ΚΣΕΕΚ: Αποτυχημένο το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας (ΙΠΕ)

Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Έρευνας και Καινοτομίας, οποίος είναι συνδεδεμένος με το ΚΕΒΕ ανακοινώνει ότι συμφωνεί πλήρως με το πόρισμα της Γενικής Ελέγκτριας σχετικά με τα τεράστια προβλήματα που δημιουργούνται στις επιχειρήσεις από τις καθυστερημένες πληρωμές ερευνητικών έργων από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας
(ΙΠΕ). Η ετήσια έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας αποτελεί καταπέλτη για τις διαδικασίες του ΙΠΕ και δικαιώνει απόλυτα τις καινοτόμες κυπριακές επιχειρήσεις που έχουν θέσει το συγκεκριμένο

Το ΙΠΕ ως ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης κονδυλίων από τα Διαθρωτικά Ταμεία έχει αποτύχει παταγωδώς με αποτέλεσμα να μεταφέρεται η χρηματοδότηση των έργων αποκλειστικά στις επιχειρήσεις (στις πλείστες περιπτώσεις οι επιχειρήσεις
αναγκάζονται να επενδύουν πέραν του 75% του προϋπολογισμού) αφού οι καθυστερήσεις στις πληρωμές πλησιάζουν σε αρκετές περιπτώσεις και τα δύο χρόνια.

Σαν αποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις αναγκάζονται:
1) Να προχωρούν σε απολύσεις ερευνητικού προσωπικού.
2) Να παίρνουν δάνεια για να χρηματοδοτήσουν τα έργα αφού το ΙΠΕ δεν προχωρά σε καταβολή των δόσεων των έργων.
3) Να μειώνουν σημαντικά τους ρυθμούς ανάπτυξης λόγω των αρνητικών ισολογισμών των ερευνητικών έργων.
4) Αρκετές να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας.

Και ενώ οι καινοτόμες Κυπριακές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ζωτικής σημασίας προβλήματα με τους νέους ερευνητές να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ανεργίας από τη συμπεριφορά του ΙΠΕ, με έκπληξη μας διαβάζουμε στην έκθεση της Γενικής Ελέγκτριας στοιχεία τα οποία γεννούν πολλά ερωτηματικά. Αναλυτικά:

1) Τα έξοδα διοίκησης του ΙΠΕ ανήλθαν σε €2.702.249, δηλαδή αύξηση 22% από την προηγούμενη χρονιά ενώ ο αριθμός των υπαλλήλων του Ιδρύματος ανέρχεται σε 46.

Πώς είναι δυνατόν 46 άτομα να αδυνατούν να διαχειριστούν έργα συνολικού προϋπολογισμού μερικών εκατομμυρίων. Την ίδια στιγμή το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας & Τουρισμού που λειτουργεί επίσης ως ενδιάμεσος φορέας για τα Διαρθρωτικά Ταμεία, διαχειρίζεται 93Μ€(!) με λιγότερα από 30 άτομα προσωπικό.

Πιστεύουμε ως επιχειρήσεις που έμμεσα με τους φόρους μας, όπως και κάθε Κύπριος φορολογούμενος χρηματοδοτούμε το ΙΠΕ, ότι πρέπει να γίνει άμεσα αξιολόγηση της βιωσιμότητας του ΙΠΕ αλλά και της χρησιμότητας του αφού τα
έξοδα λειτουργίας του ξεπερνούν τα χρήματα τα οποία στην πραγματικότητα δίνονται για έρευνα και ανάπτυξη.

2) Οι Υπάλληλοι του ΙΠΕ απολαμβάνουν ΜΠΟΝΟΥΣ το οποίο το 2011 ανέρχεται σε €120.539

Στις δύσκολες αυτές στιγμές όπου ο κάθε φορολογούμενος πολίτης, ο κάθε δημόσιος υπάλληλος και οι επιχειρήσεις καλούνται να συνεισφέρουν στην προσπάθεια διάσωσης της οικονομίας μας είναι τουλάχιστον σκανδαλώδες να
υπάρχουν οργανισμοί οι οποίοι με δημόσιο χρήμα να επιβραβεύουν με ΜΠΟΝΟΥΣ τους προνομιούχους υπαλλήλους τους. Καλό είναι να ερευνηθεί για διαφάνεια κατά πόσο όλοι οι λειτουργοί παίρνουν ΜΠΟΝΟΥΣ ή αυτό περιορίζεται σε ένα
μικρό κύκλο προνομιούχων υπαλλήλων.

Πως είναι δυνατόν ένας οργανισμός ο οποίος δεν έχει υλοποιήσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις και έχει αποτύχει στην
προώθηση της Έρευνας, εν μέσω κρίσης να δίνει αυξήσεις και φουσκωμένα ΜΠΟΝΟΥΣ. Σαν Σύνδεσμος είμαστε κάθετα εναντίον οποιουδήποτε ΜΠΟΝΟΥΣ σε λειτουργούς του ΙΠΕ αφού κατά γενική παραδοχή η λειτουργία και τα επίπεδα
ανταπόκρισης του ΙΠΕ στις υποχρεώσεις του είναι αποτυχημένη.

3) Το συσσωρευμένο πλεόνασμα στις 31.12.2011 ανήλθε σε €19.083.382

Είναι αδιανόητο ο προϋπολογισμός του ΙΠΕ να είναι ΠΛΕΟΝΑΣΜΑΤΙΚΟΣ τη στιγμή που υπάρχουν εκατομμύρια ευρώ που εκκρεμούν προς τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις δικαιούχοι οι οποίες αντιμετωπίζουν τα προβλήματα των
καθυστερημένων πληρωμών θέτουν θέμα πληρωμής τόκων σύμφωνα με τους κανονισμούς και τις Ευρωπαϊκές οδηγίες. Επιπλέον, αρκετές επιχειρήσεις του Συνδέσμου έχουν ήδη κινητοποιηθεί και προειδοποιούν ότι οι αγωγές εναντίον του
ΙΠΕ και του Κράτους θα είναι μαζικές.

4) Το ΙΠΕ θα προχωρήσει σε αναδιάρθρωση της δομής του Ιδρύματος και στο σχεδιασμό του νέου οργανογράμματος

Από την στιγμή που τα κονδύλια της έρευνας για τα επόμενα χρόνια είναι μειωμένα, εάν υπάρχουν δηλαδή, για ποιο λόγο να προχωρήσει οποιαδήποτε αναδιάρθρωση του ΙΠΕ η οποία να προβλέπει περισσότερες θέσεις διευθυντικών
καθηκόντων. Μήπως στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή η πολιτεία πρέπει να εξετάσει την βιωσιμότητα του ΙΠΕ πριν συμφωνήσει σε οποιαδήποτε αναδιάρθρωση η οποία με τις νέες διευθυντικές θέσεις θα εκτινάξει τον προϋπολογισμό λειτουργίας του ΙΠΕ; Επιπλέον το Υπουργικό Συμβούλιο θα πρέπει να εξετάσει κατά πόσο πρέπει να συνεχίσει με τον υφιστάμενο τρόπο λειτουργίας ο συγκεκριμένος οργανισμός.

Ο ΚΣΕΕΚ με την παρούσα ανακοίνωση τονίζει για πολλοστή φορά ότι οι διαδικασίες διαχείρισης των Διαρθρωτικών μπορούν να εφαρμοστούν με ποιο αποδοτικό τρόπο χωρίς να μειώνεται η αυστηρότητα ελέγχου. Απόδειξη είναι τα παραδείγματα άλλων οργανισμών (ΥΕΒΤ, ΚΕΠΑ, ΑνΑΔ) που έχουν διαχειριστεί έργα Διαρθρωτικών Ταμείων χωρίς παρόμοια προβλήματα.

Θέλει επίσης να τονίσει ότι οι διαδικασίες που ακολουθεί το ΙΠΕ έχουν αλλάξει πολλές φορές κατά τη διάρκεια των έργων ακόμα και μετά τη λήξη τους ενώ σε αρκετές περιπτώσεις παρουσιάζονται και φαινόμενα στοχοποίησης σε βαθμό που άπτονται
σοβαρής και εις βάθους διερεύνησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρατηρούνται καθυστερήσεις μέχρι και δύο χρόνια (!) στην αποπληρωμή δεδουλευμένων και το ΙΠΕ να ανακαλύπτει δύο χρόνια μετά ότι χρειάζεται και νέες διευκρινίσεις.

Λυπούμαστε να αναφέρουμε ότι η κακή οργάνωση, η αδυναμία προγραμματισμού και η αδυναμία διευκρίνησης των απαιτήσεων για να δικαιολογηθούν οι δαπάνες έχουν διαλύσει την ερευνητική δραστηριότητα ειδικά στο κομμάτι που αφορά στις επιχειρήσεις, η ζημιά που προκάλεσε το ΙΠΕ προς τις επιχειρήσεις σε αρκετές περιπτώσεις είναι ανεπανόρθωτη. Ο
ΚΣΕΕΚ θεωρεί ότι οι έλεγχοι και τα στοιχεία που ζητούνται από τις επιχειρήσεις καθώς και το ετεροχρονισμένο της απαίτησης τους, ξεπερνούν τα όρια της κοινής λογικής και φτάνουνσε επίπεδα κατάχρησης εξουσίας. Ο ΚΣΕΕΚ δεν μπορεί να αποδεχτεί τη θυματοποίηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων που προσπαθούν πραγματικά να αναπτύξουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες μέσω της έρευνας και της καινοτομίας.

Είναι κυρίως οι λόγοι αυτοί, οι οποίοι οδηγούν στην απαξίωση των ερευνητικών προγραμμάτων (του ΙΠΕ) από τον επιχειρηματικό κόσμο, με την Κύπρο να βρίσκεται τελευταία στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Έρευνας και Καινοτομίας. Θεωρούμε ότι το νέο ΔΣ του ΙΠΕ το οποίο συστάθηκε το 2010 έχει αποτύχει να βελτιώσει την κατάσταση εφόσον αδυνατεί να μπει εις βάθος και να ερευνήσει τους λόγους που η ερευνητική κοινότητα της Κύπρου φωνάζει τα τελευταία χρόνια ότι αυτός ο οργανισμός δεν λειτούργει σωστά. Γιατί το ΔΣ του ΙΠΕ ενώ έχει πάρει επιστολή από τον Σύνδεσμο μας ο οποίος ζήτησε να
συναντηθεί μαζί τους, δεν μας έχουν καλέσει ποτέ; Γιατί τα μέλη του ΔΣ του ΙΠΕ αρνούνται να μιλήσουν με τις επιχειρήσεις ; Είναι όλα αυτά τα ερωτήματα που θα πρέπει πλέον η Βουλή, ο αρμόδιος Υπουργός Οικονομικών και με τη σειρά του το Υπουργικό Συμβούλιο να εξετάσει σοβαρά.

Ο ΚΣΕΕΚ τονίζει ότι είναι επιτακτικές οι αλλαγές τόσο στις διαδικασίες για τη διάθεση των Διαρθρωτικών Ταμείων στην Κύπρο, αλλά και στον τρόπο αντιμετώπισης των επιχειρήσεων εκ μέρους των διαφόρων φορέων. Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις μας εδώ και δύο χρόνια τόσο στο Γραφείο Προγραμματισμού και το ΙΠΕ ακόμα αντιμετωπίζουμε όλα τα προβλήματα τα οποία αναφέρονται πιο πάνω. Για αυτό τον λόγο περιμένουμε άμεση λύση στα προβλήματα μας και επιδιώκουμε συνάντηση με όλους τους αρμόδιους φορείς για ενημέρωση και εξεύρεση λύσεων. Οι επιχειρήσεις έχουν φτάσει στα όρια τους, ενώ όλοι αναφέρονται στην καινοτομία και την ανάπτυξη ως ο μόνος τρόπος εξόδου από την κρίση, το ΙΠΕ με την ανεπάρκεια του, σπρώχνει στην εξαφάνιση όλες τις παραγωγικές καινοτόμες κυπριακές επιχειρήσεις. Τα περιθώρια έχουν εξαντληθεί και σύντομα τόσο ο Σύνδεσμος, οι μικρομεσαίες καινοτόμες επιχειρήσεις, αλλά και εκατοντάδες ερευνητές θα προβούν σε άμεσα μέτρα για επίλυση των χρόνιων προβλημάτων τους με διαβήματα σε όλους τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Ο ΚΣΕΕΚ δε θα επιτρέψει ούτε στο ΙΠΕ αλλά και ούτε σε οποιοδήποτε άλλο να πνίξει την ανάπτυξη και την καινοτομία στις Επιχειρήσεις της Κύπρου. Τα αποτελέσματα των καινοτόμων Κυπριακών επιχειρήσεων σε προγράμματα Έρευνας και Καινοτομίας στο 7ο ΠΠ δείχνουν ότι είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη με το μεγαλύτερο ποσοστό απορρόφησης κονδυλιών κατά συνέπεια κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την ικανότητα των κυπριακών επιχειρήσεων να καινοτομούν, με ελάχιστημάλιστα στήριξη. Να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Κυπριακές επιχειρήσεις έρευνας και καινοτομίας έχουν φέρει στην Κύπρο 18 εκατομμύρια ευρώ μέσω των οποίων έχουν δημιουργήσει ερευνητικές υποδομές, έχουν αναπτύξει καινοτόμα προϊόντα τα οποία τώρα εξάγουν και έχουν εργοδοτήσει ένα μεγάλο αριθμό νέων επιστημόνων.