Το άγχος χτύπησε «κόκκινο» για τους υποψηφίους των Πανελλαδικών Εξετάσεων

Χιλιάδες μαθητές ρίχτηκαν και φέτος στην μάχη των Πανελληνίων Εξετάσεων. Γεμάτοι ελπίδα, όνειρα, αλλά και πολύ άγχος για το μέλλον, οι νέες και οι νέες διαβαίνουν τον δικό τους Ρουβίκωνα, προκειμένου να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη θέση σε κάποιο από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.

Της Κωνσταντίνας Γιαννακοπούλου

Με κύρια όπλα στη φαρέτρα τους τις γνώσεις που αποκόμισαν όλη τη χρονιά και αστείρευτη ψυχική δύναμη, δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό για να κατακτήσουν τα όνειρά τους και να βγουν αλώβητοι από αυτή τη δοκιμασία-«σταθμό» για την επαγγελματική τους πορεία.

Η

Τροχοπέδη στον δύσκολο αυτόν αγώνα, το άγχος, η αγωνία και ο φόβος της αποτυχίας. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, το ήπιο άγχος βοηθά τους υποψηφίους στην επίτευξη των στόχων, αντίθετα όταν είναι αυξημένο μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο στην ψυχική υγεία, όσο και στην απόδοσή τους στις εξετάσεις. Γαστρίτιδες, κλάματα, αϋπνίες, μπλακ άουτ, ακόμα και κρίσεις πανικού «χτυπούν» τους εφήβους που βρίσκονται στον «πυρετό» των πανελληνίων. Τα περιστατικά, ουκ ολίγα, με μαθητές να μεταφέρονται στα νοσοκομεία, καθώς λύγισαν κάτω από το βάρος της πίεσης για καλή βαθμολογία.

Δύο τέτοια περιστατικά αναστάτωσαν το 3ο Λύκειο Νέας Σμύρνης, σύμφωνα με τη φιλόλογο Μαρία Βαρδακαστάνη: «Είχαμε δύο περιστατικά φέτος στο σχολείο μας ακραίου άγχους και πανικού και παρότι οι καθηγητές προσπαθήσαμε πάρα πολύ να βοηθήσουμε και να ηρεμήσουμε τα παιδιά, τελικά δεν καταφέραμε να συνεχίσουν την εξέταση. Καλέσαμε τους γονείς και τον γιατρό και μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο. Είναι δύσκολο κάποιος να αποβάλει το άγχος, αλλά θα συμβούλευα τα παιδιά να είναι συγκεντρωμένα, να έχουν οργάνωση-μεθοδικότητα και όλα θα πάνε καλά».

Οι πρωταγωνιστές

Μια απροσεξία αρκεί για να τιναχθούν όλα στον αέρα, όπως μας δήλωσε η Μαργαρίτα Αλαφούζου από το 12ο Λύκειο Κάτω Πετραλώνων: «Αυτό που με αγχώνει περισσότερο είναι μην πάει ο κόπος μου χαμένος. Θα έπρεπε να κρινόμαστε από τη συνολική πορεία μας ως τώρα και όχι από ένα τρίωρο διαγώνισμα, που δίνουμε υπό πίεση. Είναι ψυχοφθόρο, όταν έχεις καταβάλει τη μέγιστη προσπάθεια όλη τη χρονιά, να ξέρεις ότι ουσιαστικά το μέλλον σου κρίνεται από ένα γραπτό».

Μονόδρομος φαίνεται να είναι η επιτυχία στις πανελλήνιες για τους πιο πολλούς μαθητές. Αν και «θεωρητικά» υπάρχουν κι άλλες εναλλακτικές λύσεις για τη συνέχιση της εκπαίδευσης σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού ή σε ιδιωτικά κολλέγια, οι περισσότεροι γονείς αδυνατούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε μια τέτοια επιλογή εξαιτίας των επιπτώσεων της κρίσης. Όπως μας τόνισε ο Δομίνικος Πρασσάς, μαθητής του 3ου Λυκείου Νέας Σμύρνης: «Στόχος μου είναι τα ΤΕΦΑΑ. Αν και νιώθω καλά προετοιμασμένος, πάντα υπάρχει το άγχος, μέχρι να δω τα θέματα. Πρέπει να πετύχω στις εξετάσεις για να μην αναγκαστώ του χρόνου να ξαναπεράσω τα ίδια. Δεν υπάρχει από την οικογένεια μου η δυνατότητα για να πάω σε κάποια ιδιωτική σχολή. Προσπαθώ να τρώω και να κοιμάμαι σωστά, αν και πολλές φορές δεν προλαβαίνω ούτε κανονικό γεύμα να έχω λόγω του πιεσμένου χρόνου, αλλά ούτε και να κοιμηθώ εξαιτίας του στρες».

Η συμβολή των γονιών

Αρκεί μία βόλτα έξω από τα εξεταστικά κέντρα την ώρα που διεξάγονται οι πανελλήνιες για να διαπιστώσουμε ότι σύμμαχοι και συνοδοιπόροι στον «Γολγοθά» των μαθητών είναι και οι γονείς, οι οποίοι με την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους περιμένουν τα παιδιά πίσω από τα κάγκελα. «Οι γονείς μου προσπαθούν να μην με πανικοβάλουν και να μην με στρεσάρουν, αλλά αντιλαμβάνομαι το άγχος και την αγωνία τους. Ιδιαίτερα της μητέρας μου που συχνά με ρωτά για τις βάσεις των σχολών και πολλές φορές τη βλέπω στα κάγκελα του σχολείου να με περιμένει να βγω από την αίθουσα, όπου δίνω εξετάσεις», μας επισήμανε η Μαριάννα Καραγκούνη, μαθήτρια στο 4ο ΓΕΛ Νίκαιας.

Το στρες της απόδοσης συχνά συνοδεύεται από αρνητικές σκέψεις ακόμα και για τους αριστούχους μαθητές, όπως ο Αλέξανδρος Σταμούδης από το 3ο Λύκειο Γλυφάδας, που στοχεύει να μπει στο Πολυτεχνείο. Σε αυτήν την περίπτωση καθοριστικό ρόλο παίζει η οικογένειά του για να παραμένει ψύχραιμος: «Όταν με πιάνει το άγχος, με καταβάλει και η ηττοπάθεια, σκέφτομαι τι θα γίνει αν αποτύχω. Αν χρειαστεί να φύγω στο εξωτερικό για σπουδές, θα χάσω όλα τα αγαπημένα μου πρόσωπα. Εκεί έρχεται η οικογένειά μου για να με στηρίξει για να μου πει πως ό,τι ήταν να γίνει, έγινε, έχω προσπαθήσει αρκετά όλη τη χρονιά και με το να αγχώνομαι δεν θα βγει κάτι ,αλλά μπορεί να χαλάσω και ό,τι με κόπο έχτισα μέχρι τώρα, και έτσι ηρεμώ».

Μεγάλη επιβάρυνση έχει δεχθεί η ψυχική και σωματική υγεία των μαθητών, σύμφωνα με την Παρασκευή Βαλκάνου, που φοιτά στο 6ο Λύκειο Νέας Ιωνίας: «Οι περισσότεροι συμμαθητές μου είναι πολύ αγχωμένοι, γεγονός που έχει επηρεάσει και την υγεία τους, αφού δεν τρώνε και δεν κοιμούνται. Όταν με πιάνει το άγχος, σκέφτομαι ότι είμαι καλά προετοιμασμένη και ό,τι κι αν προκύψει θα μπορέσω να το αντιμετωπίσω. Φυσικά και σκέφτομαι πολύ τα αποτελέσματα των εξετάσεων όσο πλησιάζουν οι μέρες, αλλά προσπαθώ να παραμένω ψύχραιμη».

Με τις πανελλήνιες εξετάσεις να οδεύουν στο τέλος τους, αρχίζει η περίοδος αναμονής για τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων, που για αρκετούς μαθητές φαντάζει ατέρμονη: «Δεν κοιμάμαι και έχω αυξήσει πολύ και το φαγητό εξαιτίας του στρες. Οι γονείς μου θέλουν να δώσω τον καλύτερο μου εαυτό και προσπαθώ πολύ γι’ αυτό. Παρόλα αυτά, η μητέρα μου, επειδή δεν έχει περάσει τη διαδικασία των πανελληνίων, με πιέζει γιατί δεν μπορεί να κατανοήσει τι περνάω», μας είπε η Άλια Μουσάλα, μαθήτρια στο 7ο ΓΕΛ Παγκρατίου, που θέλει να σπουδάσει ψυχολογία.

Οι πανελλήνιες εξετάσεις θα είναι πάντα μια αγχώδης και δύσκολη διαδικασία για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς. Ωστόσο, τα χιλιάδες παιδιά που δοκιμάζονται κάθε χρόνο οφείλουν να γνωρίζουν πως σε αυτές τις εξετάσεις δεν κρίνεται η αξία τους ως άτομα, ούτε συνολικά οι ικανότητές τους, αλλά μόνο οι γνώσεις τους σε συγκεκριμένα πεδία. Άλλωστε, όπως είπε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, «η επιτυχία δεν είναι οριστική, η αποτυχία δεν είναι μοιραία. Αυτό που μετράει είναι το κουράγιο να συνεχίζεις».