Ανθρώπινα δικαιώματα: Αναφαίρετα (;) δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους

Ανθρώπινα δικαιώματα… Πού πηγαίνει το μυαλό σας όταν ακούτε τον όρο; Στις ατομικές και αναφαίρετες ελευθερίες που έχει ο κάθε άνθρωπος σ’ αυτό τον κόσμο και στα δικαιώματα που είναι ίσα για όλους; Ναι, η αλήθεια είναι πως έτσι θα έπρεπε να είναι. Αλλά απ’ το πρέπει μέχρι το τι συμβαίνει στην πράξη, υπάρχει μια μεγάλη, δυστυχώς, απόσταση.

Τι γίνεται με τα δεδομένα – όπως θα έπρεπε- δικαιώματα που έχουν όλοι οι άνθρωποι; Πόσο συχνή είναι η παραβίασή τους; Ποιες κοινωνικές ομάδες θεωρούνται οι πιο ευάλωτες και τι μπορεί να κάνει ένα άτομο, του οποίου τα δικαιώματα καταπατώνται; Σ’ αυτά τα

ερωτήματα καλούμαστε να δώσουμε απαντήσεις μέσα απ’ το συγκεκριμένο άρθρο.

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Στις 10 Δεκεμβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η συγκεκριμένη ημέρα γιορτάζεται σε ανάμνηση της υπογραφής της Παγκόσμιας Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων απ’ τον ΟΗΕ το 1948. Οι εμπνευστές της συγκεκριμένης ημέρας είχαν ως όραμά τους έναν κόσμο με δικαιώματα και ελευθερίας χωρίς διακρίσεις.

Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Άνθρωπο καθορίζει τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, για όλες τις γυναίκες και όλους τους άντρες. Μεταξύ αυτών, είναι το δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την ιθαγένεια, στην ελευθερία της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας, στην εργασία, στην εκπαίδευση, το δικαίωμα στην τροφή και την κατοικία και το δικαίωμα συμμετοχής στη διακυβέρνηση. Η Διακήρυξη έθεσε τις βάσεις για περισσότερες από 80 συνθήκες και διακηρύξεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα που υπέγραψε ο ΟΗΕ.

Ποιο είναι το σημερινό έργο του ΟΗΕ;

Ο ΟΗΕ εστιάζει πλέον τις προσπάθειές του στην εφαρμογή των νόμων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Ύπατος Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που συντονίζει τη δράση του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις και τους μηχανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, για τη βελτίωση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Πηγή: unric.orgΤο παράδειγμα της Ελλάδας

Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που υπέγραψαν το 1948 την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Δυστυχώς, όμως, η συνολική εικόνα της Ελλλάδας όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι θετική και χρειάζονται ακόμα πολλά βήματα και πρωτοβουλίες προκειμένου τα δικαιώματα να διασφαλιστούν εκτός απ’ την θεωρία και στην πράξη.

Όπως τονίζει στο iPop.gr ο συνταγματολόγος, Κώστας Χρυσόγονος, το Σύνταγμα στην Ελλάδα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε επίπεδο διατάξεων ουσίας. Δηλαδή, το μέρος του Συντάγματος το οποίο είναι αφιερωμένο στα ανθρώπινα δικαιώματα κατοχυρώνει σε γενικές γραμμές δικαιώματα εφάμιλλα προς εκείνα που περιλαμβάνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και στις άλλες σχετικές διεθνείς συνθήκες.

Ο κ. Χρυσόγονος, ωστόσο, προσθέτει ότι το ζήτημα είναι πως δεν υπάρχουν στο βαθμό που θα έπρεπε αποτελεσματικοί μηχανισμοί προστασίας των συγκεκριμένων δικαιωμάτων και εγγύησης της εφαρμογής των κατά τα άλλα επαρκών, ουσιαστικών διατάξεων.

Ποια είναι τα δικαιώματα τα οποία παραβιάζονται περισσότερο στην Ελλάδα;

Ο Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, εξηγεί ότι θα μπορούσε να πει κανείς ότι από την πτώση της δικτατορίας και μετά έχουμε μια βελτίωση σε πολλά δικαιώματα, εκ των έσω, δηλαδή με πρωτοβουλία των Κυβερνήσεων, ή με πιέσεις από έξω, δηλαδή από διεθνείς οργανισμούς και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Παρόλα αυτά, προσθέτει ότι υπάρχουν τομείς που τα πράγματα δεν πήγαν και τόσο καλά. «Σήμερα αστυνομική βία και αυθαιρεσία, αποτελεσματική δίκη σε εύλογο χρόνο, οι συνθήκες κράτησης, η θρησκευτική ελευθερία, η κατοχύρωση ανεξάρτητης ενημέρωσης, ο έμπρακτος σεβασμός των διάφορων μορφών ετερότητας (ΑΜΕΑ, ομοφυλόφιλων και διεμφυλικών, αλλά και μειονοτήτων, μεταναστών και προσφύγων), αποτελούν τομείς που χρειάζεται δουλειά για αλλαγή όχι μόνο του νομοθετικού πλαισίου προστασίας αλλά και νοοτροπίας. Όμως και πλήθος άλλων δικαιωμάτων που εντάσσονται στα οικονομικά-κοινωνικά βρίσκονται σε δεινή θέση λόγω της οικονομικής κρίσης».

Απ’ την πλευρά της, η Γιώτα Δημητριάδη, Κοινωνική Λειτουργός, τονίζει στο iPop.gr πως το δικαίωμα πρόσβασης στην υγεία, στην εργασία, στη δια βίου εκπαίδευση, στις κοινωνικές παροχές ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων είναι εκείνα που παραβιάζονται περισσότερο.

Είναι σημαντικό επίσης να σημειωθεί ότι υπάρχουν ελλείμματα αλλά και μη επαρκής ενημέρωση για τα δικαιώματα κάθε ανθρώπου, που έχει σαν αποτέλεσμα οι έχοντες ανάγκη να μην τα διεκδικούν

Ο Κώστας Χρυσόγονος επισημαίνει πως η Ελλάδα έχει σημαντικό αριθμό καταδικαστικών αποφάσεων εις βάρος της, ιδίως όσον αφορά ζητήματα χρόνου απονομής της Δικαιοσύνης και σε αρκετά ζητήματα προστασίας περιουσιακών δικαιωμάτων.

«Ακόμα υπάρχουν αποφάσεις που καταδικάζουν την Ελλάδα για τις συνθήκες κράτησης σε σωφρονιστικά καταστήματα, νοσοκομεία, είτε σε άλλους χώρους κράτησης, κάτι το οποίο συνδέεται φυσικά με την δημοσιονομική αδυναμία του ελληνικού κράτους και υπάρχουν και οι αποφάσεις της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, οι οποίες διαπιστώνουν παραβίαση κοινωνικών και ειδικότερα εργασιακών δικαιωμάτων, μέσω των διατάξεων των Μνημονίων».

Ποιες είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες;

Η Γιώτα Δημητριάδη εξηγεί πως οι πιο ευπαθείς ομάδες ανεξαρτήτως φύλου, καταγωγής ή θρησκείας είναι τα παιδιά. Ακόμα, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι ηλικιωμένοι και κάθε άτομο ή μειονότητα που λόγω ιδιαιτερότητας ή και διαφορετικότητας αισθάνεται ότι είναι στο περιθώριο. Τέλος, οι άνεργοι οι οποίοι είναι αποκλεισμένοι από τις «ευκαιρίες» που παρέχει η σημερινή κοινωνία.

Ο κ. Τσιτσελίκης συμπληρώνει απ’ την πλευρά του ότι δυστυχώς δεν υπάρχει επαρκής μέριμνα για την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

Το κρίσιμο ζήτημα στην απόλαυση των κοινωνικο-οικονομικών δικαιωμάτων είναι ότι οι πιο ευάλωτες ομάδες, αντί να έχουν μια γενικότερη προστασίας κατά την εφαρμογή της λιτότητας (από τότε που ξέσπασε η οικονομική κρίση), καθώς ήδη βρίσκονταν κοντά στο κατώφλι της μη αξιοπρεπούς διαβίωσης, βρίσκονται να υφίστανται πρώτοι τις συνέπειες της λιτότητας

Μάλιστα παρατηρεί ότι για τους ανθρώπους αυτούς δεν υπάρχει ουσιαστική κρατική μέριμνα προστασίας τους, συνήθως γίνεται εκ των υστέρων και άρα είναι φιλανθρωπικού χαρακτήρα. «Η προστασία πρέπει να ασκείται πριν συμβεί η ακραία κοινωνική τους περιθωριοποίηση ώστε να μην περιέρχονται σε δεινή κατάσταση που συνεπάγεται βέβαια αθέτηση των συνταγματικά κατοχυρωμένων υποχρεώσεων του κράτους απέναντί τους και απέναντι σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία».

Μάθε ποια είναι τα δικαιώματά σου, ενημερώσου!

Η κοινωνική λειτουργός, κα Δημητριάδη, επισημαίνει την ανάγκη ο καθένας μας να μαθαίνει και να αναζητεί συνεχώς γνώσεις, ώστε να αποκτήσει πνευματικά, ψυχικά και ηθικά εφόδια που θα τον μετατρέψουν σε ενεργό και συνειδητοποιημένο πολίτη. Εξηγεί μάλιστα πως μόνον με αυτόν τον τρόπο τα ανθρώπινα δικαιώματα θα υπάρχουν ως «ανθρώπινα» και ως «δικαιώματα».

Έτσι, είναι αναγκαία η πλήρης ενημέρωση και διαφώτιση της κοινής γνώμης για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα του καθενός ως πολίτη του κόσμου, ώστε να γνωρίζει πώς να αντιστέκεται, ν’ αντιμετωπίζει τις αυθαιρεσίες και να μη διστάζει να τις καταγγέλλει δημόσια.

Ο Κ. Χρυσόγονος σημειώνει ότι εάν κάποιος αντιληφθεί ότι καταπατούνται τα δικαιώματά του, πρέπει να απευθυνθεί στα δικαστήρια, ωστόσο, η δικαίωση καθυστερεί πολύ και έχει και μεγάλο κόστος διότι ο καθένας απ’ τους ενδιαφερόμενους πρέπει να προσφεύγει ξεχωριστά.

Στην χώρα μας ο Συνήγορος του Πολίτη είναι «θεματοφύλακας των δικαιωμάτων» και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην παρακολούθηση και προώθηση της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης, των δικαιωμάτων του παιδιού και των ευπαθών ομάδων.

O Συνήγορος του Πολίτη μεσολαβεί σε υποθέσεις προσβολής ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων. Μεγάλο τμήμα των υποθέσεων έχει ως αντικείμενο ζητήματα αστικής και δημοτικής κατάστασης και ιθαγένειας, ανώτατης εκπαίδευσης, καθώς και προβλήματα που σχετίζονται με την είσοδο και την παραμονή αλλοδαπών στην Ελλάδα.

Προστάτευσε τον εαυτό σου και τους γύρω σου!

Τώρα ξέρεις. Και πώς πρέπει να προστατεύσεις τον εαυτό σου και ποιες κοινωνικές ομάδες είναι οι πιο ευάλωτες και χρειάζονται τη βοήθειά σου, τη βοήθεια όλων μας. Μην γίνεσαι απλά θεατής σε περιστατικά καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μην το επιτρέπεις αυτό ούτε για τον εαυτό σου, ούτε για τους γύρω σου. Μίλα, κάνε καταγγελία, απευθύνσου στους ειδικούς, άπλωσε ένα χέρι βοήθειας.

Οι άνθρωποι αγωνίζονται πιο σκληρά για τα συμφέροντά τους παρά για τα δικαιώματά τους

Ναπολέων ΒοναπάρτηςPhotos: skilledup.com, somethingincommon.humanrights.gov.au, ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΝΙΚΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ

The post Ανθρώπινα δικαιώματα: Αναφαίρετα (;) δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους appeared first on iPop.