Αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι – Μ. Χ.: 90+1 Μνήμες Χαμόγελου στο Τρίτο

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1925 στην Ξάνθη. Ανατρεπτικός και επιλεκτικός, πνεύμα ελεύθερο και μυαλό ανοιχτό, συνθέτης, ποιητής και διανοούμενος, ευρηματικός, εύστοχος, διεισδυτικός, είρων και με χιούμορ. Με αφορμή την επέτειο γέννησής του, το Τρίτο Πρόγραμμα, του οποίου υπήρξε όχι μόνο διευθυντής αλλά και ισχυρό πνευματικό κύτταρο, επιχειρεί την Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016 να ανασυνθέσει, μέσα από εκπομπές, κάτι από την

Ειδικότερα, το πρόγραμμα, την Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016, διαμορφώνεται ως εξής:

Ώρα: 11:00-12:00. Η εκπομπή «Όττω τις έραται» παρουσιάζει μερικά σημαντικά, αλλά κυρίως αγαπημένα μουσικά θραύσματα και αποσπάσματα, αρχής γενομένης με τον ίδιο τον Μάνο Χατζιδάκι να τραγουδάει Νίκο Γκάτσο. Στη συνέχεια, ο προσωπικός φίλος και αγαπημένος του συνεργάτης, πιανίστας Γιάννης Παπαδόπουλος, ερμηνεύει μία από τις πιο παλιές του συνθέσεις, την περίφημη «Για μια μικρή λευκή αχιβάδα», έργο φορτισμένο από τις αναμνήσεις μιας ολόκληρης γενιάς και σημαντικής παρέας του Χατζιδάκι, με τον Χατζηκυριάκο Γκίκα, τον Νίκο Κούνδουρο, τον Νίκο Γκάτσο, που όρισαν τον ελληνικό πολιτισμό του 20ού αιώνα.

Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης ερμηνεύει τον «Ματωμένο γάμο» του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. Η Σαβίνα Γιαννάτου και η Λένα Πλάτωνος αποκαλύπτουν τον πυρήνα αγαπημένων τραγουδιών του.

Ο Μάνος Χατζιδάκις διευθύνει την Ορχήστρα των Χρωμάτων, ένα ακόμα πνευματικό του τέκνο, στη μουσική του δασκάλου του Μενέλαου Παλλάντιου. Τέλος, η Ορχήστρα των Χρωμάτων με τη σύμπραξη της Μαρίας Φαραντούρη, της Σαβίνας Γιαννάτου και του Τάση Χριστογιαννόπουλου, ερμηνεύουν μελοποιημένο από τον Μιχάλη Γρηγορίου ποίημα της Ρηνιώς Παπανικόλα, η οποία άφησε εποχή στο ραδιόφωνο με τις εκπομπές της.

Επιμέλεια-παρουσίαση: Τζουλιέττα Καρόρη.

Ώρα: 18:00-19:00. Αναζητώντας τις κρυψώνες της μουσικής όταν φεύγει από τα αυτιά μας, η εκπομπή «Πού πάει η μουσική όταν δεν την ακούμε πια» καταφεύγει στον εμπνευστή της, τον Μάνο Χατζιδάκι, που εξαιτίας του ξεκίνησε αυτή η σειρά εκπομπών στο Τρίτο Πρόγραμμα το 1987.

Με αφορμή μία επέτειο, ο Μάνος Χατζιδάκις γίνεται πάλι «ξεναγός» μας στα κρυφά μονοπάτια μιας πόλης που επαναπροσδιορίζεται με όπλα τη μουσική που τολμάει, τα τραγούδια του που ανανεώνονται, τις αρχειακές του παρεμβάσεις που ακόμα μοιάζουν καίριες, τις διαρκείς προτροπές του που είναι πάντα επίκαιρες. Γυρνώντας μας απόψε στην πόλη, οδηγεί το βλέμμα μας εκεί που πρέπει να επικεντρωθεί και αποδεικνύει τη μαγική δύναμη του ραδιοφώνου στις ζωές μας. Ο Μάνος Χατζιδάκις, ευτυχώς, είναι ακόμα «παρών» στο Τρίτο και μας οδηγεί να βρούμε τη μουσική όταν δεν την ακούμε πια με οδηγίες σαφείς και συναρπαστικές: «Αν παραδεχτούμε την ήττα, τότε η κατανόηση του κόσμου είναι επιτυχής». Εκεί που κρύβεται το νόημα της ουσιαστικής τελικής νίκης. Εκεί που δεν χρειάζεται πια κανείς να μετράει τη διάρκεια με χρόνια κι αριθμούς, αλλά με τραγούδια, στίχους και μελωδίες που αντέχουν.

Επιμέλεια και παρουσίαση: Μενέλαος Καραμαγγιώλης.

Ώρα: 19:00-20:00. «Ο Μάνος Χατζιδάκις στον ασπρόμαυρο ελληνικό κινηματογράφο». Ο Γιώργος Παπαστεφάνου παρουσιάζει σπάνια και δισκογραφικά ανέκδοτα αποσπάσματα από ελληνικές ταινίες, στις οποίες ο Μάνος Χατζιδάκις είχε γράψει τη μουσική. Η εκπομπή είχε μεταδοθεί πρώτη φορά το 2004 στο Δεύτερο Πρόγραμμα στη σειρά «Ραδιονοσταλγία».

Από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.

Ώρα: 20:00-21:00. «Μουσική και τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι για το θέατρο». Ηχογραφήσεις τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι που έχουν ακουστεί σε θεατρικές παραστάσεις. Όλες οι εκτελέσεις προέρχονται από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και χρονολογούνται από το 1954 έως το 2007.

Επιμέλεια-παρουσίαση: Νίκος Αϊβαλής – Σιδερής Πρίντεζης.

Ώρα: 21:00-22:00. «Και με τον ήχον των για μια στιγμή επιστρέφουν». Εκπομπή της Κάτιας Καλλιτσουνάκη που μεταδόθηκε το 1999 και περιέχει ζωντανή ηχογράφηση του έργου του Μάνου Χατζιδάκι «Σκηνική μουσική σε μορφή καντάτας στους “Όρνιθες” του Αριστοφάνη», που πραγματοποιήθηκε στο Ηρώδειο το 1964, με αφηγητή τον Αλέξη Σολομό.

Ώρα: 22:00-23:00. Μουσικές εξαίσιες ενός αόρατου θιάσου: «Ο Τένεσι Ουίλιαμς, το Θέατρο Τέχνης και ο Μάνος Χατζιδάκις». Εκπομπή του Βασίλη Νικολαΐδη που είχε μεταδοθεί πρώτη φορά από το Τρίτο Πρόγραμμα το 2004 και αναφέρεται στα έργα του Τ. Ουίλιαμς που ανέβασε στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος Κουν σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι. Ακούγονται δυσεύρετες εκτελέσεις τραγουδιών, άγνωστα μουσικά θέματα, αλλά και χαρακτηριστικές σκηνές των συγκεκριμένων παραστάσεων.

Από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.

Ώρα: 23:00-24:00. Το θέατρο της Κυριακής στο Τρίτο: «Λεωφορείον ο πόθος». Αμέσως μετά την εκπομπή του Βασίλη Νικολαΐδη, ακούγεται η κλασική ραδιοφωνική ηχογράφηση του έργου του Τενεσί Ουίλιαμς «Λεωφορείον ο πόθος» με τους Μελίνα Μερκούρη, Βασίλη Διαμαντόπουλο, Τόνια Καράλη, Δημήτρη Χατζημάρκο, Εκάλη Σώκου, Κώστα Μπάκα, Τασσώ Καββαδία, Νίκο Μπιρμπίλη, Δημήτρη Μπάλλα.

Η μετάφραση είναι του Νίκου Γκάτσου, η ραδιοσκηνοθεσία του Καρόλου Κουν και η μουσική του Μάνου Χατζιδάκι.

Η ηχογράφηση μεταδόθηκε από την εκπομπή «Θέατρον Τετάρτης» στις 13 Οκτωβρίου του 1954. Το έργο του Τενεσί Ουίλιαμς παρουσιάστηκε πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό από το «Θέατρο Τέχνης» τη θεατρική περίοδο 1948-1949, ένα χρόνο μετά το παρθενικό του ανέβασμα στο Θέατρο Μπρόντγουεϊ, με τους Μάρλον Μπράντο και την Τζέσικα Τάντι στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.

Επιμέλεια: Μάρα Καλούδη.

Ώρα: 24:00-01:00. Τα «πι» της Αγάπης: «Η λιποθυμία των λέξεων πάνω σε πέντε γραμμές» του Μάνου Χατζιδάκι. Με αφορμή την επέτειο γέννησης του Μάνου Χατζιδάκι (Ξάνθη, 23 Οκτωβρίου 1925), ακούγεται η ομιλία του συνθέτη με τίτλο «Η λιποθυμία των λέξεων πάνω σε πέντε γραμμές», όπως αυτή δόθηκε στο πλαίσιο μουσικής εκδήλωσης στην Εθνική Πινακοθήκη το 1986, με σκοπό την ενίσχυση του Δημοτικού Ωδείου Καλαμάτας. Θέμα της ομιλίας ήταν η σύζευξη στίχου και μουσικής στο τραγούδι και η άρρηκτη σχέση τους.

Κατά τη διάρκεια της εκπομπής και προς επίρρωσιν των λόγων του Μάνου Χατζιδάκι, οι ακροατές έχουν την ευκαιρία να ακούσουν μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του.

Παραγωγή-παρουσίαση: Γιώργος Ν. Ευσταθίου.

Από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.

Info

Τρίτο Πρόγραμμα 90,9!

Κυριακή 23 Οκτωβρίου 2016

Μ. Χ.: 90+1 Μνήμες Χαμόγελου στο Τρίτο

Αφιέρωμα στον Μάνο Χατζιδάκι

Live Streaming: webradio.ert.gr/trito

Facebook: www.facebook.com/tritoprogramma