«Όσοι ασχολούμαστε με το κρασί, είμαστε ρομαντικοί»

Η Αναστασία Φράγκου μετέτρεψε το οικογενειακό πατητήρι στη Ραφήνα, σε σύγχρονο οινοποιείο, μπήκε «στην περιπέτεια του εμφιαλωμένου», και παρά τις δυσκολίες, δεν το έχει μετανιώσει...

Ο Αναστάσης Φράγκος, οινοπαραγωγός από τα Σπάτα, είχε ευτυχήσει να δει επτά εγγόνια, όμως κανένα δεν είχε πάρει το όνομά του. Και έπειτα, ήρθε το όγδοο, που, αν και κορίτσι, ονομάστηκε Αναστασία, και έγινε η αγαπημένη του. Τα καλοκαίρια την έπαιρνε μαζί του στο πατητήρι της περιοχής - δικό του δεν είχε. Έτσι, η μυρωδιά του μούστου είναι μία από τις πιο έντονες αναμνήσεις που η Αναστασία Φράγκου κουβαλάει από

τα παιδικά της χρόνια. «Ο παππούς μου πουλούσε χύμα κρασί. Συνήθως ήμουν μαζί του όταν συναντούσε τους υποψήφιους αγοραστές: ταβερνιάρηδες από διάφορες περιοχές της Αττικής, εμπόρους από το κέντρο της Αθήνας. Θυμάμαι ότι για το κρασί που αγόραζαν εκείνα τα χρόνια υπήρχαν πολύ συγκεκριμένες προδιαγραφές: το ήθελαν υψηλόβαθμο, για να το νερώνουν! Αν δεν ήταν 13άρι, γινόταν χαμός και η συμφωνία χαλούσε».

Αυτά μου διηγείται, γελώντας, στο οικογενειακό οινοποιείο, το οποίο σήμερα φέρει το δικό της όνομα. «Όταν πέθανε ο παππούς, ο πατέρας μου αποφάσισε πως είχε έρθει η ώρα να φτιάξουμε το δικό μας πατητήρι. Μη φανταστείτε τίποτα πολυτέλειες: ένα παλιό ξύλινο πιεστήριο, μεταχειρισμένα μηχανήματα και τσιμεντένιες δεξαμενές. Ακόμη κι έτσι, όμως, μπήκαν οι βάσεις του οινοποιείου».

Η Αναστασία τελείωσε το σχολείο, σπούδασε Οικονομικά, βγήκε στον επαγγελματικό στίβο. Έπιασε δουλειά στο λογιστήριο μιας εταιρείας και εν συνεχεία άνοιξε το δικό της μεσιτικό γραφείο. «Ένιωθα, όμως, έξω απ’ τα νερά μου. Δεν άντεχα. Κάποια στιγμή είπα: θα πεθάνω αν συνεχίσω έτσι. Και τα παράτησα. Το 1999 παρέλαβα το οινοποιείο». Στην αλλαγή της «ρότας» της συντέλεσε, βέβαια, και η γνωριμία της με τον Διονύση, τον μέλλοντα σύζυγό της, ο οποίος ήταν επίσης οινοπαραγωγός. Το ζευγάρι άρχισε να χτίζει τη νέα επιχείρηση με μεράκι και πολλή όρεξη. «Πετάξαμε ό,τι παλιό υπήρχε και αρχίσαμε να εκσυγχρονιζόμαστε και να επεκτείνουμε τις δραστηριότητές μας. Ο πατέρας μου ουσιαστικά δούλευε μόνο την περίοδο του τρύγου. Πουλούσε πολύ μούστο και στις δεξαμενές έβαζε μικρές ποσότητες κρασιού, τις οποίες είχαν ήδη “κλείσει” ταβέρνες της περιοχής. Εμείς αποφασίσαμε να επενδύσουμε στο εμφιαλωμένο».

Το Οινοποιείο Φράγκου.

Τη ρωτάω πώς αντέδρασε ο πατέρας της όταν είδε το παραδοσιακό πατητήρι του να μετατρέπεται σε υπερσύγχρονο οινοποιείο. «Μου είπε ότι μπαίνω σε μια μεγάλη περιπέτεια και ότι δεν θα δω ποτέ απόσβεση των χρημάτων που θα ρίξω σε αυτήν τη δουλειά. Δεν είχε κι άδικο... Εγώ ήμουν η οικονομολόγος, εκείνος όμως έκανε τις σωστές οικονομοτεχνικές προβλέψεις. Αλλά ξέρετε κάτι; Όσοι ασχολούμαστε με το κρασί πάνω απ’ όλα κάνουμε το κέφι μας. Ο ρομαντισμός μας είναι αυτός που μας κάνει να επιμένουμε παρά τις δυσκολίες».

Το στοίχημα της Μαλαγουζιάς

Το πρώτο εμφιαλωμένο κρασί που βγήκε στην αγορά με το «Αναστασία Φράγκου» στην ετικέτα ήταν ο Αβέρκιος: Λευκός από Σαββατιανό και Ερυθρός από Αγιωργίτικο και Cabernet. Και έπειτα βγήκαν ο Άλυπος και η Νέηλυς (στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «νεοφερμένη»), η Μαλαγουζιά τους, η «σταρ» του οινοποιείου - χωρίς αμφιβολία, μία από τις καλύτερες που κυκλοφορούν σήμερα. «Ήταν μεγάλο στοίχημα αυτό για μας», λέει η Αναστασία Φράγκου. «Οι οινοποιοί των Μεσογείων έχουμε παλέψει πολύ για να βγει καλή Μαλαγουζιά. Και είμαστε πολύ υπερήφανοι που στέκεται πια αξιοπρεπώς και στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, ως ένα ιδιαίτερο αλλά και οικονομικό κρασί. Χάσαμε όμως πολύτιμο χρόνο. Τη δεκαετία του ’80, αντί να ρίξουμε το βάρος στις γηγενείς ποικιλίες, φυτεύαμε σχεδόν μόνο ξένες. Ήταν, βλέπετε, η γενικότερη μόδα. Πήγαινε ο Ελληνας στο εστιατόριο και ήθελε να παραγγέλλει Syrah και Μerlot και Syrah... Το αποτέλεσμα ήταν ένας ολόκληρος κλάδος να οδηγηθεί σε λάθος κατεύθυνση».

Οι ετικέτες του οινοποιείου Φράγκου έχουν φτάσει πλέον τις πέντε. «Για το μέγεθος και τις δυνάμεις μας είναι αρκετές. Σκεφτόμασταν να βγάλουμε και ένα ροζέ, αλλά μας πρόλαβε η δυσμενής οικονομική συγκυρία. Η εποχή δεν ενδείκνυται για ανοίγματα». Στους ιδιόκτητους αμπελώνες του ζευγαριού -120 στρέμματα διάσπαρτα στις περιοχές Σπάτων, Ραφήνας και Πικερμίου- αλλά και στα 450 στρέμματα των παραγωγών με τους οποίους συνεργάζονται, το Σαββατιανό έχει τη μερίδα του λέοντος, πλησιάζοντας το 80%. Ακολουθούν το Merlot, το Syrah, το Αγιωργίτικο και η Μαλαγουζιά, το πιο μικρό κομμάτι της «πίτας». «Βέβαια, οι αποδόσεις είναι μικρές. Είναι παλιά τα αμπέλια (τα περισσότερα φυτεμένα από τις αρχές της δεκαετίας του ’60) και ξερικά. Αν πιάσει 500 κιλά το στρέμμα, κάνουμε... τούμπες!» Η ετήσια παραγωγή φτάνει τις 40.000 φιάλες.

Η ζωή με τα αμπέλια. «Νομίζω πως έγινα καλύτερος άνθρωπος από τότε που ασχολούμαι με την αμπελοκαλλιέργεια», λέει η Αναστασία Φράγκου.

Η κουβέντα έρχεται και στο «φλέγον» θέμα των ημερών: την κρίση. «Η πτώση στο εμφιαλωμένο είναι πολύ μεγάλη. Και πλήττεται κυρίως το δικό μας target group, η μεσαία τάξη. Οι πολύ πλούσιοι δεν έπαιρναν τα κρασιά μας, έτσι κι αλλιώς...» Εκτός από την πτώση των πωλήσεων, που αφορά ολόκληρο τον οινικό κάδο, η Αναστασία και ο Διονύσης έχουν ένα ακόμα πρόβλημα να λύσουν: την ανεύρεση ενός δικτύου προώθησης και διανομής. «Χτυπήσαμε πολλές πόρτες», εξηγεί εκείνη. «“Ωραία τα κρασιά σας, αλλά είμαστε... πλήρεις”, μας απαντούσαν. Ευτυχώς που ξεκινήσαμε συνεργασία με το houseofwine».

Πριν πάρω το δρόμο της επιστροφής, έχω μια τελευταία ερώτηση για εκείνη: Πόσο την άλλαξε η ενασχόληση με τα αμπέλια και το κρασί; «Νομίζω πως έγινα καλύτερος άνθρωπος», απαντά η Αναστασία. «Έμαθα να σέβομαι τη φύση και αυτά που μας δίνει. Απέκτησα ταπεινότητα. Συνειδητοποίησα ότι είμαστε μέρος μιας αλυσίδας, μιας διαδικασίας στην οποία συχνά παρεμβαίνουμε με λανθασμένο και καταστροφικό τρόπο...»

Οινοποιείο Φράγκου, Λεωφόρος Μαραθώνος και Μακεδονομάχων, Ραφήνα, 22940 32 508, www.fragouwines.gr