Μήπως η φορολόγηση των καταθέσεων από το πρώτο ευρώ ήταν προσχεδιασμένη;

Πριν καλά καλά ξεκινήσει η νέα οικονομική εποχή για την Κύπρο , στον διεθνή Τύπο και κυρίως στον γερμανικό, έκαναν την εμφάνισή τους δημοσιεύματα για τον επόμενο στόχο που θα πλήξει ο Eυρωαρμαγεδώνας της δημοσιονομικής πειθαρχίας και λιτότητας. Απ’ ό,τι φαίνεται δεν θα είναι άλλος από την Σλοβενία, όπου έχουν στρέψει την προσοχή τους χρηματιστές, οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι, ευρωπαϊκή

Από τη στιγμή που δεν υπήρξε πανικός στις κυπριακές τράπεζες την Πέμπτη, η Ευρώπη ξαποσταίνει για λίγο κι όπως κι οι πολίτες της, φαίνεται να είναι μοιρασμένη περισσότερο από ποτέ μεταξύ ανακούφισης αλλά και φόβου για το μέλλον.

Ένα μέλλον το οποίο αντί να κατοχυρώνει τους Ευρωπαίους με μεγαλύτερη ασφάλεια, ενσωμάτωση και διαφοροποίηση από το μοντέλο των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία,Ινδία, Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, Νότια Αφρική) αντίθετα οδηγεί τις κοινωνίες προς μια ασιατικοποίηση, που όμοιά της συναντάμε στις αρχές του 19ου αιώνα, όπου για παράδειγμα η χαρά της εργασίας δεν ήταν τίποτα άλλο από την αγωνία για την διατήρηση της.

Στο νέο Κυπριακό παρακολουθώντας από μακριά τις εξελίξεις, εκτός από τον κενό πολιτικό διάλογο σε Κύπρο, Ελλάδα και Ευρώπη (ο οποίος περιστρέφεται πια γύρω από δυσνόητους οικονομικούς όρους και έμμεσες απειλές και προσπάθειες εκφοβισμού των κοινωνιών για να αποδεχθούν καθολικά έναν συγκεκριμένο δρόμο ως λύση), εκείνο που με εξέπληξε περισσότερο ήταν η διαφορετική προσέγγιση και ανάγνωση της κυπριακής τραπεζικής κρίσης από το Βερολίνο, την Ουάσιγκτον, τη Μόσχα και το Λονδίνο. Τα τέσσερα, ίσως, πιο σημαντικά κέντρα αποφάσεων παγκοσμίως.

Παρατήρησα ότι από την προηγούμενη Κυριακή, από τη στιγμή δηλαδή που βρέθηκε «λύση», όλοι – Ευρώπη και ΔΝΤ – ως δια μαγείας συγχρονίστηκαν και όταν αναφέρονται στην αρχική πρόταση φορολόγησης των καταθέσεων από το πρώτο ευρώ, τη χαρακτηρίζουν πολιτικό λάθος ή γκάφα, ρίχνοντας τις ευθύνες εξ ολοκλήρου στους Κυπρίους. Όμως, ποιος αμφιβάλει ότι όλοι αυτοί δεν την υποστήριξαν έχοντας κάνει τις αναλύσεις και τους υπολογισμούς τους για το πώς θα μπορούσε η κυπριακή κρίση να τους ωφελήσει ή να μην τους αγγίξει ουσιαστικά;

Αρχής γενομένης από τη Γερμανία.

Η Κύπρος ήταν αντικείμενο συζητήσεων στα ανώτερα γερμανικά κυβερνητικά κλιμάκια τους τελευταίους12 μήνες, ίσως και περισσότερο. Το Φθινόπωρο, το περιοδικό Spiegel «όλως τυχαίως» δημοσίευσε μια έκθεση των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών Bundesnachrichtendienst (BND), που προειδοποιούσε ότι σε περίπτωση διάσωσης των κυπριακών τραπεζών, εκείνοι που θα επωφελούνταν περισσότερο θα ήταν Ρώσοι επιχειρηματίες – μαφιόζοι, που έκαναν ξέπλυμα χρήματος στο νησί.

Βούτυρο, φυσικά, στο ψωμί της προεκλογικής καμπάνιας της Μέρκελ. Οι Γερμανοί περίμεναν την άνοιξη και το Eurogrup του Μαρτίου, όπου διεμήνυσαν ότι αυτή τη φορά οι Γερμανοί φορολογούμενοι δεν θα επιβαρυνθούν ούτε λεπτό για τη διάσωση της οικονομίας - πλυντηρίου και άσκησαν πιέσεις, ώστε να φορολογηθούν οι καταθέσεις των Κυπρίων από το πρώτο ευρώ. Άσχετα αν τώρα το αρνούνται…

Όπως αποκαλύπτει το οικονομικό έντυπο Challenges, ακόμη και σήμερα σύμβουλος της γερμανικής Κυβέρνησης που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε στο περιοδικό ότι «για χρόνια οι Κύπριοι καταθέτες κέρδιζαν από τις καταθέσεις τους πολλά περισσότερα από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και δεν θα ήταν ιδιαίτερα συγκλονιστικό να υποβληθούν σε έναν προσωρινό φόρο»!

Η «φίλη» Μόσχα

Στις 18 Μαρτίου, μετά το πρώτο Eurogroup, οι φωνές του Κρεμλίνου ακούστηκαν μέχρι το Παρίσι. Η φορολόγηση των καταθέσεων, σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς, θα κόστιζε στους Ρώσους από 1,5 εως 3,5 δίσ ευρώ. Δύο μέρες αργότερα ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών πήγε στη Μόσχα για να δώσει εξηγήσεις και να ζητήσει ένα νέο δάνειο. Τα αποτελέσματα είναι γνωστά.

Το ενδιαφέρον είναι ότι την επομένη της συμφωνίας της 25ης Μαρτίου, η Μόσχα εμφανίστηκε εκπληκτικά ήρεμη. Σύμφωνα με Γάλλο διπλωμάτη, μόνο o Mεντέντεφ ύψωσε λίγο τη φωνή, αλλά προφανώς για να γραφτεί στα… πρακτικά! Ο Πούτιν είχε μια πιο μετριοπαθή αντίδραση και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «η απόφαση θα βοηθούσε την Ρωσία να μειώσει την διαρροή κεφαλαίων».

Πίσω από την αλλαγή στάσης της Μόσχας κρύβεται μια πιο περίπλοκη πραγματικότητα . Οικονομικοί αναλυτές στη Γαλλία επισημαίνουν ότι στην τρίτη σε μέγεθος κυπριακή τράπεζα, το 60% των κεφαλαίων είναι Ρώσικα. Πριν ανοίξουν οι τράπεζες στην Κύπρο εύποροι Ρώσοι λέγεται πως κατάφεραν να κάνουν μεταφορές κεφαλαίων από τις θυγατρικές των Κυπριακών τραπεζών στο Λονδίνο οι οποίες ήταν ανοιχτές…

Στο Λονδίνο

Μακριά και αγαπημένοι θέλουν να είναι οι Άγγλοι από την Ευρώπη. Την Πέμπτη 28/03 οι βρετανικές εφημερίδες υπογράμμιζαν τον περιορισμό στις αναλήψεις στην Κύπρο ενώ ο Guardian αναρωτιόνταν αν η Κύπρος είναι, πράγματι, μια ευρωπαϊκή χώρα -καθώς βρίσκεται πολύ πιο κοντά στη Συρία απ ό,τι στην Ευρώπη!

Όμως το πιο αξιοσημείωτο (αλλά και αναμενόμενο) είναι ότι ο βρετανικός Τύπος εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία με την Κύπρο για να καλλιεργήσει ακόμη περισσότερο το κλίμα του Ευρωσκεπτικισμού που επικρατεί στην γηραιά Αλβιόνα . Σε πολλά δημοσιεύματα υπογραμμίστηκε ότι οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι παίρνουν περίπλοκες αποφάσεις μη γνωρίζοντας πώς να τις εξηγήσουν στον κόσμο, ενώ στα περισσότερα tabloïds έγινε λόγος για ληστεία από την οποία επλήγησαν και πολύ Βρετανοί καταθέτες της Κύπρου .

Στις ΗΠΑ

Στην Ουάσιγκτον θεωρούν ότι η πρώτη συμφωνία ήταν καταστροφική για τη φήμη της Ευρώπης, ακόμη κι αν διορθώθηκε μια εβδομάδα αργότερα. Για πολλούς αμερικανούς ανταποκριτές στο Παρίσι η Ευρωζώνη απέδειξε ξανά, μέσα από τις δραματικές και ατελείωτες Συνόδους της, την αδυναμία των ηγετών της να μιλήσουν με μια φωνή. Οι Αμερικάνοι πιστεύουν ότι αυτή η υποτιθέμενη «απαραβίαστη» αρχή της εγγύησης των καταθέσεων μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια κρίση εμπιστοσύνης απέναντι στον τραπεζικό τομέα… και, ίσως, να μην έχουν άδικο.

Πέρα από την παραπάνω ανάγνωση, σε πολλές Εερωπαϊκές πρωτεύουσες επισημαίνεται από πολιτικούς αναλυτές και το γεγονός ότι το δεύτερο σχέδιο διάσωσης των κυπριακών τραπεζών δεν εγκρίθηκε από το Κυπριακό κοινοβούλιο. Ένα σημάδι έλλειψης δημοκρατικής νομιμότητας στην Ευρώπη, το οποίο μακροπρόθεσμα μπορεί να ενέχει κινδύνους λένε.