Ομολογία λάθους από το ΔΝΤ…

Το γαλλικό περιοδικό «Μarianne», προσπαθεί να ρίξει φως και να κατανοήσει την έκθεση του Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής του ερευνητικού τμήματος του ΔΝΤ, που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 3 Ιανουαρίου. Ο οικονομολόγος προχωρά σε μια ομολογία «καταπέλτη» για τους χειρισμούς των εταίρων μας και την περιπέτεια των μνημονίων.

«Λιτότητα: Έχουμε κάνει λάθος εφ' όλης της ύλης», είναι ο τίτλος του περιοδικού, στο αφιέρωμα του στο «απίστευτο λάθος των ειδικών του ΔΝΤ»

σχετικά με τους υπολογισμούς τους για τις επιπτώσεις της αυστηρής λιτότητας στην ελληνική και πορτογαλική οικονομία.

Ο Μπλανσάρ αναγνωρίζει «τις ρημαγμένες από τη λιτότητα αγορές των πόλεων της νότιας Ευρώπης», λένε οι συντάκτες, μιλώντας για τις τεράστιες συνέπειες της λιτότητας: σειρά πτωχεύσεων, εκτίναξη της ανεργίας, πολυπληθείς διαδηλώσεις στους δρόμους της Αθήνας και της Λισαβόνας.

«Τέσσερα χρόνια μετά την έναρξη της μεγάλης κρίσης που κλυδωνίζει τις δυτικές οικονομίες, ένας από τους σημαντικότερους ειδικούς οικονομολόγους του πλανήτη, ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, διευθυντής του ερευνητικού τμήματος του ΔΝΤ, έδωσε στη δημοσιότητα μια μελέτη στην οποία ομολογεί ότι το ΔΝΤ και μαζί του το σύνολο των Ευρωπαίων ηγετών, των υπουργών οικονομίας, της Κομισιόν και της ΕΚΤ, έκαναν σοβαρό λάθος στους υπολογισμούς τους. Υποτίμησαν τις καταστροφικές συνέπειες των πολιτικών λιτότητας που επέβαλαν στα υπερχρεωμένα κράτη» σημειώνει το «Μarianne».

Το κείμενο της 43σέλιδης έκθεσης του Ολιβιέ Μπλανσάρ έχει τίτλο: «Τα λάθη των προγνωστικών ανάπτυξης και οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές».

Το λάθος αφορά σε έναν συντελεστή, γνωστό στην οικονομία με την ονομασία δημοσιονομικός «πολλαπλασιαστής» (multiplicateur).

Όπως αναφέρει tovima.gr, μεταξύ του 1970 και του 2007, οι ασχολούμενοι με τις προβλέψεις είχαν διαπιστώσει ότι η μείωση κατά 1% στις δημόσιες δαπάνες, ή κατά 1% επιπλέον έσοδα από τη φορολογία, οδηγούσαν, κατά μέσον όρο, σε 0,5% μείωση της ανάπτυξης στις προηγμένες χώρες.

Εξ αυτού διαμόρφωσαν τον πολλαπλασιαστή 0,5 τον οποίο και χρησιμοποίησαν στις προκαταρκτικές εργασίες τους για τα προγράμματα που επιβλήθηκαν σε Ελλάδα και Πορτογαλία.

Το πρόβλημα είναι ότι τα δεδομένα αυτά ίσχυαν πριν από την κρίση, η οποία με την ανασφάλεια που έφερε στις χώρες, επηρέασε τη συμπεριφορά των καταναλωτών.

Στο «Πανόραμα της Παγκόσμιας Οικονομίας» που δημοσίευσε το ΔΝΤ τον περασμένο Οκτώβριο, αναγνωρίζει ότι με τις σημερινές συνθήκες, οι πολλαπλασιαστές κινούνται ανάμεσα στο 0,9 έως και το 1,7, ήτοι δύο με τρεις φορές μεγαλύτεροι από το 0,5.

Την πληροφορία αυτή το ΔΝΤ την έχει γράψει στα ψιλά του «Πανοράματος» και μόνο οι ιδιαίτερα έμπειροι αναλυτές μπορούσαν να αντιληφθούν το μέγεθος της σημασίας της.

Οι συνέπειες

Υποχρεώνοντας τις κυβερνήσεις της νότιας Ευρώπης σε δραστική μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και των συντάξεων, αναγνωρίζει η έκθεση, προκλήθηκε μια πτώση της εσωτερικής ζήτησης δύο με τρεις φορές ταχύτερη απ' ό,τι αναμενόταν.

Οι συνέπειες ήταν ανυπολόγιστες: σειρά πτωχεύσεων, εκτίναξη της ανεργίας, τεράστιες διαδηλώσεις. «Ο πολλαπλασιαστής δεν είναι κάτι που πέφτει εξ ουρανού», εξηγεί ο Ερίκ Εγέρ, οικονομολόγος στο Γαλλικό Παρατηρητήριο Οικονομικών Συγκυριών (OFCE). «Μεταβάλλεται ανάλογα με τις συγκυρίες: εξαρτάται από το σημείο του οικονομικού κύκλου στο οποίο βρισκόμαστε πάνω ή κάτω, από την πολιτική των γειτονικών χωρών, από το εάν μπορούμε να κάνουμε υποτίμηση στο νόμισμά μας».

»Μόνο συνυπολογίζοντας όλα αυτά τα στοιχεία μπορούμε να εκτιμήσουμε τις συνέπειες μιας θεραπείας λιτότητας – και όχι εφαρμόζοντας έναν πολλαπλασιαστή επειδή λειτούργησε προηγούμενα, όταν η ανάπτυξη ήταν στο ραντεβού», υποστηρίζει ο Εγέρ.

Κι όμως, αυτά έκαναν τα λαμπρά μυαλά του ΔΝΤ, γράφουν οι συντάκτες του άρθρου.