Δημοσίων υπηρεσιών έπαινος

Σε μια εποχή γενικευμένης κατακραυγής εναντίον των δημοσίων υπηρεσιών για ανεπαρκή κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας, συντεχνιασμό, ιδιοτελή συμφέροντα, διαπλοκή, ανικανότητα, διαφθορά, αλαζονική συμπεριφορά, αδιαφορία, σπατάλη και κακοδιαχείριση, ο έπαινος για το δημόσιο τομέα -για παράδειγμα- στο χώρο της Παιδείας και της Υγείας μοιάζει παράταιρος και αιρετικός.

Γράφει ο Ναπολέων Μαραβέγιας

Μεγάλο μέρος της κατακραυγής μπορεί να δικαιολογηθεί, βέβαια, από την καθημερινή πραγματικότητα, που συχνά ξεπερνά τα όρια του παραλογισμού και θυμίζει καταστάσεις των

πιο καθυστερημένων χωρών του Τρίτου Κόσμου. Ενα άλλο μέρος της κατακραυγής, όμως, μπορεί να εξυπηρετεί σχέδια διάλυσης του δημόσιου τομέα υπέρ των ιδιωτικών συμφερόντων, άλλοτε ομολογημένων, μέσω του «ανοίγματος των αγορών», άλλοτε ανομολόγητων και υποκριτικών για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων επιχειρηματικών ομίλων.

Η θετική πλευρά των δημοσίων υπηρεσιών Παιδείας και Υγείας σπανίως εμφανίζεται στο δημόσιο λόγο, παρʼ ότι είναι υπαρκτή. Καλές δημόσιες υπηρεσίες συνεχίζουν να προσφέρονται σε όλο και δυσκολότερες συνθήκες στη σημερινή Ελλάδα, από ανθρώπους με όρεξη για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, αυταπάρνηση και ανιδιοτέλεια. Οχι πως δεν υπάρχουν και ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπου η διάθεση για κοινωνική προσφορά ξεπερνά το «κυνήγι του κέρδους», αλλά είναι λίγες και δυστυχώς λιγοστεύουν στις συνθήκες της κρίσης.

Το μεγάλο ζητούμενο είναι να αυξηθούν τα παραδείγματα προσφοράς υψηλής ποιότητας υπηρεσιών, που τόσο χρειάζεται σήμερα ο τόπος μας, είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να αποδειχθεί ότι ο δημόσιος τομέας μπορεί να είναι τόσο «αποτελεσματικός» όσο και ο ιδιωτικός, ενώ ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να είναι τόσο «κοινωνικός» όσο και ο δημόσιος.

Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες συχνά δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό αν οι υπηρεσίες που παρέχονται στους πολίτες προέρχονται από δημόσια ή ιδιωτική επιχείρηση, αν π.χ. το νοσοκομείο ή το σχολείο είναι δημόσιο ή ιδιωτικό, καθώς η ποιότητα των υπηρεσιών είναι εξίσου υψηλή και στις δύο περιπτώσεις.

Αντίθετα, στη χώρα μας, εκτός λαμπρών εξαιρέσεων, ο δημόσιος τομέας εύκολα αναγνωρίζεται από την «κακή ποιότητα» των υπηρεσιών που προσφέρει, ενώ, και πάλι εκτός λαμπρών εξαιρέσεων, ο ιδιωτικός τομέας αναγνωρίζεται από την «αρπακτικότητα» στην παροχή των υπηρεσιών του.

Σήμερα στη χώρα μας ο δημόσιος τομέας βρίσκεται σε μεγάλη δυσκολία να προσφέρει τις υπηρεσίες που είναι απαραίτητες, λόγω της κακής κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα δημόσια οικονομικά μας, σε μια περίοδο μάλιστα που όλο και περισσότεροι πολίτες δεν έχουν καμιά δυνατότητα να τις αγοράσουν από τον ιδιωτικό τομέα.

Είναι γνωστό ότι τα δημόσια πανεπιστήμια και τα δημόσια νοσοκομεία έχουν υποστεί μειώσεις των επιχορηγήσεών τους κατά περίπου 50% και για το λόγο αυτό παραδείγματα παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας πρέπει να επαινούνται, για να βρουν μιμητές.

Προφανώς, οι θύλακοι της ποιότητας στο χώρο του Δημοσίου οφείλονται στο ανθρώπινο δυναμικό, στην καλή διοίκηση και χρηστή οικονομική διαχείριση και συχνά στην ιστορική παράδοση που διαθέτουν και τη συνεχίζουν, παρά τις σημερινές δυσκολίες.

Παραδείγματος χάριν, στο Νοσοκομείο Παίδων της Πεντέλης στην Αττική συνεχίζεται η καλή παράδοση παροχής ιατρικής φροντίδας υψηλής ποιότητας, όπως εύκολα διαπιστώνεται. Το ίδιο ισχύει και στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το οποίο έχει επιτύχει και διατηρεί υψηλό επίπεδο παροχής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης μέσα σε ένα εξαιρετικό περιβάλλον.

Προφανώς, και σε άλλα δημόσια νοσηλευτικά ή πανεπιστημιακά ιδρύματα υπάρχουν αρκετά τμήματα που «αριστεύουν», χρειάζεται όμως να γενικευθεί η προσπάθεια.

Με στόχο την επέκταση των «καλών πρακτικών» σʼ ολόκληρο το δημόσιο τομέα, θα μπορούσαν να θεσπισθούν βραβεία αριστείας και για τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ετσι, η κατακραυγή εναντίον του Δημοσίου θα μπορούσε να μετριασθεί και ο «δημόσιος έπαινος» να λειτουργήσει θετικά για τη βελτίωση των υπηρεσιών που προσφέρει.

Με τον τρόπο αυτό, ο δημόσιος τομέας θα αποκτούσε ισχυρότερα κοινωνικά ερείσματα, για να αντισταθεί στην επικρατούσα πολιτική ιδιωτικοποίησης όλων των δημοσίων υπηρεσιών.

Το διαβάσαμε στην Ελευθεροτυπία