Από τον Μακιαβέλλι στην Μερκιαβέλλι

«Είναι πολλοί αυτοί που βλέπουν στην Άνγκελα Μέρκελ τη χωρίς στέμμα βασίλισσα της Ευρώπης. Αν αναρωτηθούμε από που ακριβώς αντλεί την εξουσία της η Γερμανίδα καγκελάριος, πέφτουμε πάνω στο εξής στοιχείο που χαρακτηρίζει τη δράση της : την κλίση που έχει στο να μην δρα, να μην δρα ακόμη, να δράσει αργότερα – την αναποφασιστικότητα. Στην κρίση της Ευρώπης η Μέρκελ έδειξε αναποφασιστικότητα από

την πρώτη στιγμή και συνεχίζει να δείχνει μέχρι σήμερα. Στην αρχή δεν ήθελε με τίποτα να βάλει στην πολιτική ατζέντα της Ευρώπης την ελληνική τραγωδία με το χρέος. Μετά αρνιόταν να σώσει την Ελλάδα και, αργότερα, όταν χρειάστηκαν βοήθεια η Ισπανία και η Ιταλία, υπήρξε αντίθετη.

«Είναι γεγονός ότι δεν είναι στις προτεραιότητες της Μέρκελ να σώσει τα χρεωμένα κράτη, πάνω απ’ όλα θέλει να κερδίσει τις εκλογές στη Γερμανία. Και γι αυτό, όπως γράφει το Der Spiegel, πρέπει «να προστατεύσει το γερμανικό χρήμα, ὠστε να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα της Γερμανίας στις παγκόσμιες αγορές, και, παρεμπιπτόντως, ενδεχομένως να σώσει και την Ευρώπη. Ασκεί και εκείνη μια ευρωπαϊκή εσωτερική πολιτική που υπηρετεί πρωτίστως τη διατήρηση της εξουσίας στο εθνικό επίπεδο.

«Μια άλλη χαρακτηριστική ιδιότητα της Γερμανίδας καγκελαρίου είναι η, θα μπορούσε να πει κανείς πραγματικά μακιαβελλική, ευμεταβλησία της. Για τον Μακιαβέλλι, ο ηγεμόνας δεν υποχρεούται να τηρήσει τον πολιτικό λόγο που έδωσε χθες παρά μόνον εάν σήμερα έχει να του αποφέρει κάποιο όφελος. Αν αυτό το προβάλλουμε στη σημερινή κατάσταση, έχουμε το εξής απόφθεγμα :Μπορεί κανείς να κάνει σήμερα το αντίθετο ακριβώς από αυτό που ανήγγειλε χθες εάν έτσι αυξάνει τις πιθανότητές του να επανεκλεγεί στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Έτσι, για μεγάλο χρονικό διάστημα η Μέρκελ αγωνίστηκε για την παράταση της λειτουργίας των γερμανικών πυρηνικών εργοστασίων, αποδεχόμενη ακόμη και μια πιθανή έξοδο από την Ευρώπη. Στη συνέχεια, μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκοσίμα, εφήρμοσε μια πολιτική εξόδου από την πυρηνική ενέργεια και εισόδου στην Ευρώπη.

«Μετά από αυτό κατοχυρώθηκε πλέον ως εξπέρ «της σωτηρίας της τελευταίας στιγμής». Σήμερα λέει: Ευρωομόλογα; Μόνο πάνω από το πτώμα μου». Αύριο, θα αφήσει τον υπουργό Οικονομικών Σόιμπλε να αναζητήσει την κατάλληλη παράκαμψη-διέξοδο (άμεσες πιστώσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις συνεργαζόμενες τράπεζες και στα Κράτη, που και αυτές θα επιβαρύνουν εντέλει, στη χειρότερη περίπτωση, τον Γερμανό φορολογούμενο).

«Η πολιτική της δεν είναι ούτε σαφές όχι ούτε σαφές ναι, αλλά ένα «ναι+όχι», «νόχι»

Από το βιβλίο του Ούλριχ Μπέκ, Από τον Μακιαβέλλι στη Μερκιαβέλλι, Η Γερμανική Ευρώπη και οι στρατηγικές εξουσίας της Κρίσης, μετ. Νέδα Αθ. Κανελλοπούλου-Μαλούχου, Πατάκης, σς. 91-92.