Η τέχνη της αποτυχίας!

Πιστεύεις ότι είσαι επιτυχημένος μόνο αν καταφέρεις κάτι στη ζωή σου; Όχι, ακόμα κι αν αποτύχεις πάλι επιτυχημένος θεωρείσαι. Αρκεί να μάθεις από τα λάθη σου…

Από τον Φροίξο Φυντανίδη

Το να σου δίνει συνεργάτης σου να γράψεις ένα κείμενο για την τέχνης της επιτυχημένης αποτυχίας λέγοντάς σου “φίλε, δικό σου. Σου ταιριάζει” κανονικά πρέπει να σε προβληματίσει. Ε, ναι και εμένα με προβλημάτισε και αφού τον κοίταξα αρχικά με έκπληξη και έπειτα με το ύφος του “ κάτι ξέρει αυτός και δεν μου το

λέει”, αποφάσισα να δώσω τόπο στην οργή, να σφυρίξω αδιάφορα και να συνεχίσω.

Κάποτε, λοιπόν, ο Bob Dylan είχε πει “δεν υπάρχει καμιά επιτυχία σαν την αποτυχία!”. Το ξέρω πως αυτή η πρόταση δεν βγάζει ιδιαίτερο νόημα. Άλλωστε η αποτυχία είναι το αντίθετο της επιτυχίας. Ή τελικά μήπως δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα και έχουν σχέση μεταξύ τους;

Ο Dylan, με αυτά τα λόγια, συνόψισε την ουσία του εκπαιδευτικού συστήματος. Δηλαδή, τη λογική ότι μαθαίνουμε και γινόμαστε καλύτεροι μέσα από τα λάθη μας. Αν όμως όλοι μαθαίνουμε από τα λάθη μας, τότε γιατί κάποιοι άνθρωποι καταφέρνουν να μετατρέπουν τις αποτυχίες τους σε επιτυχίες, ενώ κάποιοι άλλοι αποτυχαίνουν συνεχώς; Μήπως τελικά κάποιοι άνθρωποι καταφέρνουν πιο εύκολα από τους άλλους να μαθαίνουν από τα λάθη τους;

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αντιλαμβάνεται με δυο συνεχόμενες, αλλά διαφορετικές μεταξύ τους αντιδράσεις μια αποτυχία. Η πρώτη αντίδραση είναι αποτυχία-αρνητικότητα (ERN) και εμφανίζεται 50 χιλιοστά του δευτερολέπτου μετά από κάποιο λάθος. Η δεύτερη αντίδραση λέγεται αποτυχία-θετικότητα (Pe) και εμφανίζεται 100 με 150 χιλιοστά του δευτερολέπτου αργότερα. Έχει αποδειχθεί ότι ο άνθρωπος έχει καλύτερες πιθανότητες να μετατρέψει μια αποτυχία σε επιτυχία, όταν η αντίδραση ERN είναι μεγαλύτερη (γιατί δείχνει ότι τον ενόχλησε το λάθος) και όταν η αντίδραση Pe έχει περισσότερη διάρκεια (γιατί έτσι δείχνει ότι εστιάζει και προσπαθεί να λύσει το λάθος του).

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, καθώς οι έρευνες των ψυχολόγων Jason Moser και Carol Dweck έδειξαν ότι σημαντικό ρόλο παίζει και το περιβάλλον. Οι Moser και Dweck πειραματίστηκαν με διάφορες ομάδες ανθρώπων και το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. Όσοι πείστηκαν ότι οι αποτυχίες τους δεν οφείλονταν στην έλλειψη εξυπνάδας, δεν κατάφεραν ποτέ να επιτύχουν σε κάτι, γιατί δεν εστίαζαν στα λάθη τους. Αντίθετα όσοι θεώρησαν ότι ήταν υπεύθυνοι για τις αποτυχίες τους, βελτίωσαν κατά πολύ τις επιδόσεις τους καθώς προσπάθησαν πολύ για την επιτυχία. Άρα η επιτυχία απαιτεί χρόνο και επιμονή.

Κάτι που δικαίωσε τον ψυχολόγο David Nussbaum ο οποίος είχε πει πως “η επιτυχία χρειάζεται να καταπολεμήσουμε τη απογοήτευσης μας και να βρούμε την βάση του λάθους μας”. Άρα με λίγα λόγια ο Dylan είχε δίκιο όταν έλεγε “δεν υπάρχει καμιά αποτυχία σαν την αποτυχία!”. Με την διαφορά ότι η αποτυχία από μόνη της δεν είναι αρκετή. Πρέπει να μάθουμε πώς να αποτυγχάνουμε καλύτερα!

Διάβασε ακόμα:

* “Μαγικά” μαθήματα στ