτων παγκοσμίως καλλυντικών με βάση τα μελίσσια θα επανεπενδυθούν σχεδόν όλα, με στόχο έναν και μοναδικό: τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και την περαιτέρω ανάπτυξη της Apivita. Η ισπανική εταιρεία απέκτησε πλειοψηφικό πακέτο από τους βασικούς μετόχους της εταιρείας, το ζεύγος Κουτσιανά, με τους τελευταίους να διατηρούν ποσοστό καθώς και το μάνατζμεντ της εταιρείας.

Κάποιοι προ εβδομάδων συνέδεαν την τύχη της επιχείρησης με το ταξίδι του φίλου του Νίκου Κουτσιανά και πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα στη L'Oreal, μιλώντας για «ρουσφέτι» προς τον επιχειρηματία. Αλλοι προ ενός έτους έκαναν λόγο για deal με την Johnson&Johnson. Ομως ο Νίκος Κουτσιανάς, έχοντας μάθει να κρατά μυστικά από τα χρόνια της παρανομίας στη χούντα, είχε το δικό του, ανεξάρτητο από πολιτικές και άλλες παρεμβάσεις ή σχέσεις σχέδιο. Η επένδυση της Puig, σε κάθε περίπτωση έχει στρατηγικό χαρακτήρα, καθώς εξασφαλίζεται μια σειρά από προϋποθέσεις, οι οποίες εξαρχής ήταν κεφαλαιώδους αξίας για την οικογένεια Κουτσιανά. Για παράδειγμα, όπως όλοι γνωρίζουν στην «πιάτσα» των καλλυντικών, θεμελιώδες για το επιχειρηματικό ζευγάρι ήταν όχι μόνο να μην υπάρξει κανενός είδους πλάνο απολύσεων, αλλά αντιθέτως οι νέοι μέτοχοι να μεγαλώσουν την εταιρεία και να επενδύσουν και άλλα χρήματα μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Μέλημα επίσης ήταν η έδρα και η γραμμή παραγωγής της εταιρείας να παραμείνουν στην Ελλάδα, με πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του ερευνητικού εργαστηρίου και των υπερσύγχρονων εγκαταστάσεων στο Μαρκόπουλο.

Επίσης, επιβλήθηκε ως όρος οι συνεργασίες που ήδη έχει η ελληνική εταιρεία με καλλιεργητές και παραγωγούς, με τους αγαπημένους τους μελισσοκόμους, να συνεχιστούν χωρίς να υπάρξουν ανατροπές στην προμήθεια των πρώτων υλών. Ολοι εξάλλου γνωρίζουν τη «μανία» του Νίκου Κουτσιανά με τους μελισσοκόμους, καθώς δική του ιδέα και πατέντα ήταν η παραγωγή καλλυντικών ειδών από μέλι. Εξ ου και το όνομα Apivita, η οποία προέρχεται από τη λέξη «apis» (μέλισσα) και τη λέξη «vita» (ζωή), δηλαδή «η ζωή της μέλισσας». Σημαντικό κριτήριο στην επιλογή της οικογέ­νειας Κουτσιανά ήταν το γεγονός ότι, παρά το μεγάλο μέγεθός της και την παγκόσμια παρουσία της, η Puig παραμένει κατά βάση μια οικογενειακού χαρακτήρα και ιδιοκτησίας εταιρεία, ενώ διαθέτει και ευαισθησίες ως προς την προαγωγή ενός μοντέλου πράσινης-αειφόρου επιχειρηματικότητας.

Το 1972 ο Νίκος και η Νίκη Κουτσιανά δημιούργησαν τα πρώτα τους φυσικά καλλυντικά

Από τον Εμφύλιο στα αρώματα

Ο Νίκος Κουτσιανάς είναι παιδί της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Γεννήθηκε μετά τον πόλεμο στο χωριό Γαβράκια στο Δομοκό, μέρος το οποίο επισκέπτεται συχνά μέχρι και σήμερα, όταν δεν επιλέγει να πηγαίνει στο ησυχαστήριό του στην Ανδρο. Παρά τα φτωχά και δύσκολα παιδικά του χρόνια, θα καταφέρει να σπουδάσει Φαρμακευτική στην Αθήνα και αργότερα από ειλικρινές ενδιαφέρον και μεράκι, Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Για την ακρίβεια ποτέ δεν σταμάτησε να διαβάζει, καθώς μέχρι και σήμερα οι καλοί του φίλοι όλο και δέχονται κάποια πρόσκληση για να επισκεφθούν μαζί του κάποιο ενδιαφέρον σεμινάριο ή συνέδριο ή να παρακολουθήσουν κάποια επιμορφωτική διάλεξη ή βιβλιοπαρουσίαση από αυτές που κατά κόρον υποστηρίζει η Apivita.

Το 1972 μαζί με τη γυναίκα της ζωής του, τη Νίκη από τη Σκληρού Ολυμπίας, δημιούργησαν τα πρώτα τους φυσικά καλλυντικά χρησιμοποιώντας μελισσοκομικά προϊόντα και εκχυλίσματα βοτάνων. Το 1979 δημιούργησαν την Apivita. Η επιτυχία είναι άμεση και αυτή τη στιγμή η επιχείρηση απλώνεται με προϊόντα και καταστήματα σε 15 χώρες (Ισπανία, Ιαπωνία, Χονγκ Κονγκ, Αμερική, Κύπρος, Ουκρανία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Βέλγιο, Ολλανδία κ.α.). Η μεγάλη επιτυχία της εταιρείας σε διεθνές επίπεδο ξεκίνησε από την Ισπανία. Εκεί η Apivita διατηρεί παρoυσία σε 80 πολυκαταστήματα «El Corte Ingles», σε 650 φαρμακεία και ένα flagship κατάστημα στη Μαδρίτη. Κατόπιν έρχεται η Ασία με 11 καταστήματα στο Χονγκ Κονγκ και 10 στην Ιαπωνία. Επικεντρωμένοι στη δουλειά τους, οι δημιουργοί της εταιρείας κατορθώνουν το απόλυτο ελληνικό success story. Την πρώτη βασισμένη σε απόλυτα οικολογικά κριτήρια ελληνική πολυεθνική εταιρεία καλλυντικών.

Οραμα του Νίκου Κουτσιανά, μάλιστα, είναι η δημιουργία ενός «πράσινου» Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων και η μεταλαμπάδευση των οικολογικών αξιών στη νεολαία. Με καμάρι ακόμα και σήμερα, στους μαθητές που επισκέπτονται το μοντέρνο εργοστάσιό του μιλά για τον σεβασμό στη φύση, για τον περίφημο και αγαπημένο του κήπο του Ιπποκράτη και για το πώς θα πρέπει η Ελλάδα να επινοήσει ξανά τον εαυτό της, να βρει ένα δικό της παραγωγικό μοντέλο βασισμένο στον φυσικό της πλούτο. Αυτή τη νέα εθνική αισιοδοξία είναι που επιδιώκει να περάσει και στους νεότερους εργαζομένους του αλλά και στους πολλούς και από όλους τους χώρους πολιτικούς του φίλους. Διανοούμενος του επιχειρείν ο ίδιος, δεν είναι μονολιθικός και σε πολλά πράγματα διαφωνεί ακόμα και με τα κακώς κείμενα της δικής του πολιτικής πλευράς. Ανθρωπος μπροστά από την εποχή του, φωνάζει στους νέους ζητώντας «σύμπνοια», καταγγέλλοντας τον νέο διχασμό και μιλώντας για μια Ελλάδα της προόδου, για μια χώρα του 21ου αιώνα, μακριά από τις αγκυλώσεις και τις στρεβλώσεις.

Το πρώτο μαγαζί των δύο «χίπιδων» φαρμακοποιών της δεκαετίας του '70, που πάλεψαν να βγουν από τη φτώχεια

«Δεν πειράζει, κουμπάρε...»

Αντισυμβατικός, προ ετών μέσω ενός φίλου του είχε επισκεφθεί πολύ γνωστό τραπεζίτη της εποχής που κυριαρχούσε, με σκοπό να ζητήσει συνεργασία και χρηματοδότηση της εταιρείας του. Μη γνωρίζοντάς τον και με προφανή έπαρση, ο τραπεζίτης δεν καταδέχτηκε καν να κοιτάξει τον πάντοτε προσηνή και γελαστό Νίκο Κουτσιανά που μπήκε στο γραφείο. «Εχετε 5 λεπτά», του είπε με πομπώδες ύφος. Ο Νίκος Κουτσιανάς τότε θυμήθηκε την καταγωγή του. «Δεν πειράζει, κουμπάρε... Αφού δεν έχεις χρόνο, τα λέμε άλλη φορά», του απάντησε κλείνοντας την πόρτα στη μούρη του υπερόπτη μα και έκπληκτου money maker που έτρεξε πίσω του για να του ζητήσει συγγνώμη. Ανθρωπος πολιτικοποιημένος, όχι όμως κομματικοποιημένος, δεν κρύβει τις πολιτικές του φιλίες - σχέσεις ζωής οι οποίες όμως δεν υπήρξαν για τον ίδιο «γνωριμίες».

Κολλητός του φίλος είναι ο Φώτης Κουβέλης του οποίου το εγχείρημα, τη ΔΗΜ.ΑΡ., παρακολούθησε στενά. Αγαπημένος του επίσης πολιτικός και προσωπικός συνοδοιπόρος υπήρξε ο Μίμης Ανδρουλάκης, όπως και ο Αλέκος Φλαμπουράρης, ο Κώστας Λαλιώτης και πλήθος ανθρώπων του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ., σχεδόν και η ίδια οικογένεια Παπανδρέου. Σε όλους αυτούς ο ίδιος δεν χαρίζεται ποτέ. Τους απευθύνεται ως ένας ενεργός πολίτης που δεν αποζητά ρουσφέτια και επιδιώκει να τους μεταφέρει την εικόνα της κοινωνίας. Μια πραγματικότητα, δηλαδή, από την οποία συχνά οι πολιτικοί αποκόπτονται. Στενή επίσης είναι η σχέση του με τον καθηγητή και συγγραφέα επιτυχημένων best sellers Δημήτρη Μπουραντά. Ανιδιοτελής, συχνά έχει παράσχει βοήθεια σε άπορους, αλλά και... εύπορους που επιδιώκουν να βρουν λύσεις στις γραφειοκρατικές τους δυσκολίες. Και αυτό διότι για τον Νίκο Κουτσιανά τίποτα δεν είναι κρυφό. Τίποτα δεν είναι «δικό του». Οπου μπορεί βοηθάει, «παντρεύει» κοινωνικά ανθρώπους και γνωστούς με έναν σκοπό: την πρόοδο.

Σαν έφηβος που ρουφάει τη ζωή, κάνει παρέες, σμίγει ανθρώπους διαφορετικούς μεταξύ τους και γλεντάει χορεύοντας το αγαπημένο του ζεϊμπέκικο, συνοδεία ποτηριού στο κεφάλι. Γιατί ο Νίκος Κουτσιανάς πάνω από όλα είναι ένας δεινός ισορροπιστής της ζωής, της δουλειάς, του κεφιού και της εντατικής εργασίας. Ηθική επιβράβευση της Apivita, εκτός των άλλων, είναι και το ότι πρόκειται για τη βιομηχανία εκείνη που έχουν επιλέξει να επισκέπτονται πολλοί ηγέτες της Ευρώπης ως το απόλυτο δείγμα ελληνικής επιχειρηματικότητας με ήθος και πράσινη λογική. Δεν είναι τυχαία η προ δύο ετών επίσκεψη του αντιπροέδρου της Ε.Ε. Γίρκι Κατάινεν στις εγκαταστάσεις της, η προ ενάμισι έτους «σύνοδος» των Ευρωπαίων υπουργών Γεωργίας στη μονάδα της εταιρείας στη ΒΙΠΕ Μαρκοπούλου ή η επίσκεψη του καγκελάριου της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν. Και όλα αυτά ενώ η Apivita έχει απασχολήσει ουκ ολίγες φορές ειδησεογραφικά πρακτορεία όπως το CNN ή το CNBC.

Το νέο κεντρικό μαγαζί της Apivita στο Κολωνάκι

​​Όπως δημοσιεύθηκε στο ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ της Κυριακής 12/3