Μεταμόσχευση οργάνων

Γράφει η Ευγενία Ηλιοπούλου

Η μεταμόσχευση είναι η εγχείρηση κατά την οποία τα υγιή όργανα, ιστοί ή κύτταρα μεταφέρονται από ένα νεκρό ή ζωντανό δότη σε έναν χρονίως πάσχοντα άνθρωπο με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας των οργάνων του. Η μεταμόσχευση, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της ιατρικής του 20ού αιώνα .Έχει καθιερωθεί πλέον σαν θεραπευτική πρακτική που επιτρέπει την αποκατάσταση των λειτουργιών του σώματος (ανεπάρκεια συγκεκριμένου οργάνου )που σε μερικές περιπτώσεις είχαν μερικώς υποκατασταθεί με μία μηχανικού τύπου μέθοδο(π.χ. τεχνητή καρδιά, τεχνητό νεφρό-αιμοκάθαρση ).Προϋπόθεση αποτελεί η...
προσφορά οργάνων, ιστών ή κυττάρων από υγιούς δωρητές. Άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών( αρνητικοί στο ΗΙV (AIDS) και την ηπατίτιδα )αφού σημαντική είναι η βιολογική και όχι η χρονολογική ηλικία Άνθρωπου που συνειδητά συμφωνούν με την ιδέα της δωρεάς οργάνων και κυττάρων τους. Η δωρεά κυττάρων, ιστών και οργάνων μετά θάνατον είναι ένα δώρο ζωής στον πάσχοντα συνάνθρωπο και ένα μήνυμα ελπίδας, ανθρωπιάς και αλληλεγγύης. Μόνο σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορεί να δοθεί από ζώντα δότη ένα νεφρό σε έναν συγγενή δευτέρου βαθμού εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή (σύμφωνα με το Νόμο 2737/99 περί μεταμοσχεύσεων) και αυτό διότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει φυσιολογικά και με ένα μόνο νεφρό. Μπορεί να μεταμοσχευτεί ετερόλογο δέρμα από μητέρα σε παιδί και από δίδυμο αδελφό σε αδελφό. Επίσης να μεταμοσχευτεί μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή του λεπτού εντέρου και αιμοποιητικά κύτταρα (ο μυελός των οστών). Ο περιορισμός δεν ισχύει στη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (μυελού των οστών).

Το μεγάλο πρόβλημα της ιστοσυμβατότητας κάνει αδύνατη την μεταμόσχευση όλων των οργάνων και κυττάρων. Μόνο οι νεφροί, η καρδιά, το ήπαρ, οι πνεύμονες, το πάγκρεας και τμήμα του λεπτού εντέρου. Τα κύτταρα που μπορούν σήμερα να μεταμοσχευτούν είναι: δέρμα, επιδερμίδα, οστά, χόνδροι, μύες, τένοντες, σύνδεσμοι, περιτονίες, αγγεία, βαλβίδες της καρδιάς, κερατοειδής χιτώνας του οφθαλμού, σκληρός χιτώνας του οφθαλμού, εμβρυϊκή μεμβράνη, χόριο, ενδοκρινείς ιστοί και ενδοκρινικά κύτταρα, νευρικά κύτταρα, αιμοποιητικά κύτταρα κ.α. Στο μέλλον θα είναι δυνατή η μεταμόσχευση και άλλων οργάνων, ιστών και κυττάρων. Η αφαίρεση διενεργείται μετά την επέλευση του θανάτου, έστω και αν οι λειτουργίες ορισμένων οργάνων διατηρούνται με τεχνητά μέσα, και εφόσον ο δυνητικός δότης είχε εγγράφως συναινέσει σε αυτήν. Η αφαίρεση αποκλείεται αν είχε εγγράφως εκφράσει την άρνησή του. Αν ο δυνητικός δότης δεν είχε εκφράσει τη συναίνεσή του ή την άρνησή του, η αφαίρεση διενεργείται εφόσον δεν αντιτίθεται σε αυτήν οι συγγενείς του.. Ο Ε.Ο.Μ ,που ιδρύθηκε με τον Ν. 2737 της 27 Αυγούστου 1999,με το μητρώο των υποψήφιων ληπτών του Εθνικού Μητρώου εξασφαλίζει, αναλόγως με το όργανο που μεταμοσχεύεται και βάσει κριτηρίων (η ομάδα αίματος, η ιστοσυμβατότητα, το ιατρικώς πιστοποιούμενο επείγον της επέμβασης, ο χρόνος αναμονής, η ηλικία, το σωματικό βάρος,