Στην κόψη του… ξυραφιού

Από μια κλωστή κρέμεται η ψήφιση ή μη του πλαισίου αφερεγγυότητας
Στις τέσσερεις το απόγευμα συνέρχεται εκτάκτως η ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συνεδρία της οποίας θα τεθεί προς ψήφιση το πλαίσιο αφερεγγυότητας και σειρά τροπολογιών που κατέθεσαν όλα τα κόμματα

Ένα «καυτό» απόγευμα θα περάσει σήμερα η ολομέλεια της Βουλής, αφού ενώπιόν της θα τεθούν τα πέντε νομοσχέδια που συναποτελούν το πλαίσιο αφερεγγυότητας και σειρά τροπολογιών (πέραν των 50 τον

αριθμό), που έχουν καταθέσει όλα τα κόμματα. Μάλιστα, οι ισορροπίες σε σχέση με την υπερψήφιση ή καταψήφιση του πλαισίου είναι τόσο ρευστές, που τα πάντα θα κριθούν την υστάτη, αφού τα έως τώρα δεδομένα δείχνουν πως το πλαίσιο θα προσκρούσει στην απόλυτη ισοψηφία.

Μόνη ελπίδα για διαφοροποίηση αυτής της ισορροπίας είναι να γίνουν δεκτές είτε οι τροπολογίες που κατέθεσε η ΕΔΕΚ είτε η τροπολογία του ΕΥΡΩΚΟ, αφού και τα δυο κόμματα έχουν διαμηνύσει πως χωρίς την ψήφισή τους θα καταψηφίσουν το πλαίσιο αφερεγγυότητας. Με γνώμονα τούτο, ΕΔΕΚ και ΕΥΡΩΚΟ κινούνται παρασκηνιακά, ούτως ώστε να πείσουν τα υπόλοιπα κόμματα για την αναγκαιότητα συμπερίληψης των τροπολογιών τους στο πλαίσιο αφερεγγυότητας, με τα έως τώρα δεδομένα ωστόσο να μη συνηγορούν σε κάτι τέτοιο. Έτσι, το τι μέλλει γενέσθαι σε σχέση με το πλαίσιο θα το μάθουμε μόνο την ώρα που τα πέντε νομοσχέδια που το συναποτελούν θα τεθούν προς ψήφιση.

Απόλυτα ικανοποιημένο το ΔΗΚΟ
Κατά τη διάρκεια της χθεσινής πολύωρης συνεδρίας των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Οικονομικών και Εσωτερικών, διαφάνηκε πως η Κυβέρνηση προχωρεί μόνο τις τροπολογίες του ΔΗΚΟ και αφήνει την έγκριση ή μη τροπολογιών από άλλα κόμματα στη… διακριτική ευχέρεια των ίδιων των κομμάτων. Η μόνη διαφοροποίηση που, πιθανότατα, να «γλυκάνει» τα κόμματα για να υποχωρήσουν από τις απαιτήσεις τους, είναι η δέσμευση της Κυβέρνησης να καταθέσει εντός των ημερών νομοσχέδιο του Κυπριακού Οργανισμού Ανάπτυξης Γης, το οποίο θα καλύπτει μεγάλη ομάδα των μη βιώσιμων δανειοληπτών, μέσω της επιχορήγησης για τέσσερα χρόνια, του επιτοκίου των δανείων τους, με οροφή το 4%.

Μιλώντας, πάντως, μετά το πέρας της προαναφερθείσας συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών και Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι το Υπουργείο Οικονομικών έχει αποδεχθεί και έχει ενσωματώσει τις τροπολογίες που πρότεινε το κόμμα. «Χάρη στις τροπολογίες του ΔΗΚΟ, το πλαίσιο αφερεγγυότητας είναι πλέον ένα πραγματικό δίχτυ προστασίας των πολιτών απέναντι στις τράπεζες. Το πλαίσιο δίνει στους πολίτες ένα ισχυρό όπλο, που θα είναι αντίβαρο στα ‘όπλα’ που έχουν στα χέρια τους οι τράπεζες», υπέδειξε, σημειώνοντας πως το κόμμα θα καταθέσει σήμερα προτάσεις νόμου για κήρυξη των υπερβολικών τόκων υπερημερίας ως παράνομους ακόμη και με αναδρομική ισχύ, τη μη καταβολή φόρων κεφαλαιουχικών κερδών και μεταβιβαστικών σε περίπτωση καταναγκαστικής πώλησης, αλλά και της αναστολής εκποίησης ακίνητης περιουσίας δανειολήπτη που είναι εκτεθειμένος σε αφερέγγυους ντιβέλοπερ.

Παραμένουν οι ανησυχίες του ΑΚΕΛ
Εξάλλου, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Σταύρος Ευαγόρου είπε πως ακόμη και με την αποδοχή ορισμένων από τις τροπολογίες του κόμματος, το ΑΚΕΛ δεν μπορεί να ψηφίσει τα νομοσχέδια όπως έχουν διαμορφωθεί. «Στα τέσσερα από τα πέντε νομοσχέδια υπάρχει σαφής αναφορά που λέει ότι οποιαδήποτε ρύθμιση και αν γίνει, ο πιστωτής όχι μόνο δεν θα πρέπει να χάσει αλλά ει δυνατόν να βγει κερδισμένος», είπε προσθέτοντας, δεδομένου ότι μόνο οι βιώσιμοι δανειολήπτες είναι επιλέξιμοι στο πλαίσιο αφερεγγυότητας.

Έτσι, συμπλήρωσε, το ΑΚΕΛ θα καταθέσει ενώπιον της Ολομέλειας προτάσεις νόμου και τροπολογίες για διασφάλιση και κατοχύρωση της κύριας κατοικίας, της μικρής επαγγελματικής στέγης, για τη μη καταβολή κεφαλαιουχικών κερδών σε περίπτωση εκποίησης κύριας κατοικίας οφειλέτη, για τη ρύθμιση-αναδιάρθρωση των δανείων που έγιναν σε ξένο νόμισμα, κυρίως σε ελβετικό φράγκο. Επίσης, θα καταθέσει τροπολογία που να απαγορεύει την εκποίηση κατοικίας και επαγγελματικής στέγης κάτω του 80% της αγοραίας αξίας, καθώς και της ρήτρας βάσει της οποίας οι τράπεζες δεν θα πρέπει να βρεθούν σε χειρότερη θέση, απ' ό,τι θα ήταν σε περίπτωση εκποίησης του ακινήτου με την προηγούμενη νομοθεσία.

Τα «θέλω» της ΕΔΕΚ
Εκ μέρους της ΕΔΕΚ, ο βουλευτής Νίκος Νικολαΐδης είπε ότι όπως έχουν κατατεθεί από την Κυβέρνηση τα κυβερνητικά νομοσχέδια δεν είναι αποδεκτά. «Τώρα είναι η ώρα των πολιτικών κομμάτων, τα οποία θα πρέπει να κάνουν αυτό που δεν έκανε η Κυβέρνηση και να προχωρήσουν και να ψηφίσουν ένα νομοθέτημα που να συμφωνεί με αυτό που επιβάλλει το συμφέρον του τόπου και το συμφέρον των πολιτών», συμπλήρωσε.

Η ΕΔΕΚ, είπε, θα καταθέσει σήμερα τροπολογίες που αφορούν τέσσερεις άξονες: (α) τη διαγραφή παράνομων χρεώσεων και καταχρηστικών ρητρών, έτσι ώστε το επιλέξιμο χρέος να καλύπτει το βασικό ποσό του δανείου συν τους τόκους και τόκους υπερημερίας μέχρι 2%, (β) την αναστολή με δικαστικό διάταγμα της διαδικασίας εκποίησης κύριας κατοικίας και μικρής επαγγελματικής στέγης για περίοδο έξι μηνών, και ακολούθως να εξεταστεί η προϋπόθεση βιωσιμότητας του δανειολήπτη, (γ) ο καθορισμός της αξίας της ενυπόθηκης εξασφάλισης με αντικειμενικό τρόπο και (δ) την απαλλαγή των εγγυητών σε περίπτωση πτώχευσης και εκποίησης της εξασφάλισης του πρωτοφειλέτη. Είπε, επίσης, ότι η ΕΔΕΚ αναλαμβάνει πρωτοβουλία για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο πώλησης πακέτων δανείων σε εταιρείες τουρκικών συμφερόντων, «κάτι που να είναι καταστροφικό για το εθνικό μας θέμα», όπως είπε.

Η θέση του ΕΥΡΩΚΟ
Το ΕΥΡΩΚΟ σε ανακοίνωσή του τονίζει πως η ακίνητη ιδιοκτησία στην Κύπρο υπήρξε, πάντοτε, το πιο ισχυρό δίκτυ προστασίας απέναντι στη φτώχια και τον αποκλεισμό. Ως εκ τούτου, διαμηνύει, δεν πρέπει εκ νέου οι πολίτες να γίνουν θύματα των τραπεζών και «να μετατρέψουμε την ασθένεια των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων σε επιδημία πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων των πολιτών.

Γι' αυτούς τους λόγους το ΕΥΡΩΚΟ επιμένει ότι το δίκτυ προστασίας του πλαισίου αφερεγγυότητας πρέπει να είναι αποτελεσματικό και να παρέχει ουσιαστική και όχι λογιστική προστασία στους πολίτες», συνεχίζει και τονίζει πως η τελική του στάση θα καθοριστεί από το κατά πόσο θα γίνουν αποδεκτές οι τροπολογίες που κατέθεσε και αφορούν: α) την αφαίρεση και διαγραφή των καταχρηστικών ρητρών που επέβαλαν κατά διαστήματα οι τράπεζες και β) να λαμβάνεται υπ' όψιν η αρχική εκτίμηση της αγοραίας αξίας που καθορίστηκε από τον πιστωτή, με τη σύναψη της σύμβασης του δανείου. Σε σχέση με το δεύτερο, η πρόταση προβλέπει μεταξύ άλλων ότι αν η εκποίηση ακινήτου είναι κάτω από το 80% της αρχικής αξίας, τότε να απαλλάσσονται οι εγγυητές. Αν είναι πάνω από το 80%, οι εγγυητές θα αναλαμβάνουν την καταβολή του υπόλοιπου ποσού, χωρίς να καταστούν αφερέγγυοι.

Οι αλλαγές στα νομοσχέδια
Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί πως σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στα νομοσχέδια του πλαισίου αφερεγγυότητας, για την κύρια κατοικία, το ποσό προστασίας αυξάνεται στις τριακόσιες χιλιάδες ευρώ από τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες, ενώ το συνολικό χρέος αυξάνεται στις τριακόσιες πενήντα χιλιάδες ευρώ από τις τριακόσιες χιλιάδες που ήταν προηγουμένως. Σε σχέση με τη διαγραφή χρεών, τα νομοσχέδια προνοούν αύξηση του συνολικού ποσού επιλέξιμου χρέους, το οποίο διαμορφώθηκε στις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ, ενώ ως προς τα εισοδηματικά κριτήρια, το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται στα διακόσια ευρώ και το κριτήριο της περιουσίας (μετά από τις εξαιρέσεις) αυξάνεται στα χίλια ευρώ. Επιπρόσθετα, καταργείται η προϋπόθεση της διεθνούς περιόδου παρακολούθησης πριν από τη διαγραφή της οφειλής.

Παράλληλα, σε περίπτωση που θα υπάρξει πλεόνασμα από την πώληση υποθηκευμένου ακινήτου, δηλαδή, η τιμή πώλησης θα ξεπερνά το ποσό της δηλωθείσας αξίας την οποία δήλωσε ο πιστωτής στη «δήλωση ευθύνης εγγυητών», το πλεόνασμα δεν θα το εισπράττει η τράπεζα, αλλά θα χρησιμοποιείται για την εξόφληση του χρέους και τη μείωση της ευθύνης του εγγυητή. Με βάση δε τις τροπολογίες, ο εγγυητής ρητά θα δικαιούται να αμφισβητεί την «αγοραία αξία» που παρουσιάζει ο πιστωτής στη σχετική «δήλωση ευθύνης του εγγυητή», ενώ επεκτείνεται η περίοδος της παραγραφής του δικαιώματος του εγγυητή να κινηθεί εναντίον του πρωτοφειλέτη και των υπολοίπων εγγυητών από τα 2 στα 3 χρόνια. Στη δικαστική διαδικασία αναγκαστικής αναδιάρθρωσης, εταιρείας ή προσώπου, θα παρέχεται η δυνατότητα στο Δικαστήριο να ελέγχει το ύψος του δανείου και να κηρύττει παράνομες χρεώσεις που δεν συνάδουν με τη σχετική νομοθεσία (π.χ. παράνομους τόκους υπερημερίας).