Ρωσία-ΕΕ: Νέα δεδομένα στις σχέσεις γιγάντων

Attikipress.gr |Ηλεκτρονική ενημέρωση.

Στις 24 Ιουνίου 1994, ο πρόεδρος Μπορίς Γέλτσιν υπέγραψε με την ΕΕ τη Συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, ένα έγγραφο, το οποίο αποτελεί μέχρι σήμερα τη νομική βάση των σχέσεων των δυο πλευρών. Τότε θεωρούνταν ότι πρόκειται για το ξεκίνημα της μεγάλης ευρωπαϊκής πορείας της Ρωσίας, αν όχι της ένταξης στην ΕΕ, τουλάχιστον της στενής προσέγγισης και της ένταξης στον κοινό χώρο των κανόνων, αξιών κλπ. Είκοσι χρόνια μετά, οι σχέσεις ΕΕ και Ρωσίας κλονίζονται, καθώς

η κάθε μία απο τις δύο πλευρές προσπαθεί να επιβάλλει τους όρους της στην άλλη και να υποστηρίξει τις στρατηγικές της επιλογές στην ευρύτερη περιοχή, οι οποίες τις περισσότερες φορές συγκρούονται μεταξύ τους. Αν και οι δύο πλευρές κατανοούν ότι η σύγκρουση θα έχει περισσότερους χαμένους παρά κερδισμένους, εντούτοις κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να υποχωρήσει.

Το σίγουρο είναι ότι τη σχέση της Ρωσίας με την ΕΕ, αναμένουν δύσκολοι καιροί. Η Κριμαία επέφερε στις σχέσεις τους οξεία ανισορροπία. Βέβαια, τα οικονομικά συμφέροντα των ευρωπαϊκών χωρών, αποτελούν ένα ισχυρό περιοριστικό στοιχείο για οποιαδήποτε κλιμάκωση της αντιρωσικής εκστρατείας, καθώς τα οικονομικά συμφέροντα και των δύο πλευρών είναι μεγάλα. Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διακηρύσσει την ανάγκη να διακοπεί το πρόγραμμα του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου, South Stream, η Αυστρία υπογράφει με τη Gazprom συμφωνία κατασκευής του. Ταυτόχρονα, οι γερμανικές επενδύσεις αλλά και οι εξαγωγές στην Ρωσία αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο για τη γερμανική οικονομία, ενώ απο την΄άλλη πλευρά, η απορρόφηση του ρωσικού αερίου αλλά και άλλων πρώτων υλών απο την ΕΕ είναι μία σημαντική πηγή εσόδων, για την ασθμαίνουσα ρωσική οικονομία.
Πολλοί παρατηρητές επισημαίνουν, ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση δεν θα επιτρέψει μία περαιτέρω κλιμάκωση των σχέσεων των δύο πλευρών και ότι τελικά θα βρεθεί το σημείο ισορροπίας το οποίο θα εξασφαλίζει ένα minimum των στόχων. Υπάρχει και η αντίθετη άποψη, σύμφωνα με την οποία η κρίση δεν είναι τίποτε άλλο μία προσπάθεια των δύο πλευρών να ορίσουν τις “κόκκινες γραμμές” στις σχέσεις τους. Για τη Ρωσία, ο κύριος στόχος είναι ο ισότιμος διάλογος. Αυτό άλλωστε έγινε φανερό και από τις προτάσεις που έχει καταθέσει κατά καιρούς τα τελευταία 20 χρόνια, ξεκινώντας από την πρωτοποριακή ιδέα των αρχών της δεκαετίας του 2000, της «ανταλλαγής των χρεών με επενδύσεις» και φτάνοντας στη θεωρία μιας νέας εκβιομηχάνισης, την οποία διατύπωσε ο πρόεδρος Πούτιν ως πρωθυπουργός επί προεδρίας Μεντβέντιεφ.

Το βασικό σχήμα, στο οποίο ο ρώσος ηγέτης επέστρεφε επανειλημμένα, ήταν η «ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων»: Ρωσικές πρώτες ύλες με αντάλλαγμα τις ευρωπαϊκές τεχνολογίες, όχι όμως σε επίπεδο πρωτόγονης ανταλλαγής, αλλά με συστημική συγχώνευση των κλάδων. Κάτι σαν την Ευρωπαϊκή κοινότητα άνθρακα και χάλυβα, που αποτέλεσε το ξεκίνημα της ΕΕ το 1951. Από την άλλη πλευρά, η κεντρική θέση της ΕΕ ήταν ότι γι’αυτήν, το ζητούμενο αφορούσε τη διεύρυνση της προς την ανατολή μέσω της διεύρυνσης με χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και η επίτευξη οικονομικών συμφωνιών με τη Ρωσία. Άλλωστε, ο τρόπος με τον οποίο είναι δομημένες Ρωσία και ΕΕ δεν βοηθούν σε μία ιδιαίτερα στενή πολιτική σχέση. Η ΕΕ είναι ένα σύστημα θεσμών, το οποίο συνδέει διαφορετικά μεταξύ τους και διαφορετικού διαμετρήματος κράτη, σε μια ενιαία κοινότητα. Στη σύγχρονη Ρωσία ισχύει το εντελώς αντίθετο: Υπάρχει ένα εντελώς κεντρικό σύστημα διοίκησης, του οποίου ο βασικός διαχειριστής δεν έχει ιδιαίτερη εμπιστοσύνη στους επιμέρους θεσμούς.

Το άρθρο Ρωσία-ΕΕ: Νέα δεδομένα στις σχέσεις γιγάντων εμφανίστηκε πρώτα στο Attikipress.gr |Ηλεκτρονική ενημέρωση. Τα γεγονότα τώρα.