Διατροφή και νευρικό σύστημα | Μέρος Α΄

Ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα είναι ίσως οι πιο σύνθετες και ευαίσθητες φυσικές δομές στο ανθρώπινο σώμα. Η σημασία της υγιεινής διατροφής για την διατήρηση των δομών αυτών δεν πρέπει να υποτιμάται.

Η σύνθετη επίδραση της διατροφής στην λειτουργία του εγκεφάλου και στην υγεία του κεντρικού νευρικού συστήματος είναι συχνά ένας παραμελημένος τομέας και τα περισσότερα άτομα δεν συνδέουν την τροφή που καταναλώνουν με τις ψυχολογικές καταστάσεις που αναπτύσσουν.

Ποια θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητα για την φυσιολογική εγκεφαλική λειτουργία και την λειτουργία του ΚΝΣ;

Η

απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι η εξής: «Όλες οι γνωστές θρεπτικές ουσίες της διατροφής μας μπορεί να επηρεάσουν την λειτουργία του εγκεφάλου και του ΚΝΣ.»

Μερικά από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά και πώς μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική υγεία, παρατίθενται εδώ:

1)    Πρωτεϊνες και αμινοξέα

Οι πρωτεϊνες και τα αμινοξέα παίζουν σημαντικό ρόλο στην φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι περισσότερες από τις βασικές χημικές ουσίες στον εγκέφαλο και το ΚΝΣ, οι λεγόμενοι νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, παράγονται στο σώμα μας από τα αμινοξέα. Τα ακόλουθα αμινοξέα και  οι συναφείς νευροδιαβιβαστές είναι ζωτικής σημασίας για ένα υγιές νευρικό σύστημα:

Γάμμα-αμινο-βουτυρικό, γλυκίνη, ασπαρτικό, γλουταμινικόΤυροσίνη – ντοπαμίνη, αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνηΤρυπτοφάνη – σεροτονίνηΑδενοσίνη, ADP, ATP και AMPΑργινίνη – νιτρικό οξύΝ-ακετυλικά αμινοξέα και πεπτίδια

Εάν είστε έγκυος ή θηλάζετε, χρειάζεται να καταναλώνετε πρωτεϊνικές τροφές με υψηλή βιολογική σημασία, δηλαδή εκείνες τις πρωτεϊνες που περιέχουν όλα τα λεγόμενα «βασικά» αμινοξέα.

Οι πρωτεϊνικές τροφές που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις αυτές είναι: το κρέας, τα ψάρια, τα αυγά, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Στους ενήλικες, κάθε κατάσταση που επηρεάζει την επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνης (πολύ χαμηλές ενεργειακά δίαιτες, φυτοφαγία, αλκοολισμός, ανορεξία) ή αυξάνει τις απαιτήσεις για πρόσληψη πρωτεϊνης, όταν αυτή μπορεί να είναι ανεπαρκής (κύηση, γαλουχία, περίοδος ανάπτυξης, άσκηση, ασθένειες που εξαντλούν τα αποθέματα πρωτεϊνών), μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπία στην παροχή αμινοξέων στον εγκέφαλο και το ΚΝΣ. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε νευρολογική κατάρρευση και βλάβη.

2)    Βιταμίνη Β

Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μια μεγάλη ομάδα υδατοδιαλυτών βιταμινών, παίζουν ρόλο στην υγιή λειτουργία των νεύρων και του εγκεφάλου. Οι πιο σημαντικές είναι οι θειαμίνη, ριβοφλαβίνη και η νιασίνη.

2.1) Θειαμίνη

Η ανεπάρκεια στην θειαμίνη (βιταμίνη Β1) μπορεί να παρεμποδίσει την παραγωγή ορισμένων νευροδιαβιβαστών αμινοξέων, όπως γλουταμικό και ασπαρτικό καθώς και τον μεταβολισμό γλυκόζης, στον οποίο ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος.

Η έντονη ανεπάρκεια βιταμίνης Β1 μπορεί να προκαλέσει μυϊκή αδυναμία,  ευερεθιστότητα, απώλεια της μνήμης και σπασμούς.

Τρόφιμα πλούσιας περιεκτι