Μέλμοθ ο περιπλανώμενος

Του Μάκη Πανώριου

Το Γοτθικό Μυθιστόρημα δεν είναι μόνο ιστορίες υπερφυσικού τρόμου, είναι, κυρίως, και μέσω αυτών των ιστοριών ως πρόσχημα, η αντανάκλαση και το ‘στίγμα’ μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου, της οποίας τα βασικά χαρακτηριστικά είναι ο προληπτικός σκοταδισμός, η φανατική θρησκοληψία και η μεταφυσική φαντασίωση. Σε μια καθημερινότητα με συγκεκριμένο κοινωκο-πολιτικό στάτους κβο και σαφή διαχωρισμό των τάξεων, Άρχοντες και Πληβείοι, σε περίκλειστους, μυστηριώδεις πύργους οι πρώτοι,

σε άθλιες, ρυπαρές κατοικίες οι δεύτεροι, κι ένα φυσικό περιβάλλον ερημικών εκτάσεων και σκοτεινών δασών, ήταν απολύτως φυσικό να γεννηθεί και να καλλιεργηθεί από αυτήν την αμφίβολη πραγματικότητα ένα πνεύμα ‘σκοτεινιάς και τρόμου’. Οι σκιές, τα φαντάσματα, οι δαίμονες, οι νεκροζώντανοι, τα τέρατα, οι μάγοι, οι μάγισσες, είναι τα ‘υπερρεαλιστικά’ σύμβολα που θα εκφράσουν  αυτό το πνεύμα. Απ’ αυτή την άποψη τα όνειρα, τα οράματα, οι φαντασιώσεις, υπεύθυνες για τις ψυχοπαθολογικές νευρώσεις, θα λειτουργήσουν ως βασικά ‘υλικά’ που διαμόρφωσαν την εν λόγω πραγματικότητα. Αυτή η προσέγγιση μας επιτρέπει να υποστηρίξουμε ότι κανένα άλλο λογοτεχνικό κίνημα δεν κατάφερε να συλλάβει το βαθύτερο προαναφερθέν υπαρξιακό πνεύμα μιας ολόκληρης εποχής, όπως το Γοτθικό Μυθιστόρημα.