Mικροσωματίδια όζον μας πνίγ&om

Tο 90% των κατοίκων των ευρωπαϊκών πόλεων εκτίθεται σε ρύπανση αιωρούμενων σωματιδίων και σε ποσοστά όζοντος που ξεπερνούν τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Τα σχετικά αναφέρονται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, η οποία είναι όργανο της ΕΕ και έχει την έδρα στην Κοπεγχάγη. Σύμφωνα μ' αυτήν, οι εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων PM10 και PM2,5 έχουν μεν μειωθεί κατά 14% και 16% αντίστοιχα στην ΕΈ στο διάστημα 2002-2011, αλλά το 2011 το 33% των κατοίκων των πόλεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζούσε σε ζώνες όπου τα ανώτατα (ευρωπαϊκά) όρια συγκεντρώσεων των PM10 σε επίπεδο 24ώρου είχαν ξεπερασθεί.

Τα PM10 προκαλούνται από μηχανικές δραστηριότητες, όπως οι οικοδομικές κατασκευές, εξορύξεις υλικών κλπ, ενώ τα PM2,5 προκαλούνται από τις διάφορες καύσεις (ξύλων, καυσίμων και κυρίως του ντίζελ). Για τα PM2,5, η ΕΕ θέτει ως όριο τα 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα, ενώ ο ΠΟΥ προτείνει ως όριο τα 10 μικρογραμμάρια. Επίσης, σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΥ, οι οποίοι δεν είναι υποχρεωτικού χαρακτήρα, η διαπίστωση αφορά το 88% του πληθυσμού των ευρωπαϊκών πόλεων.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση, οι επιστήμονες έχουν αναλύσει πως τα αιωρούμενα σωματίδα -και ιδιαίτερα τα μικρότερα από αυτά- διεισδύουν στους πνεύμονες και το αίμα, προκαλώντας αναπνευστικές και καρδιακές παθήσεις. Επίσης, ευρωπαϊκή μελέτη που δημοσιεύθηκε από την επιστημονική επιθεώρση Lancet Respiratory Journal και βασίζεται σε επιμέρους έρευνες σε 12 χώρες επί 74.000 γυναικών, δείχνει ότι η έκθεση, ακόμη και περιορισμένα, σε PM2,5 κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνει τους κινδύνους γέννησης ελλιποβαρών νεογνών, τα οποία, εάν το βάρος τους είναι χαμηλότερο των 2,5 κιλών έπειτα από 37 εβδομάδες κύησης, είναι πιθανόν να αναπτύξουν αναπνευστικά προβλήματα κατά την παιδική ηλικία ή μαθησιακές δυσκολίες.

Επίσης, εκτός από το πρόβλημα των μικροσωματιδίων, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος, επισείει την προσοχή στις εκπομπές όζοντος. Το 98% του πληθυσμού των πόλεων εκτέθηκαν το 2011 σε συγκεντρώσεις που ξεπερνούσαν τα όρια που έχουν τεθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το αναφερόμενο όζον δεν έχει σχέση με το προστατευτικό στρώμα που υπάρχει στα υψηλά σημεία της ατμόσφαιρας. Είναι αυτό που σχηματίζεται από την μετατροπή, μέσω των ηλιακών ακτίνων, των εκπομπών που προέρχονται από την κυκλοφορία των οχημάτων και τις βιομηχανικές δραστηριότητες και το οποίο είναι βλαπτικό για το αναπνευστικό σύστημα.

Και όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο εκτελεστικός διευθυντής της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος Χανς Μπρούινινκ: «Μεγάλα τμήματα του πληθυσμού δεν ζουν σε υγιές περιβάλλον...Η Ευρώπη πρέπει να τολμήσει και να προχωρήσει περισσότερο την νομοθεσία που έχει θέσει σε εφαρμογή και η οποία είναι λιγότερο αυστηρή από τις συστάσεις του ΠΟΥ»

Επιμέλεια: Πολυδεύκης Παπαδόπουλος

hprt