Η Στέλλα των σφαγείων

Μια αξιόλογη παράσταση της ομάδας bijouxdekant, βασισμένη στη «ΣΤΕΛΛΑ» του Μιχάλη Κακογιάννη.

Από την Ηρώ Μητρούτσικου

Η ομάδα, αν και μετράει μόνο 3 χρόνια ύπαρξης, έχει στο ενεργητικό της κάμποσες παραστάσεις, καθώς και διοργανώσεις εκθέσεων και την ερχόμενη σεζόν θα παρουσιάσει το ανέκδοτο έργο του Δημ. Δημητριάδη, «Πολιτισμός: μία κοσμική τραγωδία».

«Στέλλα travel: Η γη της

Ο Γιάννης Σκουρλέτης, εικαστικός και σκηνοθέτης, πρότεινε στην ποιήτρια Γλυκερία Μπασδέκη να τολμήσει ένα νέο βήμα: να γράψει το πρώτο της θεατρικό έργο, το οποίο θα βασίζεται στην κινηματογραφική «Στέλλα» του Κακογιάννη (1955), χωρίς καθόλου να εμπλέκει το θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια», στο οποίο βασίστηκε η ταινία. Η παράσταση δεν θα μπορούσε παρά να τελεί υπό την αιγίδα του “Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης”. Να σημειώσουμε ότι η ταινία είχε πάρει βραβείο καλύτερης ταινίας ρετροσπεκτίβας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1960, Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ξένης ταινίας του 1956, βραβείο ερμηνείας για τη Μελίνα Μερκούρη στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών του 1955 και υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας του 1956.

Η Γλ. Μπασδέκη κράτησε μόνο τα βασικά πρόσωπα του δράματος, την πρωταγωνίστρια, την φίλη της και τους άντρες εραστές, και έφτιαξε ένα ποιητικό, μεταμοντέρνο κείμενο που αναφέρεται στο σήμερα.

Ο υπότιτλος «travel: Η γη της απαγγελίας» δείχνει και το ύφος του κειμένου, αλλά και το ταξίδι που θέλει να κάνει η Στέλλα (το έργο ξεκινάει με την Στέλλα ντυμένη για ταξίδι και με μια βαλίτσα και τελειώνει με το να καταχωνιάζει την βαλίτσα της), αλλά δεν τολμάει.

Ο σκηνοθέτης το χαρακτηρίζει ως ένα ηθογραφικό θρίλερ, μια τραγωδία, μια πενιχρή απόδειξη περί της μη υπάρξεως Θεού, ένα σχόλιο πάνω στην ομορφιά, αλλά και στην αμαρτία, μια ερωτική ιστορία, ένα ταξίδι-κανένα ταξίδι, όλα αυτά και τίποτε απ” αυτά.

Είναι ένα ιδιότυπο έργο με ρεαλιστικά, και μη, στοιχεία, το οποίο αντλεί μεν μόνο από την ταινία, αλλά δεν παρακολουθούμε την ροή ούτε την υπόθεση της ταινίας.

Το έργο της Μπασδέκη ξεκινάει μετά τον θάνατο του Αλέκου (Αλέκος Αλεξανδράκης),όταν αυτός είναι φάντασμα ή φαντασίωση της Στέλλας, συνεχίζει με την σχέση της με τον Μίλτο (Γιώργος Φούντας), εμφανίζεται ο Αντώνης (Κώστας Κακαβάς) και τελειώνει με την μοναξιά της πρωταγωνίστριας (κι όχι τον θάνατό της) ανάμεσα σε στοιβαγμένες πλαστικές καρέκλες!

Στο έργο δεν πεθαίνει η Στέλλα, αλλά κάθε άντρας που την φιλάει! Όλο το έργο μιλά για την ιστορία μιας γυναίκας ελεύθερης, αλλά πολύ πονεμένης. Η “Στέλλα” της Μπασδέκη είναι ανεξάρτητη, ατίθαση, λαϊκή και θαρραλέα, όπως η Μελίνα, αλλά παράλληλα είναι μια σύγχρονη, τραγική ηρωίδα. Βάζει κι αυτή τον έρωτα πάνω από την ζωή, αλλά ότι αγγίζει πεθαίνει, σαν να την έχουν καταραστεί οι Θεοί του Αισχύλου.

Πρόκειται για μια κοπέλα από την επαρχία (τον Βόλο), που έρχεται στην Αθήνα για να πραγματοποιήσει το όνειρό της: να τραγουδάει. Εμείς την βρίσκουμε στο μαγαζί την ώρα που αυτό κλείνει και μπαίνει μέσα ο καθένας από τους εραστές της.

Απλή και όμορφη σκηνογραφία από τον ίδιο τον σκηνοθέτη: ένα λαϊκό πάλκο ορχήστρας, χρωματιστά λαμπιόνια, πεταμένα γαρύφαλλα, τσίγκινα τραπέζια καφενείου και πλαστικές καρέκλες από τους γύφτους, χάρτινα ελληνικά σημαιάκια. Τα κοστούμια (Δήμητρα Λιάκουρα) στο ίδιο περίπου στυλ, παραπέμπουν στο ’50, αλλά είναι και μοντέρνα∙ θυμίζουν,δηλαδή, σύγχρονες τραγουδίστριες νυχτερινών κέντρων και άντρες του μεροκάματου.

Δύο είναι τα σημαντικότερα ατού της παράστασης: Οχώρος και οι ερμηνείες.

Η παράσταση παίζεται στα παλιά Σφαγεία του Ταύρου. Μια λαϊκή περιοχή που πήρε το όνομά της από έναν ταύρο που ξέφυγε από αυτά! Τα Παλιά Σφαγεία (1916) βρίσκονται στην Πειραιώς, σχεδόν απέναντι από το Ίδρυμα Μιχ.Κακογιάννης και μέχρι τώρα χρησιμοποιούνταν μόνο μέρος από αυτά, ως ΚΕΠ και ως Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου.

Η παράσταση, ωστόσο, λαμβάνει χώρα στον εξωτερικό χώρο την Σφαγείων, ανάμεσα σε μισογκρεμισμένους τοίχους, δέντρα, ξερά χόρτα και παρκαρισμένα οχήματα του δήμου. Όλα αυτά της δίνουν ρεαλισμό, αλλά, παράλληλα, κάνουν την παράσταση πολύ ατμοσφαιρική, με ιδιαίτερο χρώμα. Το τέλειο σκηνικό για στηθεί το παλκοσένικο του έργου! Οι δύο κοπέλες με βραδινά φορέματα και ψηλοτάκουνα παπούτσια ισορροπούν πάνω στο χώμα και στο χαλίκι, όπως γινόταν και τότε. Λαϊκές γυναίκες με την δική τους λαϊκή αισθητική, και συναισθήματα έντονα!

Πρόκειται για αρχετυπικούς χαρακτήρες:

Η Στέλλα (Λένα Δροσάκη), femmefatale χωρίς να το πολυθέλει, μια γυναίκα-σύμβολο, δεν κάνει κάτι για να σκοτώσει τους εραστές της, αλλά ούτε και για να εμποδίσει τον θάνατό τους. Απλά, αφήνει ερείπια στο πέρασμά της. Και τα φαντάσματα την επισκέπτονται ξανά και ξανά.

Η Μαριέττα (Μαριάνθη Παντελοπούλου), επίσης τραγουδίστρια και ιδιοκτήτρια του κέντρου, αν και φίλη και συνομήλικη της Στέλλας, είναι πιο μητρική φιγούρα. Πιο ώριμη, με διαφορετική ευαισθησία, ερωτεύεται με μητρική αγάπη τους εραστές της Στέλλας και στο τέλος μετατρέπεται κι αυτή σε μια femme fatale-Στέλλα, η οποία θέλει να αναχωρήσει.

Ο Αινείας Τσαμάτης υποδύεται και τους τρεις άντρες-εραστές της Στέλλας, καθώς και τον μπουζουξή του μαγαζιού. Το εκπληκτικό δεν είναι ότι παίζει και ζωντανά μπουζούκι, αλλά ότι καταφέρνει να μεταμορφώνεται σε κάθε έναν από τους ρόλους που ερμηνεύει και, με μία απλή παραλλαγή του πάνω μέρους του κουστουμιού του, νομίζεις ότι βλέπεις άλλον ηθοποιό! Ο φιλάσθενος Αλέκος, ο νταής Μίλτος που τρέχει, όμως, πίσω από την Στέλλα και ο νεαρός, αθώος, μπογιατζής που ήρθε μόνο για να βάψει το μαγαζί και πέφτει στον ιστό της αράχνης, αν και είναι ο μόνος που αντιστέκεται αρχικά!

Εκπληκτική σκηνή όταν ο νεαρός παρουσιάζεται ως πίνακας του Τσαρούχη με τα χρυσά φτερά του αγγέλου. Οι αναφορές στον Τσαρούχη είναι συνεχείς∙ τα τραπέζια καφενείου, ο φαντάρος αφημένος στην καρέκλα, ο ημίγυμνος άντρας, οι Ελληνικές σημαίες (αναφορά και στην παρέλαση της ταινίας), ο νεαρός άντρας ως άγγελος.

Μια παράσταση με απόλυτα στυλιζαρισμένη κίνηση, η οποία έρχεται σε αντίθεση με τα έντονα συναισθήματα των πρωταγωνιστών. Μια ιστορία για την απώλεια, την δυστυχία που εμείς προκαλούμε, την μοναξιά του σκυλάδικου, αλλά και την μοναξιά την προσωπική. Την νοσταλγία αλλά και την μνήμη των προσώπων που αγαπήσαμε και έφυγαν από την ζωή ή την ζωή μας. Μια παράσταση γεμάτη καρδιά και αίμα, σε έναν χώρο που κάποτε πλημμύριζε από αίμα…

Μια ηρωίδα που όλοι έχουμε συνηθίσει να θυμόμαστε από την σκηνή της δολοφονίας της, τελικά, σε αυτό το έργο ζει και δολοφονεί εκείνη τους άντρες!

Τρεις υπέροχες ερμηνείες από τρία νέα παιδιά, μια ατμοσφαιρική παράσταση, ντυμένη με τραγούδια του Χατζιδάκι, αλλά και του ξένου ρεπερτορίου, μια παράσταση που σε ταξιδεύει αλλού (ακόμα κι αν οι πρωταγωνιστές της μένουν κολλημένοι στο μίζερο νυχτερινό τους κέντρο), ό, τι πρέπει για μια καλοκαιρινή βραδιά. Μόνη ένστασή μου τα μεγάλα μονολογικά κομμάτια, ειδικά της αρχής, που με πετούσαν έξω.

Μέχρι την Κυριακή 28/7/2013, 9.30 και αναμένεται επανάληψή της 19-29 Σεπτεμβρίου 2013.