Μισθολογική «κατάρρευση» ελέω μνημονιακών… σεισμών

από τον Κώστα Μοσχολιό ([email protected])

Μπορεί η ανεργία να έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, αλλά τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλύτερα ούτε για όσους έχουν μια δουλειά, από τη στιγμή που οι αποδοχές τους μειώνονται συνεχώς. Όπως κατέδειξαν χαρακτηριστικά τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι μισθοί των Ελλήνων τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε συνεχή ελεύθερη πτώση, καθώς οι αποδοχές των εργαζομένων τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα «κατακρημνίζονται» για 13 διαδοχικά τρίμηνα.
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή

καταρτίζει τον δείκτη Μισθών, έχοντας ως βάση παραμέτρους που εισήγαγε στις μελέτες της το 2008. Καταρτίζεται ανά τρίμηνο και περιλαμβάνει το σύνολο των ακαθάριστων αμοιβών των απασχολουμένων κατά την περίοδο αναφοράς. Ως ακαθάριστες αμοιβές ορίζονται το σύνολο των μισθών και ημερομισθίων, των επιμισθίων και των εκτάκτων αμοιβών, όπως και οι αμοιβές για ημέρες που δεν πραγματοποιήθηκε εργασία.
Βαρομετρικό χαμηλό 8 ετών «χτύπησαν» οι μισθοί
Ειδικότερα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης μισθών χωρίς εποχική διόρθωση και χωρίς διόρθωση εργάσιμων ημερών, παρουσίασε μείωση 5,9%, το γ΄ τρίμηνο του 2013 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του γ΄ τριμήνου 2012. Συν τοις άλλοις, οι απώλειες στις αποδοχές από το 2008 μέχρι σήμερα ξεπερνούν το 25%. Με αυτόν τον τρόπο οι μισθοί, όσων είναι… ακόμη τυχεροί και εργάζονται στην Ελλάδα, έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταία οκταετίας, κάτω και από τα επίπεδα του 2006.
Στον παρακάτω πίνακα (ΠΙΝΑΚΑΣ 1) παρουσιάζεται ο Δείκτης Μισθών χωρίς να έχει εφαρμοστεί κανενός είδους προσαρμογή (ούτε εποχική ούτε ως προς τον αριθμό των εργασίμων ημερών). Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τον 14ο μισθό που καταβάλλεται το τέταρτο τρίμηνο κάθε έτους όπως και τις διάφορες υπερωριακές αμοιβές που καταβάλλονται σε ορισμένους κλάδους της οικονομίας εκείνη την περίοδο, δικαιολογεί τα ετήσια υψηλά, που παρουσιάζει ο δείκτης συστηματικά τη συγκεκριμένη περίοδο. Είναι χαρακτηριστικό, πως ο Δείκτης Μισθών του Γ΄ τριμήνου 2013, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Γ΄ τριμήνου 2012, παρουσιάζει μείωση κατά 5,9% έναντι μείωσης 10,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.

Παράλληλα, η ΕΛΣΤΑΤ μέτρησε τους μισθούς και με εποχική προσαρμογή αλλά χωρίς προσαρμογή ως προς τον αριθμό των εργασίμων ημερών. Σε αυτόν τον πίνακα (ΠΙΝΑΚΑΣ 2) ο Δείκτης Μισθών του Γ΄ τριμήνου 2013, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Γ΄ τριμήνου 2012, παρουσιάζει μείωση κατά 4,4% έναντι μείωσης 9,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2012 προς το 2011.

«Δεν ξέρω κανέναν που να μη μειώθηκε ο μισθός του…»
Ο Κώστας Γιωτόπουλος, που δουλεύει σε ναυτιλιακή εταιρεία, δηλώνει στην «Αττική freepress», πως η εταιρεία στην οποία εργάζεται, το 2012 προχώρησε σε κλιμακωτή περικοπή μισθών, προκειμένου να μην απολύσει κανέναν υπάλληλο. «Ο δικός μου μισθός μειώθηκε κατά 25%, ενώ στους υψηλόμισθους της εταιρείας η μείωση άγγιξε και το 50%. Σίγουρα, πρόκειται για μεγάλη μείωση στις αποδοχές μου, αλλά το κυριότερο είναι πως εγώ όπως και οι συνάδελφοί μου δεν χάσαμε τη δουλειά μας». Ο 34χρονος Ευάγγελος Κουσουρής υπήρξε «θύμα» της κρίσης, καθώς στις αρχές του 2012 έχασε τη δουλειά του και έκτοτε παραμένει άνεργος. Όπως μας είπε ο ίδιος, «η εταιρεία στην οποία εργαζόμουν ως υπάλληλος προέβη στις αρχές του 2011 σε δραστικές μειώσεις μισθών όλου του προσωπικού και όπως είναι φυσικό υπό την απειλή της απόλυσης σχεδόν όλοι δεχθήκαμε. Ωστόσο, από τις αρχές του 2012 ξεκίνησαν οι απολύσεις και δυστυχώς ήμουν από τους πρώτους που είδαν την ‘’πόρτα της εξόδου΄΄». Από την πλευρά του ο Χρήστος Υφαντής, που είναι ιδιωτικός υπάλληλος, παραδέχεται πως «με τις πενιχρές αμοιβές, που λαμβάνουμε, προσπαθούμε να τα βγάλουμε πέρα. Εκεί, όπου εργάζομαι, όλοι δεχθήκαμε μεγάλη μείωση στους μισθούς, αλλά γενικότερα δεν ξέρω και κανέναν, δημόσιο ή ιδιωτικό υπάλληλο, που να μη μειώθηκε ο μισθός του…».
Οι μισθοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση των «28»
Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η μείωση των μισθών στη χώρα μας κατά 6% στο τρίτο τρίμηνο ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση ο μέσος όρος ετήσιας μεταβολής παρουσίασε αύξηση 1,2%. Μείωση καταγράφηκε σε έξι χώρες, όπως στην Κύπρο (7,7%), την Ελλάδα (6%), την Τσεχία (2,9%), την Ιρλανδία (1,4%), τη Σλοβενία (0,4%) και την Πορτογαλία (0,2%). Αυξήσεις μισθών που υπερβαίνουν το 5% καταγράφηκαν στο τρίτο τρίμηνο φέτος σε Εσθονία, Λεττονία και Λιθουανία. Πάντως, η Ελλάδα είναι «πρωταθλήτρια» στις μειώσεις μισθών, κατά τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2013 (-10,2% το α΄ τρίμηνο και -7,5% το β΄ τρίμηνο).

*Στον συγκεκριμένο πίνακα (ΠΙΝΑΚΑΣ 3) παρουσιάζεται η μεταβολή του Δείκτη Μισθών ως προς το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους με προσαρμογή ως προς τον αριθμό των εργασίμων ημερών, για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα συμπεράσματα της έρευνας της ΕΛΣΤΑΤ
Από την ανάγνωση και ανάλυση των στοιχείων της έρευνας της Στατιστικής Αρχής από το α’ τρίμηνο του 2006 έως και το γ’ τρίμηνο του 2013 προκύπτουν, περιληπτικά, τα εξής αποτελέσματα:
Η τελευταία φορά που καταγράφηκε αύξηση των μισθών στην Ελλάδα, χωρίς προσαρμογή, ήταν στο δεύτερο τρίμηνο του 2010, όταν είχε σημειωθεί αύξηση 0,2%, ενώ η αύξηση έφτασε στο 1,4%, σύμφωνα με στοιχεία εποχικά διορθωμένα, αλλά χωρίς διορθώσεις όσον αφορά στον αριθμό των εργάσιμων ημερών.
Η μεγαλύτερη μείωση μισθών δίχως προσαρμογή (ούτε εποχική ούτε ως προς τον αριθμό των εργασίμων ημερών) καταγράφηκε στο πρώτο τρίμηνο φέτος, όταν και η μείωση έφτασε στο 12%.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη δεύτερη θέση της Ευρώπης με 6%, μετά την Κύπρο, όπου οι αποδοχές μειώθηκαν σε αυτό το διάστημα κατά 7,7%, ενώ παράλληλα η χώρα μας αποτελεί τη μοναδική χώρα όπου παρουσιάζονται μειώσεις στους μισθούς καθ’ όλη την υπό εξέταση περίοδο.
Οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα έχουν χάσει, μέσα σε μια τριετία, το 1/4 των αποδοχών τους, που υποχώρησαν για 13 συνεχή τρίμηνα, ή περισσότερα από τρία έτη.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις των ειδικών για περαιτέρω μείωση μισθών στο αμέσως επόμενο διάστημα σε σχέση πάντα με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, αλλά και τις «υψηλές πτήσεις» της ανεργίας (σ.σ. το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ προβλέπει «εκτόξευσή» της στο 34% έως το 2016) καταδεικνύουν το ζοφερό κλίμα το οποίο επικρατεί στην αγορά εργασίας, με την απόλυση να κρέμεται σαν «δαμόκλειος σπάθη» πάνω από τα κεφάλια των εργαζομένων.