ΟΤΑΝ ΟΙ ΑΝΑΛΥΤΕΣ «ΠΕΦΤΟΥΝ» ΕΞΩ.

Προβλέψεις για το 2012 που δεν επαληθεύτηκαν
Η αλλαγή ηγεσίας στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, η έντονη μεταβλητότητα στις αγορές και η οικονομική κρίση μιας ολόκληρης ηπείρου, είναι μερικά από τα στοιχεία που χαρακτήρισαν τον χρόνο που φεύγει.

Το 2012 ήταν ένα έτος γεμάτο εξελίξεις, δίνοντας τροφή στις αυθεντίες και τους αναλυτές να κάνουν προβλέψεις. Άλλοι έκαναν περισσότερο αισιόδοξες προβλέψεις, την ώρα που κάποιοι διέδιδαν τα χειρότερα σενάρια. Ωστόσο, ορισμένες από αυτές δεν επαληθεύτηκαν και δεν εξελίχθηκαν σύμφωνα με το «πλάνο».

Grexit: Η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ

Εάν αυτή η πρόβλεψη είχε πραγματοποιηθεί, η κατάσταση των παγκόσμιων αγορών θα ήταν πολύ διαφορετική απ' ότι είναι σήμερα. Οι εκλογές στην Ελλάδα τον Μάιο, το αποτέλεσμα των οποίων δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση, έδωσαν μεγάλη ώθηση στα αντι-μνημονιακά κόμματα και οδήγησαν στο συμπέρασμα πως οι ημέρες της χώρας στην Ευρωζώνη ήταν μετρημένες.

Η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη περί εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ απέκτησε το ψευδώνυμο «Grexit», το οποίο επινοήθηκε από δύο αναλυτές της Citi. Εξέχουσες προσωπικότητες της επενδυτικής κοινότητας, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της Pimco, Mohamed El-Erian, ήταν μεταξύ αυτών που υπογράμμιζαν ότι ένα τέτοιο σενάριο ήταν «αναπόφευκτο», προσθέτοντας παράλληλα πως οι αγορές έπρεπε να αρχίσουν να προετοιμάζονται γι' αυτό.

Η ελληνική κυβέρνηση εφάρμοσε σκληρές περικοπές των δαπανών και αυξήσεις στους φόρους, που ήταν απαραίτητα προκειμένου να μειώσει το χρέος της χώρας και να εξασφαλίσει τις επόμενες δόσεις των κεφαλαίων διάσωσης από τις χώρες της Ευρωζώνης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ωστόσο το αποτέλεσμα της δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης στις 17 Ιουνίου, που ανέδειξε πρώτο κόμμα τη Νέα Δημοκρατία, σε συνδυασμό με την έγκριση του σκληρού προϋπολογισμού για το 2013 από το Κοινοβούλιο, άρχισαν να μετριάζουν τους φόβους για το χειρότερο σενάριο, αυτό του Grexit.

Την προηγούμενη εβδομάδα, επετεύχθη νέα πρόοδος, όταν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να μειώσει τα επίπεδα του δημόσιου χρέους της, ανοίγοντας τον δρόμο για τη χορήγηση των 52,5 δισ. ευρώ σε δάνεια, ποσό που οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα καλύψει το χρηματοδοτικό κενό της χώρας έως το 2014. Μετά από αυτή την απόφαση, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε πως το χρέος της χώρας τώρα μπαίνει πάλι σε «βιώσιμη πορεία».

Η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου

Η μεταβλητότητα του ευρώ από την αρχή της οικονομικής κρίσης της Ευρώπης οδήγησε σε ένα μεγάλο «ξεπούλημα», ενώ οι αναλυτές εκτιμούσαν ότι η ισοτιμία του νομίσματος έναντι του ευρώ θα υποχωρήσει σημαντικά.

Το ευρώ υποχώρησε πάνω από 12% από τον Μάιο του 2011 που ανήλθε στα 1,49 δολάρια, εντείνοντας τις ανησυχίες για τη μετάδοση της κρίσης στις χώρες της Ευρωζώνης. Παρόλα αυτά, ύστερα και από τα αρνητικά στοιχεία για το εμπόριο και την οικονομία της περιοχής, το ενιαίο νόμισμα εξακολουθεί να είναι ανθεκτικό.

Η «έκρηξη» του Facebook

Η αρχική δημόσια προσφορά (IPO) του Facebook που άγγιξε τα 16 δισ. δολάρια -η τρίτη μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ- έκανε τους επενδυτές να τρίβουν τα χέρια τους, αν και σύντομα η όλη ιστορία δεν εξελίχθηκε και τόσο καλά. Με τους χρήστες του Facebook να ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο -ή το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού του Internet- τους επενδυτές να ενθουσιάζονται και να ονειρεύονται μεγάλα κέρδη και το ενδιαφέρον της αγοράς να είναι πρωτοφανές, το κοινωνικό δίκτυο τρεις ημέρες πριν την εισαγωγή της μετοχής στο χρηματιστήριο αύξησε την τιμή της μετοχής του από 28-35 δολάρια σε 34-38 δολάρια.

Οι περισσότεροι επενδυτές στη Wall Street ήταν σίγουροι ότι οι μετοχές του Facebook θα έκαναν μεγάλο «μπαμ» από την πρώτη κιόλας ημέρα της διακίνησης, αλλά το ντεμπούτο της εταιρείας στις 18 Μαΐου τους διέψευσε. Η μετοχή του κοινωνικού δικτύου την πρώτη ημέρα έκλεισε χωρίς ιδιαίτερες διακυμάνσεις για να υποχωρήσει κατά 11% τη δεύτερη ημέρα.

Οι αναλυτές το απέδωσαν αυτό στην πλούσια αποτίμηση της εταιρείας και στις δυσλειτουργίες που παρουσιάστηκαν την πρώτη ημέρα της διαπραγμάτευσης στο χρηματιστήριο Nasdaq, οι οποίες έπληξαν την εμπιστοσύνη του. Η μετοχή στις αρχές Σεπτέμβρη υποχώρησε στα 17,73 δολάρια, δηλαδή στη μισή αξία από την τιμή που εισήχθη. Ύστερα από σχεδόν μισό χρόνο απωλειών, η μετοχή της εταιρείας άρχισε να ανεβαίνει, αλλά παρόλα αυτά η τιμή της βρίσκεται στα 27,70 δολάρια, πολύ πιο κάτω από την τιμή εισαγωγής στο χρηματιστήριο.

Η ανώμαλη «προσγείωση» της Κίνας

Έπειτα από πολλούς μήνες επιβράδυνσης της ανάπτυξης στην Κίνα και σε συνδυασμό με την ύφεση στην αγορά κατοικιών της χώρας, υπήρξαν αρκετοί που προέβλεπαν πως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη μέσα στο 2012 θα «προσγειωνόταν» ανώμαλα.

Τα οικονομικά στοιχεία το πρώτο 9μηνο του έτους, με την ανάπτυξη να ανέρχεται στο 7,7%, κράτησαν τους επενδυτές σε επαγρύπνηση. Το γ' τρίμηνο, το ΑΕΠ της Κίνας υποχώρησε κάτω από το 7,5% που ήταν ο στόχος της κυβέρνησης, καθώς είχε πληγεί από την αδύναμη ζήτηση από το εξωτερικό και την εξασθένιση των επενδύσεων στην αγορά κατοικιών. Ωστόσο, σταδιακά η κινεζική οικονομία άρχισε να εμφανίζει θετικά σημάδια και μαζί με την ομαλή αλλαγή της ηγεσίας τον Νοέμβριο, το οικονομικό κλίμα ανέκαμψε.

Τα τελευταία στοιχεία του τομέα της βιομηχανίας και της αγοράς κατοικιών και η αύξηση στις εξαγωγές δείχνουν πως η οικονομία ξέφυγε από τους κινδύνους. Τώρα, οι επενδυτές εκτιμούν πως η ανάπτυξη θα παρουσιάσει σημαντική αύξηση το δ' τρίμηνο και θα διαμορφωθεί πάνω από το 8%. Με τη νέα ηγεσία υπό τον Xi Jinping, ο οποίος έχει προαναγγείλει οικονομικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις, που θα σταθεροποιήσουν την ανάπτυξη, οι κινδυνολογικές συζητήσεις έχουν κατευναστεί.

Το «κυνήγι» του χρυσού

Οι χρυσοί «ταύροι», οι οποίοι προέβλεπαν ότι η τιμή του χρυσού μέχρι το τέλος του 2012 θα ανερχόταν πάνω από τα 2.000 δολάρια/ουγκιά, είναι απογοητευμένοι, αφού βρισκόμαστε στα μέσα Δεκέμβρη και η τιμή του πολύτιμου μετάλλου είναι ακόμη αρκετά μακριά από τον αυτόν τον στόχο.

Οι αναλυτές υποστήριζαν ότι η μαζική ποσοτική χαλάρωση από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα ενθάρρυνε τις δαπάνες και θα ωθούσε τον πληθωρισμό, αυξάνοντας τη ζήτηση των επενδυτών για χρυσό. Όμως, κάτι τέτοιο δεν συνέβη, με τον χρυσό να υποχωρεί κατά 2,5% από τότε που η αμερικανική κεντρική τράπεζα (Federal Reserve) ανακοίνωσε το τρίτο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στις 13 Σεπτέμβρη.

Η ζήτηση των δύο μεγάλων πελατών, της Κίνας και της Ινδίας, δεν κατάφερε φέτος να υποστηρίξει αρκετά τον χρυσό. Η ζήτηση της Ινδίας για χρυσό εκτιμάται ότι θα είναι περίπου 19% μικρότερη το 2012, σε σχέση με το περασμένο έτος, εξαιτίας της υποτονικής οικονομικής ανάπτυξης και της αδυναμίας της ρουπίας. Εν τω μεταξύ, η κινεζική κατανάλωση χρυσού κατέγραψε μείωση της τάξης του 8% την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, λόγω της εξασθενημένης ζήτησης και των μειωμένων επενδύσεων.

Η «φούσκα» των αμερικάνικων ομολόγων

Η αγορά ομολόγων των ΗΠΑ οδηγείται σε συντριβή, σύμφωνα με τους αναλυτές. Τα σχόλια αυτά υποκινήθηκαν από τη χαλαρή νομισματική πολιτική της Federal Reserve και την αγορά ομολόγων, μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, που κράτησε τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα, για να δώσει ώθηση στην οικονομία των ΗΠΑ. Η αβεβαιότητα της παγκόσμιας οικονομίας που εντάθηκε από την κρίση του ευρώ οδήγησε τους επενδυτές στην ασφάλεια των αμερικανικών κρατικών ομολόγων, ωθώντας τα επιτόκιά τους σε ιστορικά χαμηλά, με τις τιμές να καλπάζουν.

Η συσσώρευση των ομολόγων προκάλεσε ανησυχίες για επικείμενη αποτυχία. Ειδικότερα, ο φόβος πως η αύξηση του πληθωρισμού θα αναγκάσει τη Fed να εγκαταλείψει τη χαλαρή πολιτική της θα πυροδοτούσε ένα μαζικό ξεπούλημα, ωθώντας τις αποδόσεις σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα και δυσχεραίνοντας την αποπληρωμή των επενδυτών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Η δεύτερη ύφεση των ΗΠΑ

Οι φόβοι για δεύτερη ύφεση των ΗΠΑ το 2012 πρωτοστάτησαν στους τίτλους πολλών δημοσιευμάτων από την αρχή της χρονιάς, καθώς οι οικονομολόγοι προέβλεπαν μια περαιτέρω ύφεση της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου.
Η τελευταία φορά που η αμερικανική οικονομία βρέθηκε σε ύφεση ήταν από τον Δεκέμβριο του 2007 έως τον Ιούνιο του 2009, κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η «ανάρρωση» της οικονομίας κλονιζόταν από την ανάκαμψη του 2010, όταν το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,4%. Το 2011, το ΑΕΠ υποχώρησε στο 1,8%, αυξάνοντας τους φόβους μιας δεύτερης ύφεσης.

Βρισκόμαστε όμως στο τέλος της χρονιάς και η οικονομία των ΗΠΑ ακόμα αντέχει. Το προηγούμενο τρίμηνο, τα στοιχεία για την ανάπτυξη αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω με την οικονομία να αναπτύσσεται στο 2,7%. Ωστόσο, η οικονομία έχει πλέον να αντιμετωπίσει έναν άλλο κίνδυνο, τον «δημοσιονομικό γκρεμό», με αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους.

Η οικονομική κρίση της Ιαπωνίας

Όπως και με την αγορά ομολόγων των ΗΠΑ, οι οικονομολόγοι έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τα κρατικά ομόλογα της Ιαπωνίας και προέβλεπαν ότι τα επιτόκια θα αυξάνονταν δραματικά το 2012, οδηγώντας σε μια οικονομική κρίση.

Οι φόβοι αυτοί στηρίχθηκαν στο ότι η ιαπωνική κυβέρνηση μπορεί ακόμη να δανείζεται χρήματα για δέκα χρόνια με επιτόκιο κάτω του 1%, αν και το δημόσιο χρέος της είναι δύο φορές μεγαλύτερο από το μέγεθος της οικονομίας της, την ώρα που εμφανίζει αρνητικά στοιχεία ανάπτυξης και έναν γερασμένο πληθυσμό. Με τις τράπεζες να διαθέτουν το μεγαλύτερο μέρος των ιαπωνικών ομολόγων, η χώρα έχει γίνει ένα ασφαλές καταφύγιο εν μέσω της ευρωπαϊκής κρίσης, ωστόσο η αύξηση των επιτοκίων θα μπορούσε να φέρει μεγάλες απώλειες.

Το τέλος του κόσμου

Τελευταία και πιο σημαντική είναι η πρόβλεψη για το τέλος του κόσμου στις 21 Δεκεμβρίου 2012, η οποία αναφέρεται στο ημερολόγιο των Μάγιας. Αυτή η διάσημη πρόβλεψη που χάνεται στα βάθη των αιώνων έχει δημιουργήσει αναρίθμητα σενάρια, από κατακλυσμούς και καταστροφές μέχρι την έλευση εξωγήινων. Αυτό που μένει είναι να περιμένουμε μέχρι την Παρασκευή για να δούμε εάν η πρόβλεψη αυτή θα επαληθευτεί ή θα διαψευστεί όπως οι παραπάνω.

Επιμέλεια: Ντία Μούλου-newpost