ΤΟΥΡΚΙΑ – ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ: ΣΟΥΛΤΑΝΟΣ; Τι αλλάζει στην Τουρκία με το “ναι” στον Ερντογάν

Από το πρωί σήμερα τα εκατομμύρια των Τούρκων πολιτών αποφασίζουν να θέλουν ή όχι τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «Σουλτάνο», με αυξημένες εξουσίες σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης της χώρας.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν ότι η διαφορά μεταξύ του «ναι» και του «όχι» κυμαίνεται στα όρια του στατιτιστικού λάθους και με το ποσοστό αναποφάσιστων να βρίσκεται γύρω στο 8%. Δυο δημοσκοπήσεις

προχθες έδειχναν ελαφρά υπερίσχυση του «ναι» ωστόσο, τελευταία δημοσκόπηση που δημοσιεύεται στην αντιπολίτευόμενη εφημερίδα Τζουμχουριέτ δείχνει σημαντική διαφορά υπέρ του «όχι» με 53,9 % ενώ το «ναι» να περιορίζεται στο 46,1%”.

Ο Ερντογάν έχει εξαπολύσει μία άνευ προηγουμένη προπαγανδιστική καμπάνια, την οποία εστιάζει στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και στην ακραία κριτική εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της Ελλάδας. Αφού είχε χαρακτηρίσει τους Έλληνες «γκιαούρηδες», δηλαδή άπιστους, σχολίασε για την υπόθεση με τους οκτώ τούρκους που έχουν ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα: «Οι τρομοκράτες δραπετεύουν από εδώ και που πάνε; Στην Ελλάδα. Μιλάμε μαζί τους στο τηλέφωνο και μας λένε ότι μέσα σε 15 – 20 μέρες θα το λύσουν το θέμα. Ακόμη εκείνοι οι τρομοκράτες κρύβονται στην Ελλάδα και τους έχουν στα ώπα – ώπα. Όταν εσύ γίνεσαι φίλος με τον εχθρό μου, συμπάθα με, αλλά…»

Οι επικριτές του δημοψηφίσματος υποστηρίζουν ότι το ναι, ενισχύει τον αυταρχισμό του προέδρου, σε μία χώρα που έχουν συλληφθεί 40.000 άνθρωποι, ενώ άλλοι 120.000 έχουν εκδιωχθεί ή απολυθεί από τις εργασίες τους, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Ερντογάν τον περασμένο Ιούλιο. Για τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, η Τουρκία βρίσκεται ενώπιον μιας επιλογής:
«Θέλουμε να συνεχίσουμε με μια κοινοβουλευτική δημοκρατία ή ένα σύστημα διακυβέρνησης του ενός ανδρός;» ήταν το ερώτημα που έθεσε σε συγκέντρωση κοντά στην τουρκική πρωτεύουσα, όπου συνέκρινε το προεδρικό σύστημα το οποίο επιδιώκει να εγκαθιδρύσει η τουρκική κυβέρνηση με ένα «λεωφορείο χωρίς φρένα του οποίου τον προορισμό δεν γνωρίζουμε».

ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΜΕ ΤΟ “ΝΑΙ” ΣΤΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Διευρυμένες εξουσίες του προέδρου, κατάργηση του θώκου του πρωθυπουργού, περισσότεροι βουλευτές: Διευρυμένες εξουσίες προέδρουΒάσει τις συνταγματικής μεταρρύθμισης, ο πρόεδρος Ερντογάν θα συγκεντρώνει τις περισσότερες εκτελεστικές εξουσίες, ορίζοντας ο ίδιος τους υπουργούς της κυβέρνησης, καθώς και έναν ή δύο αντιπροέδρους. Ο θώκος του πρωθυπουργού καταργείται, ενώ βάσει των προβλέψεων του νομοσχεδίου, ο πρόεδρος θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα στον δικαστικό τομέα. Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί να επιλέγει άμεσα ή έμμεσα έξι μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (HSYK), το οποίο είναι αρμόδιο για να διορίζει και να αποπέμπει τους δικαστικούς λειτουργούς. Το κοινοβούλιο θα επιλέγει τα υπόλοιπα επτά μέλη. Τα στρατοδικεία, που έχουν στο παρελθόν καταδικάσει σε θάνατο πολλούς αξιωματούχους μεταξύ αυτών και ο πρώην πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές μετά το πραξικόπημα του 1960, θα απαγορευθούν πλην εξαιρέσεων. Κατάσταση έκτακτης ανάγκηςΣύμφωνα με τη συνταγματική μεταρρύθμιση, η χώρα θα κηρύσσεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μόνο σε περίπτωση «εξέγερσης ενάντια στην πατρίδα» ή όταν σημειώνονται «βίαιες ενέργειες που απειλούν το έθνος με διχασμό». Ο πρόεδρος θα αποφασίζει αν θα κηρύξει ή όχι κατάσταση έκτακτης ανάγκης προτού θέσει σχετικό ερώτημα στο κοινοβούλιο. Στη συνέχεια το κοινοβούλιο θα μπορεί να την παρατείνει, να την αναστέλλει ή να περιορίζει τη διάρκειά της. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης αρχικά θα μπορεί να τίθεται σε ισχύ για έξι μήνες, και στη συνέχεια θα μπορεί να παρατείνεται για ανώτατη περίοδο 4 μηνών κάθε φορά.ΚοινοβούλιοΟ αριθμός των βουλευτών θα αυξηθεί από 550 σε 600, ενώ το όριο ηλικίας του εκλέγεσθαι θα μειωθεί από τα 25 έτη που είναι τώρα στα 18. Οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές θα διεξάγονται ταυτόχρονα κάθε πέντε χρόνια, έναντι τεσσάρων που ισχύει τώρα. Το κοινοβούλιο θα εξακολουθήσει να μπορεί να καταρτίζει, να τροποποιεί και να καταργεί νόμους. Επίσης θα ελέγχει τις ενέργειες του προέδρου, όμως αυτός θα μπορεί να εκδίδει προεδρικά διατάγματα για τους τομείς που αφορούν τις διευρυμένες εκτελεστικές του εξουσίες. Αντίθετα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο πρόεδρος δεν θα μπορεί να εκδίδει διατάγματα για θέματα τα οποία ρυθμίζονται ξεκάθαρα από τους νόμους. Αν ο πρόεδρος κατηγορηθεί ή θεωρηθεί ύποπτος ότι διέπραξε κάποιο αδίκημα, το κοινοβούλιο θα μπορεί να ζητεί να διενεργηθεί έρευνα, όμως η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί με διευρυμένη πλειοψηφία τριών πέμπτων. Πρόεδρος ως το 2029;Το προσχέδιο της συνταγματικής μεταρρύθμισης ορίζει την 3η Νοεμβρίου 2019 ως ημερομηνία των επόμενων προεδρικών και βουλευτικών εκλογών. Ο πρόεδρος εκλέγεται για μια πενταετή θητεία και για δύο φορές το ανώτατο. Πλέον δεν θα είναι υποχρεωμένος να παύει τις σχέσεις του με το κόμμα του.Ο Ερντογάν, 63 ετών, εκλέχθηκε πρόεδρος τον Αύγουστο του 2014 αφού διετέλεσε πρωθυπουργός της Τουρκίας επί 12 χρόνια. Η τρέχουσα θητεία του ως πρόεδρος δεν θα προσμετράται όταν αλλάξει το σύστημα. Οπότε, ο Ερντογάν, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2003, μπορεί θεωρητικά να παραμείνει στην προεδρία ως το 2029.