Κομποστοποίηση: Η ωφέλιμη ανακύκλωση του μέλλοντος

Στην εποχή της ανακύκλωσης οργανικών απορριμμάτων περνάει και επίσημα ο δήμος Αθηναίων με τη διανομή δωρεάν κάδων οικιακής κομποστοποίησης. «Η ώρα για ανακύκλωση οργανικών απορριμμάτων στο σπίτι έφτασε. Με σύμμαχο τον δήμο Αθηναίων», είναι το μότο του δήμου της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, που έχει ως στόχο τη διάδοση της ολοκληρωμένης διαχείρισης βιοαποβλήτων στην πηγή και την επέκταση της ανακύκλωσης στα νοικοκυριά.

Με αφορμή αυτή την πολύ σημαντική για το περιβάλλον και την υγεία μας, αλλά και πρακτική κίνηση του δήμου Αθηναίων, αξίζουν να αναφερθούν όλες οι πτυχές γύρω από

Τι είναι η κομποστοποίηση

Πρώτα απ’ όλα, ως κομποστοποίηση ορίζεται η αερόβια βιολογική (οξειδωτική) διαδικασία αποικοδόμησης και σταθεροποίησης των οργανικών υλικών, που πραγματοποιείται υπό τις φυσικές και χημικές εκείνες συνθήκες που ευνοούν τη διαδοχή συγκεκριμένων θερμόφιλων, θερμοάντοχων και μεσόφιλων μικροβιακών πληθυσμών. Με πιο απλά λόγια, η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία, η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια πλούσια σκούρα ουσία. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμους ή εδαφοβελτιωτικό.

Τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλα μικρόβια αποτελούν τους καταλύτες της κομποστοποίησης. Αυτοί υποβοηθούνται κι από πολλούς άλλους μεγαλύτερους οργανισμούς. Κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης, αυτά τα μικρόβια παράγουν διοξείδιο του άνθρακα (CO2), θερμότητα και νερό, καθώς αποικοδομούν τα οργανικά υλικά του σωρού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι το κομπόστ (πλούσιο, σκούρο, τριφτό και άοσμο), τέλειο λίπασμα για τον κήπο. Για την αποτελεσματική κομποστοποίηση χρειάζεται οργανικό μίγμα υλικών (σε σωστές αναλογίες), αερισμός, ελεγχόμενη μέγιστη δυνατή σχετική υγρασία και μικρό μέγεθος υλικών.

Τα οφέλη της κομποστοποίησης

Η οικιακή κομποστοποίηση έχει πολλά περιβαλλοντικά οφέλη και για το νοικοκυριό και για τους πολίτες γενικότερα. Πρώτα απ’ όλα η οικιακή κομποστοποίηση συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη μείωση της πίεσης, που δέχονται οι χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων σε οργανικό φορτίο, μειώνοντας τις αντίστοιχες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, περιορίζοντας την παραγωγή στραγγισμάτων και αυξάνοντας τον χρόνο ζωής τους.

Το κομπόστ που παράγεται σε επίπεδο κατοικίας είναι υψηλής ποιότητας, ενώ η προσθήκη του στο χώμα κήπων βελτιώνει την «υγεία», τη δομή και τη γονιμότητα του εδάφους. Επιπλέον, αυξάνει την ικανότητα του εδάφους να συγκρατεί το νερό και την ικανότητά του να αποθηκεύει θρεπτικά συστατικά, με συνέπεια τη χαμηλότερη απαίτηση για πότισμα και τη χρήση λιγότερων λιπασμάτων. Εξάλλου, με την οικιακή κομποστοποίησηκαταστρέφονται οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που απειλούν τα φυτά, τα ζώα και τους ανθρώπους.

Πως δημιουργούμε κομπόστ στο σπίτι

Με κάτι περισσότερο από πεσμένα φύλλα και υπολείμματα από την κουζίνα μπορεί κανείς να δημιουργήσει σκούρο, πλούσιο κομπόστ και να το προσθέσει στα φυτά και στον κήπο του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονόςότι πολλοί κηπουροί αναφέρονται στο κομπόστ ως το «μαύρο χρυσό». Σύμφωνα με τους γεωπόνους, δεν υπάρχει απλά τίποτα καλύτερο για το χώμα από το κομπόστ.

1. Επιλέξτε ένα κάδο κομποστοποίησης

Υπάρχουν πολλοί τύποι κάδων που χρησιμοποιούνται για τη παραγωγή του κομπόστ. Υπάρχουν κάδοι σε τετράγωνο ή σε κωνικό σχήμα, πλαστικοί, ξύλινοι, σταθεροί ή περιστρεφόμενοι.Κάθε είδος κάδου έχει τα δικά του πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, αλλά σχεδόν όλα τα είδη των κάδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη παραγωγή κομπόστ.

2. Επιλέξτε μια τοποθεσία για τον κάδο κομποστοποίησής σας

Επιλέξτε ένα σημείο που να είναι επίπεδο, ηλιόλουστο, καλά στραγγισμένο και εύκολα προσβάσιμο όλο τον χρόνο. Τοποθετήστε το δοχείο πάνω σε γυμνό έδαφος και όχι σε επιφάνεια από τσιμέντο ή πάνω σε κάποια πλάκα, ώστε να εξασφαλίσετε ότι τα σκουλήκια και άλλοι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί θα μπορούν να εισέλθουν στον σωρό σας. Καλό είναι να έχετε αφαιρέσει κάθε είδους χόρτα ή ζιζάνια και να έχετε σκαλίσει το χώμα σε βάθος 10-15 εκατοστών.

3.Προσθέστε τα κατάλληλα υλικά για σωστή κομποστοποίηση

Σε γενικές γραμμές, τα υλικά που είναι κατάλληλα για κομποστοποίηση μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: Τα «Καφέ» υλικά, όπως ξερά φύλλα, σανό, άχυρο, χαρτί, χαρτόνι και τα «Πράσινα» υλικά, όπως τα αποκόμματα χλόης, η κοπριά φυτοφάγων ζώων, τα λαχανικά, τα φρούτα και τα πιο πράσινα κλαδιά των φυτών.

«Πράσινα»

-Λαχανικά

-Φρούτα

-Αποκόμματα χλόης

-Καφές και τσάι

-Κοπριά χορτοφάγων ζώων

-Πράσινα φύλλα

-Μικρά κλαδιά

«Καφέ»

-Ξερά φύλλα

-Σανό και άχυρο

-Ξεραμένη χλόη

-Χαρτί και χαρτόνι

-Ξυλώδη κλαδιά

-Φακελάκια τσαγιού

-Πριονίδια

-Στελέχη καλαμποκιού

-Μπισκότα

4. Τι να μην προσθέτετε στο κομπόστ σας

Υπάρχει μια σειρά των υλικών που θα πρέπει να μένει έξω από το σωρό του κομπόστ.Η προσθήκη ορισμένων στοιχείων, όπως τα λίπη και τα γαλακτοκομικά προϊόντα απλά θα επιβραδύνουν τη διαδικασία της κομποστοποίησης, αποκλείοντας το οξυγόνο που χρειάζονται οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί για να κάνουν τη δουλειά τους. Αν προσθέσετε τα υλικά αυτά θα παράγετε κομπόστ, απλώς θα χρειαστεί πολύ περισσότερος χρόνος. Προσθέτοντας άλλα υλικά, στον σωρό σας είναι απλά επικίνδυνο λόγω της ενδεχόμενης δηλητηρίασης ή ασθένειας. Ανθρώπινα περιττώματα ή περιττώματα σαρκοφάγων ζώων, χημικά ή επεξεργασμένο ξύλο, ζωικά λίπη, όλα εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία και δεν πρέπει ποτέ να προστεθούν στον σωρό του κομπόστ.

Μην Προσθέτετε

-Κρέας και κόκκαλα

-Ψωμί

-Πουλερικά και ψάρια

-Μαγειρεμένα φαγητά

-Λιπαρά απόβλητα τροφίμων

-Ολόκληρα αυγά

-Γαλακτοκομικά προϊόντα

-Ανθρώπινα περιττώματα

-Επεξεργασμένα ξύλα

-Περιττώματα σαρκοφάγων ζώων

-Άρρωστα φυτά

5. Δημιουργώντας κομπόστ

Προκειμένου να δημιουργήσετε ένα καλό κομπόστ, ξεκινήστε με ένα στρώμα 10 εκατοστών από θάμνους, κλαδιά, σανό ή άχυρο, τοποθετώντας τα στο κάτω μέρος του κάδου. Στη συνέχεια, προσθέστε ένα στρώμα 10 εκατοστών «καφέ» υλικών, και στη συνέχεια, ένα λεπτό στρώμα κομπόστ ή απλό χώμα κήπου. Αυτό είναι το ένα μόνο στρώμα.Στη συνέχεια, προσθέστε ένα στρώμα 10 εκατοστών «πράσινων» υλικών, συμπληρώνοντάς το με ένα λεπτό στρώμα κομπόστ ή χώμα εδάφους. Βρέξτε κάθε στρώση ελαφρά με ένα ψεκαστήρα. Συνεχίστε την προσθήκη υλικών σε εναλλασσόμενα στρώματα «πράσινων» και «καφέ» προϊόντων μέχρι να γεμίσει ο κάδος. Μόλις έχετε ένα γεμάτο κάδο μπορείτε να ανακατεύετε τον σωρό κάθε 7-14 ημέρες. Όσο πιο συχνά ανακατεύετε τον σωρό, τόσο πιο γρήγορα θα έχετε το έτοιμο κομπόστ.

6. Χρησιμοποιώντας το κομπόστ σας

Εφόσον ακολουθήσετε τα παραπάνω βήματα, τότε τοκομπόστ σας είναι έτοιμο για χρήση. Μπορεί να διαρκέσει 14 ημέρες έως 12 μήνες μέχρι να παραχθεί το τελικό κομπόστ σας. Ο χρόνος που χρειάζεται ποικίλλει σημαντικά, ανάλογα με τα υλικά και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται. Η χρονική στιγμή κατά την οποία το κομπόστ θα είναι έτοιμο εξαρτάται από το πώς το κομπόστ θα χρησιμοποιηθεί. Σε γενικές γραμμές, όμως, το κομπόστ είναι έτοιμο όταν είναι σκούρο και εύθραυστο, με μια ευχάριστη μυρωδιά χώματος. Για τις περισσότερες χρήσεις, είναι αποδεκτό να έχουν απομείνει στο έτοιμο κομπόστ κάποια αναγνωρίσιμα κομμάτια από υλικά.

Το κομπόστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:

-Φυτά του σπιτιού

-Βελτίωση του εδάφους και για λίπανση

-Υπόστρωμα για λουλούδια και λαχανικά

-Νέες περιοχές φύτευσης

-Υπάρχοντα εδάφη

-Επιφανειακή λίπανση χλοοτάπητα

-Κατασκευή υγρού κομπόστ

-Γύρω από τα δέντρα

Δήμος Αθηναίων: Κατ’ οίκον παράδοση κάδων κομποστοποίησης

Στο πλαίσιο αυτό ο δήμος Αθηναίων προμηθεύει τους κατοίκους της πρωτεύουσας που επιθυμούνκάδους χωρητικότητας 310lt, οι οποίοι είναι κατάλληλοι για την ανακύκλωση οργανικών απορριμμάτων, όπως φλούδες από φρούτα και λαχανικά, κομμένα κλαδιά, φυτά, χόρτα, κουρεμένο γρασίδι, φύλλα, κλπ, τα οποία ακολούθως μετατρέπονται σε ένα είδος εδαφοβελτιωτικού (κομπόστ) που χρησιμεύει ως λίπασμα.

Ο συγκεκριμένος κάδος πρέπει να τοποθετηθεί σε κήπο, σε μέρος με πρωινό ή απογευματινό ήλιο, πάνω στο χώμα, όχι πάνω σε μπετόν, άσφαλτο ή πέτρα. Η παράδοση του κάδου γίνεται από υπαλλήλους του δήμου Αθηναίων, στην οικία των ενδιαφερομένων.Όσοι κάτοικοι του δήμου Αθηναίων ενδιαφέρονται να αποκτήσουν κάδο οικιακής κομποστοποίησης, μπορούν να συμπληρώσουν την σχετική φόρμα -βρίσκεται στο site του δήμου Αθηναίων (http://www.cityofathens.gr/node/25031 ) και να την αποστείλουν έως τις 30 Σεπτεμβρίου στις παρακάτω ηλεκτρονικές διευθύνσεις: [email protected] , [email protected]

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε στα τηλέφωνα: 210-3470643 & 210-3402445.