Κομμάτια και θρύψαλα…

-Ριζικές ανακατατάξεις στην κεντροαριστερά πυροδοτεί το εκλογικό αποτέλεσμα

-Τα κενά του ΣΥΡΙΖΑ παρά την επιτυχία του

-Ποιες τάσεις διαμορφώνονται

Ριζικές ανακατατάξεις σηματοδοτεί στον χώρο της κεντροαριστεράς το εκλογικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής. Το ΠΑΣΟΚ υπέστη εκλογική συντριβή, «επιστρέφοντας» στα ποσοστά του 1974, ο ΣΥΡΙΖΑ καρπώθηκε τον κύριο όγκο της κοινωνικής

οργής κατά της πολιτικής του Μνημονίου, αναδεικνυόμενος σε δεύτερο κόμμα, και η Δημοκρατική Αριστερά μπήκε μεν στο παιχνίδι, αλλά όχι με τον ρόλο που φανταζόταν μέχρι πριν από μερικές εβδομάδες.

Του Ανδρέα Καψαμπέλη

Το πρώτο ερώτημα που απασχολεί πολλούς λίγες ημέρες μετά τις εκλογές είναι, αν αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να θεωρηθεί ότι θα έχει μόνιμα χαρακτηριστικά ή είναι προσωρινού χαρακτήρα. Αν με άλλα λόγια είναι δυνατόν τα πράγματα να επιστρέψουν ύστερα από λίγο χρόνο «στη φυσιολογική τους κατάσταση». Την εκτίμηση αυτή φέρεται να κάνει πρωτίστως η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, αν και μάλλον πρόκειται περισσότερο για ευσεβή πόθο. Δεν το έκρυψε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, όταν κατά την ομιλία του στην πρώτη συνεδρίαση της (δραματικά συρρικνωμένης πια) νέας Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ χαρακτήρισε το αποτέλεσμα ως «αφετηρία» ανάλογη με εκείνη από την οποία ξεκίνησε ο Ανδρέας Παπανδρέου στις πρώτες μεταπολιτευτικές εκλογές. Είναι προφανές ότι επιχείρησε να δημιουργήσει έναν συνειρμό αισιοδοξίας, την ώρα όμως που το πραγματικό κλίμα είναι προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση και κάνει τους περισσότερους να σκέπτονται ότι το ΠΑΣΟΚ ύστερα από 38 χρόνια έκλεισε τον ιστορικό του κύκλο. Το ΠΑΣΟΚ, κατά την άποψη αυτή, δεν επέστρεψε στις ρίζες του, αλλά έχει πάρει την πορεία της Ένωσης Κέντρου, που οδηγήθηκε το 1974 στο 20,4%, για να μειωθεί το 1977 στο 11, 9% και κατόπιν να εξαφανιστεί.

Και μπορεί μεν στο ΠΑΣΟΚ να μην έχουν συμφιλιωθεί ακόμη με τη νέα πραγματικότητα, αλλά από την άλλη πλευρά είναι λάθος να θεωρηθεί ότι αυτές οι αλλαγές είναι οριστικές και αμετάκλητες και ότι το μέλλον έχει ήδη προδιαγραφεί. Όσοι προσεγγίζουν με ψυχραιμία την κατάσταση, οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι η χώρα βρίσκεται μόλις στην αρχή μιας μεταβατικής φάσης αλλαγής του πολιτικού συστήματος της χώρας. Οι συσχετισμοί αναδιαμορφώνονται πρωτίστως στον χώρο της κεντροαριστεράς, αλλά οι νέες ισορροπίες δεν έχουν αποκρυσταλλωθεί ακόμη. Δεν είναι ευκρινές ακόμη πώς θα εκπροσωπηθεί η κεντροαριστερά στο καινούργιο σκηνικό που διαμορφώνεται. Ενώ μάλιστα το 1974 η πτώση της Ένωσης Κέντρου συνοδευόταν ταυτόχρονα με την εμφάνιση και ενίσχυση του ΠΑΣΟΚ, σήμερα δεν παρατηρείται η αντίστοιχη εμφάνιση ενός νέου κόμματος στον αντίστοιχο χώρο. Με βάση τα εκλογικά αποτελέσματα, φαίνεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ διεκδικεί αυτόν τον ρόλο, χωρίς ωστόσο να εμφανίζει ολοκληρωμένη εικόνα προς μια τέτοια κατεύθυνση. Ακόμη και τώρα, παρά τη ρητορική του, δεν παραθέτει πλήρες σχέδιο διακυβέρνησης, που να συνδυάζει μια νέου τύπου οικονομία με την εξωτερική πολιτική και την προβολή των ζητημάτων της κυριαρχί