Μανώλης Βορδώνης: «Να αγοράσουν οι εφοπλιστές μέρος του ελληνικού χρέους»

«Το κράτος θα συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα μέσω έκδοσης ομολόγου υψηλού ρίσκου, το οποίο θα αγοραστεί από τους Ελληνες πλοιοκτήτες, απ’ ό,τι με τη φορολόγηση της ναυτιλίας», επισημαίνει ένα από τα εξέχοντα στελέχη της ελληνικής και παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας

Η συνέχιση της εκκρεμότητας όσον αφορά την υπόθεση διερεύνησης από τις υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του ελληνικού θεσμικού φορολογικού πλαισίου για την ελληνική ναυτιλία, που εκπροσωπεί το 50% του κοινοτικού στόλου, επιτείνει την αβεβαιότητα και θέτει σε κίνδυνο τη μισή ναυτιλία

Του Μηνά Τσαμόπουλου

Το θέμα του τρόπου φορολόγησης της ναυτιλίας απασχολεί και την κοινή γνώμη. Ακούγονται πολλά, τα οποία όμως δεν δίνουν μια ξεκάθαρη εικόνα, με αποτέλεσμα η ναυτιλία να έχει εν μέρει στοχοποιηθεί μολονότι αποτελεί τον βασικότερο πυλώνα της ελληνικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, «οι εισροές από τη ναυτιλία στο ισοζύγιο πληρωμών ανέρχονται περίπου στα 136 δισ. ευρώ για τα έτη 2007-2016. Δηλαδή 16% περισσότερες από τον άλλον σημαντικό οικονομικό τομέα, τον τουρισμό, ο οποίος συνεισέφερε περίπου 117 δισ. ευρώ την ίδια δεκαετία».

Τη δική του οπτική γωνία για τη συγκεκριμένη υπόθεση αλλά και για τον τρόπο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης δίνει ο κ. Μανώλης Βορδώνης, ένα από τα εξέχοντα στελέχη, επί 45 χρόνια, της ελληνικής και παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας, με έντονη δραστηριότητα σε διεθνείς οργανισμούς και δομικό στέλεχος της ναυτιλιακής εταιρείας-κολοσσού Thenamaris. Η άποψη που εκφράζει είναι ότι «η φορολογία των επιχειρήσεων και των πολιτών είναι μόνο ένας από τους τρόπους άντλησης χρημάτων για τη χρηματοδότηση του δημόσιου μηχανισμού διαχείρισης της χώρας, καθώς και των υποδομών κοινωνικής ωφέλειας, όπως τα σχολεία, τα νοσοκομεία, οι υποδομές ασφαλείας, ο Στρατός κ.λπ. Ας θυμηθούμε όμως τις παλιές εποχές όπου οι εύποροι πολίτες της Δημοκρατίας των Αθηνών χρηματοδοτούσαν την κατασκευή, τη συντήρηση και την επάνδρωση μιας τριήρους, ενώ με προσωπικό ενδιαφέρον, αγάπη και αισθητική ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για το ποιος θα κατασκευάσει το ωραιότερο και ισχυρότερο μέρος του τείχους του Θεμιστοκλή. Και αργότερα, σε άλλες εποχές, ίσχυε το ίδιο με τους εύπορους Ελληνες της μητροπολιτικής Ελλάδας, αλλά κυρίως της μεγάλης εθνικής μας Διασποράς».

«Κάπως έτσι, λοιπόν, η μεγάλη Ελλάδα της ναυτοσύνης και της Διασποράς υπήρξε ουσιαστικός παραστάτης της χώρας σε δύσκολες ώρες. Είναι θέμα ψυχολογίας, στάσης και σχέσεων να επαναλαμβάνεται και να επαυξάνεται η ίδια ουσιαστική για τον τόπο στήριξη μέσα από τα σύγχρονα σχήματα της δικής μας εποχής. Ενα ομόλογο του Ελληνικού Δημοσίου με συγκεκριμένο σκοπό έκδοσης, για την Υγεία, την Αμυνα, την Παιδεία, την αποτροπή της περαιτέρω περικοπής των συντάξεων, μπορεί να προκαλούσε ενθουσιασμό και ανταπόκριση σε όσους θέλουν και μπορούν να συμβάλουν στις δύσκολες ώρες», τονίζει ο κ. Βορδώνης και προσθέτει:

«Τα χρήματα που μπορεί η συγκεντρώσει το ελληνικό κράτος από τη φορολόγηση της ναυτιλίας είναι λιγότερα από αυτά που μπορεί να εισπράξει μέσω έκδοσης ομολόγου υψηλού ρίσκου το οποίο θα αγοραστεί από τους Ελληνες πλοιοκτήτες. Και τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν θα πρέπει να δίνονται στοχευμένα για τις συντάξεις, την Υγεία, την Παιδεία κ.ά. Θα μπορούσαν να το δουν οι εφοπλιστές ως μια υψηλού κινδύνου επένδυση η οποία μπορεί να τους αποδώσει στο μέλλον όταν βελτιωθεί η ελληνική οικονομία. Θα πρέπει η κυβέρνηση να καταθέσει μια πρόταση που θα απευθύνεται στο συναίσθημα. Πρόταση για μια μορφή δανεισμού που δεν θα απευθύνεται στις σκληρές τραπεζικές αγορές, αλλά στην ψυχή των Ελλήνων εφοπλιστών, στη λογική ‘‘οι Ελληνες για την Ελλάδα’’. Οι Ελληνες εφοπλιστές στηρίζουν τον τόπο τους και άμεσα και έμμεσα και θα έχει βάση μια τέτοια πρόταση».

Οσον αφορά το θέμα του φορολογικού πλαισίου, επισημαίνει:

«Πρόκειται για ένα σύνθετο θέμα το οποίο δεν επιδέχεται απλοϊκές λύσεις. Στην ουσία, οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ιδέα για ποιο πράγμα μιλάνε όταν λένε ότι θέλουν να αλλάξουν το φορολογικό πλαίσιο στην Ελλάδα το οποίο προστατεύεται από το Σύνταγμα. Η φιλοσοφία του υπάρχοντος νομικού πλαισίου είναι να προσελκύσει κεφάλαια προσφέροντας υποστήριξη σε βάθος χρόνου και σταθερό φορολογικό πλαίσιο. Χωρίς να έχει γίνει αναθεώρηση του Συντάγματος πώς μπορούμε να το παρακάμψουμε».

«Η Ε.Ε. έχει ως σκεπτικό ότι δεν αρκεί το tax tonnage, η πάγια καταβολή φόρου από τις ναυτιλιακές εταιρείες, κάτι που ισχύει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, κάποιες από τις οποίες έχουν ευνοϊκότερο πλαίσιο για τη ναυτιλία τους. Οι Ευρωπαίοι σκέφτονται: ‘‘Τι λες; Με ένα πάγιο ετήσιο τέλος θα τη γλιτώσεις και δεν θα φορολογηθείς πάνω στο εισόδημα που παράγει το πλοίο;’’. Καλούν την κυβέρνηση να φορολογήσει στην Ελλάδα τον ναύλο - το έσοδο, αν και δεν το παρήγαγε η ναυτιλιακή εταιρεία στην Ελλάδα, αλλά απλά και μόνο γιατί κάποιος έχει ένα γραφείο στην Ελλάδα. Ξεχνούν ότι ο τζίρος δεν πραγματοποιήθηκε σε ευρωπαϊκά χωρικά ύδατα, ενώ η εταιρεία έχει πληρώσει κανονικότατα τους φόρους στο εξωτερικό».

Ο κ. Βορδώνης κάνει λόγο για απλοϊκή αντιμετώπιση ενός σύνθετου θέματος εκ μέρους των Ευρωπαίων: «Πρόκειται για ένα απλοϊκό μοντέλο αυτό που έχουν στο μυαλό τους οι Ευρωπαίοι για τη ναυτιλία. Στην ουσία δεν το κατέχουν το θέμα και θα σας το εξηγήσω. Είναι διαφορετικό θέμα ο τζίρος μιας ναυτιλιακής εταιρείας που προκύπτει από τη δραστηριότητα που αναπτύσσει στην Ελλάδα και είναι τελείως διαφορετική η έννοια του τζίρου που πραγματοποιεί ένα πλοίο. Λένε ότι το βαπόρι εισπράττει, άρα γιατί να μη φορολογηθεί; Ενα πλοίο υπό ελληνική σημαία είναι ένα κεφάλαιο της αλλοδαπής το οποίο επενδύεται και φιλοξενείται στην Ελλάδα. Το πλοίο ναυπηγήθηκε στην Κίνα και όταν παλιώσει θα πάει για παλιοσίδερα στο Πακιστάν. Ενα πλοίο παραλαμβάνει φορτίο στο εξωτερικό, στην Κίνα για παράδειγμα, για να το μεταφέρει στην Αμερική. Το φορτίο του φορολογείται τόσο στη χώρα από την οποία το παραλαμβάνει όσο και στη χώρα όπου το παραδίδει. Αποπλέει το καράβι και κάθε μέρα όπου ταξιδεύει στις διεθνείς θάλασσες βγάζει λεφτά. Σε ποιον πρέπει να πληρώνει φόρο το πλοίο, όπως ζητούν οι Ευρωπαίοι; Ενώ, αν πεις ότι θα φορολογήσω τα μερίσματα που είναι κέρδη τα οποία θα εισαχθούν στην Ελλάδα και θα επενδυθούν στην ελληνική οικονομία, τότε πολύ καλά θα κάνεις. Ας φορολογηθεί ως εισόδημα που παράγεται στο εξωτερικό, αν και εθελοντικά ο εφοπλιστής επιλέγει να το φέρει μέσα στην Ελλάδα».

Σχετικά με το τραπεζικό σύστημα και τη ναυτιλία, ο κ. Βορδώνης κάνει λόγο για «φούσκα»: «Οι Ελληνες πλοιοκτήτες πιστεύουν αυτό που κάνουν και γι’ αυτό παρά τη βαριά κρίση και ύφεση δουλεύουν με τεράστιες ζημίες. Ζημίες όμως οι οποίες δεν απειλούν τις εταιρείες γιατί οι τράπεζες τις στηρίζουν για να μη χάσουν τα λεφτά τους. Η διεθνής ναυτιλία κρατιέται στα πόδια της γιατί είναι υπερχρεωμένη. Τα πλοία που έχουν δώσει οι εταιρείες ως εγγύηση έχουν υποτιμηθεί κατά πολύ. Αν οι τράπεζες αναγνωρίσουν πόσο υποτιμημένα είναι τα περιουσιακά στοιχεία που τους έχουν δοθεί ως εξασφαλιστικά των δανείων, τότε θα καταρρεύσει το σύστημα. Για παράδειγμα, για ένα πλοίο που άξιζε 100 εκατ. δολάρια, τα 80 εκατ. τα έδωσε η τράπεζα και τα 20 εκατ. ο πλοιοκτήτης. Τώρα που το πλοίο μπορεί να αξίζει 30 εκατ., αυτή η υποτίμηση κατά 70 εκατ. πού θα καταγραφεί;».Και καταλήγει:
«Ο μόνος τρόπος να εξυγιανθεί η παγκόσμια οικονομία είναι μέσω ενός σημαντικού κουρέματος σε όλον αυτό τον δανεισμό. Θα πρέπει να ευθυγραμμίσουν τις αξίες που έχουν γραφτεί στα βιβλία ως χρηματοδοτήσεις με την πραγματική αξία των περιουσιακών στοιχείων που τους έχουν δοθεί ως εγγύηση. Είναι όμως μια απόφαση πολιτικοοικονομική».