Από το βραχιολάκι στις ιδιωτικές φυλακές

του Γιώργου Καραϊβάζ ([email protected])

Με αφορμή τις τελευταίες δραματικές εξελίξεις στις φυλακές και τη συζήτηση του νόμου για το λεγόμενο βραχιολάκι στους έγκλειστους των φυλακών, θυμηθήκαμε πως η όλη κουβέντα ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2012, με πάνω κάτω, εξαιρουμένων των αιματοχυσιών, τις ίδιες συνθήκες αναβρασμού στις ελληνικές φυλακές.

Υπουργός δικαιοσύνης τότε ο Αντώνης Ρουπακιώτης, ο οποίος θέλοντας να περιγράψει τη δύσκολη κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές φυλακές εξαιτίας της υπερσυμφόρησης και των μειωμένων δαπανών, αποκάλυψε ότι υπάρχουν σκέψεις για παρακολούθηση

των κρατουμένων κατά την άδειά τους με ηλεκτρονικό βραχιολάκι ή αλλιώς συσκευή γεωεντοπισμού. Επίσης έκανε λόγο και για την αδήριτη νομοτελειακά αναγκαιότητα για κοινωφελή εργασία ως εναλλακτική μορφή έκτισης ποινών, ώστε να αποσυμφορηθούν τα ασφυκτικά γεμάτα σωφρονιστικά καταστήματα.

Τα ίδια ακριβώς ζητήματα επανέρχονται τώρα με αφορμή τις αποδράσεις και τη διόγκωση της… συσσώρευσης ψυχών σε ασφυκτικά γεμάτα κελιά, αλλά και την κατασκευή φυλακών για τους τρομοκράτες. Κι επειδή είμαστε φιλύποπτοι, καχύποπτοι και προπαντός… ύποπτοι πάνω απ’ όλα, δείτε τι συνειρμούς ξεσηκώσαμε και πως μέσα από μία ενδελεχή αλληλουχία θεωρήσεων κι επαγωγικών εξισώσεων καταλήγουμε σε μια κοινή συνισταμένη και σ’ ένα ιεραρχικά ταξινομημένο μεθοδικό αποτέλεσμα. Στις ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας και στις ιδιωτικές φυλακές…

Σπεύδουμε να σημειώσουμε δε ότι πατρίδα των ιδιωτικών φυλακών είναι οι ΗΠΑ. Ακολούθησε η Μ. Βρετανία και στη συνέχεια τις δύο αυτές χώρες αντέγραψαν η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία. Οι κοιτίδες του νεοφιλελευθερισμού δηλαδή, τον οποίο ευαγγελίζεται το ΔΝΤ κι επιχειρεί να «μεταγγίσει» την επιχειρηματικότητα που απορρέεται από τη μπίζνα της φυλακής, οπουδήποτε επί της γης καλείται να … διασώσει την οικονομία μιας κλυδωνιζόμενης οικονομικά χώρας. Βρε, βρε κάτι συμπτώσεις.

Από την πρώτη κιόλας δηλαδή «μορφολογία» της εφαρμογής του μέτρου του μηχανισμού γεωντοπισμού ή γεωδέτησης, όπως θέλετε πείτε το, καθίσταται conditio sine qua non, η επιστράτευση της εταιρείας σεκιούριτι. Της ιδιωτικής εταιρείας δηλαδή με το «ανθρωπομετρικό» κέντρο επιχειρήσεων. Για τον κρατούμενο σε άδεια, όσο βρίσκεται μέσα στο σπίτι του ισχύουν πάνω κάτω τα ίδια καθώς η ηλεκτρονική παρακολούθηση των κινήσεών του ανατίθεται και αυτή στον κεντρικό σταθμό της ιδιωτικής εταιρείας, ενώ μέσω ενσωματωμένου GPS εντοπίζεται ανά πάσα το στίγμα του όταν ξεπορτίζει.

Για τους κρατούμενους υπό επανένταξη ή για όσους παρακολουθούν κάποιο ειδικό πρόγραμμα, όπως σπουδών, κοινωνικής εργασίας η οποία τους έχει επιβληθεί κ.ά. και επιβάλλει την ελευθερία κινήσεών τους ακόμη και σε καθημερινή βάση, μιας και το βράδυ θα επιστρέφουν στο κατάστημα κράτησης ή το σπίτι τους, συμπεριλαμβάνει μονότονα αυστηρά την ηλεκτρονική παρακολούθηση των κινήσεων του κρατουμένου από τον κεντρικό σταθμό της ιδιωτικής εταιρείας, όσο αυτός βρίσκεται εντός της οικίας του και μέσω GPS όταν εξέρχεται αυτής.

Όπως είδαμε νωρίτερα, ένας από τους αυτοσκοπούς του … μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα συρφετού του ΔΝΤ που ταξιδεύει ανά τον κόσμο και φαλκιδεύει τις οικονομίες των κοινωνιών θέτοντας σιδηρά δεσμά εξάρτησης εν είδει προτεκτοράτου, είναι και η ιδιωτικοποίηση των φυλακών. Δεν θεωρείται διόλου τυχαίο επίσης, πως οι εταιρείες κολοσσοί που κυριαρχούν στις ΗΠΑ στον τομέα της ιδιωτικοποιημένης φυλακής είναι η γνωστή και εδώ στην Ελλάδα εταιρεία σεκιούριτι Group 4 και η Wakenhut (τώρα ονομάζεται GEO Group). Αυτές οι δύο σχεδόν μονοπωλούν τον κλάδο με 264 σωφρονιστικά καταστήματα κυρίως στις νότιες και δυτικές πολιτείες, χωρητικότητας 99.000 κρεβατιών-κρατουμένων. Και όπως δείχνουν τα νούμερα τα καταφέρνουν αρκετά καλά, αυξάνοντας σταθερά την αναλογία των κρατουμένων σε ιδιωτικές προς κρατικές φυλακές, από 6% το 2000, σε 9% το 2007, καθώς και τα κέρδη τα οποία ανέρχονται σε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια.

Στην Ελλάδα θυμίζουμε και για να ξέρουμε τι λέμε, η πρώτη φορά που μπήκε θέμα ιδιωτικής φυλακής ήταν αμέσως μετά το… ριμέικ της απόδρασης Παλαιοκώστα- Ριζάι με ελικόπτερο από τις φυλακές Κορυδαλλού (22-2-2009) όταν ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης… Νίκος Δένδιας ανακοίνωνε μια σειρά από μέτρα για την καλύτερη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος.

Σήμερα, οι συνθήκες για την ιδιωτικοποίηση του σωφρονισμού εμφανίζονται ωριμότερες από ποτέ…