Στην καρδιά του γόρδιου δεσμού

Αναφορά σε δημοσκόπηση της «Σημερινής» σε ανάλυση του Foreign Affairs για την Κύπρο
Τη συνάφεια του Κυπριακού με τα περιφερειακά ζητήματα αναδεικνύει δημοσίευμα του γνωστού περιοδικού, που τοποθετεί την Κύπρο στο επίκεντρο διεθνών εξελίξεων

Ανάλυση για τον ρόλο της Κύπρου στην περιοχή δημοσίευσε το διεθνούς φήμης περιοδικό Foreign Affairs. Το δημοσίευμα

ξεκινά, αποτυπώνοντας την εικόνα της εμπλοκής του νησιού μας σε διάφορα επίπεδα της δράσης που λαμβάνει χώραν στην περιοχή μας. «Όλη αυτή η στρατιωτική δραστηριότητα (τώρα, προφανώς, είναι ρουτίνα)», γράφει ο Jonathan Gorvett, «αποτελεί ορατή υπενθύμιση ότι η Κύπρος, η απομακρυσμένη λεβαντινή προφυλακή της Ε.Ε., βρίσκεται για άλλη μια φορά στην καρδιά του γόρδιου δεσμού των περιφερειακών συγκρούσεων και αινιγμάτων.

Αυτά εκτείνονται από τη συριακή κρίση στην ισραηλινή ανάπτυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, από την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. στον αυξανόμενο ρόλο της Ρωσίας στη Μέση Ανατολή. Ο Λίβανος και η Αίγυπτος εμφανίζονται επίσης στο μείγμα, όπως επίσης και οι θαλάσσιες συνοριακές διαφορές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», εξηγεί ο αρθρογράφος.

Τα ζητήματα αυτά, επισημαίνει, περνούν από τη Λευκωσία, όπου οι συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού εισέρχονται στο 52ο έτος τους. «Είναι, ίσως, έκπληξη, που η επιτυχία ή η αποτυχία αυτών των φαινομενικά ατελείωτων διαπραγματεύσεων καθίσταται όλο και πιο ζωτική για την επίλυση της πληθώρας άλλων επικαλυπτόμενων και αλληλοσυνδεόμενων περιφερειακών διλημμάτων», παρατηρεί.

Το φυσικό αέριο
Σε σχέση με το φυσικό αέριο, το δημοσίευμα αναφέρεται στην πρόσφατη επαναπροσέγγιση Ισραήλ-Τουρκίας και στο ενδεχόμενο διασύνδεσής τους με αγωγό. «Μια γρήγορη ματιά στον χάρτη, όμως, καταδεικνύει το πρόβλημα με μια τέτοια ιδέα», σημειώνει ο Jonathan Gorvett. Οποιαδήποτε υποθαλάσσια διασύνδεση πρέπει να περάσει είτε μέσα από τα λιβανικά και συριακά νερά είτε μέσα από την κυπριακή ΑΟΖ, επισημαίνει, υποδεικνύοντας τα προβλήματα της κάθε επιλογής. Το Τελ Αβίβ, σημειώνει, ήταν πάντα επιφυλακτικό αναφορικά με την εμπλοκή του με τους Ελληνοκυπρίους και τον αντίκτυπο που αυτή μπορεί να έχει στις μελλοντικές του σχέσεις με την Τουρκία, που ιστορικά ήταν πάντα ένας πολύ πιο σημαντικός στρατηγικός εταίρος.

Η ευρωπαϊκή διάσταση
Η απουσία διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Λευκωσίας και Άγκυρας αποτελεί ζήτημα και στις ευρωτουρκικές σχέσεις, αναφέρει ο αρθρογράφος, σημειώνοντας ότι αφενός δεν υπάρχουν ενδείξεις πως η Κύπρος θα συνηγορήσει στο άνοιγμα νέων κεφαλαίων για την Τουρκία και, αφετέρου, η Άγκυρα διακηρύσσει ότι οποιεσδήποτε συμφωνίες κάνει με τις Βρυξέλλες δεν θα εφαρμόζονται στην Κυπριακή Δημοκρατία, παρόλο που είναι κράτος-μέλος.

Θα μπορούσε, βεβαίως, κάποιος να ισχυριστεί, πως έτσι κι αλλιώς το όλο θέμα είναι μια παντομίμα, δεδομένων των ενστάσεων της Γαλλίας και της Γερμανίας, σχολιάζει. Αναφέρει, ωστόσο, πως η εχθρότητα Κύπρου-Τουρκίας σχετίζεται με τις ελληνοτουρκικές διαφορές στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Ο καθορισμός των θαλάσσιων τους συνόρων, παρατηρεί, δεν μπορεί να γίνει χωρίς να καθοριστεί το δυτικό όριο της κυπριακής ΑΟΖ.

Ο ρόλος της Ρωσίας
Πολλά από τα πιο πάνω ζητήματα, κατά την άποψη του αρθρογράφου -που σημειώνει την πρόσφατη έκφραση υποστήριξης από τους Τζον Κέρι, Φρανσουά Ολάντ, Φίλιπ Χάμοντ και Wang Yi- θα μπορούσαν να επιλυθούν εάν επιτύχουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό. Κάτι τέτοιο, υποστηρίζει, θεωρείται τώρα πως συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες από οποιαδήποτε άλλη στιγμή την τελευταία δεκαετία.

«Γίνεται, μάλιστα, λόγος για δημοψήφισμα την άνοιξη του 2016, παρόλο που αυτό είναι κατά πάσα πιθανότητα υπερβολικά αισιόδοξο», σημειώνει το Foreign Affairs. Διατυπώνεται, δε, η εκτίμηση, πως κλειδί στην επιτυχία ενός δημοψηφίσματος μπορεί να είναι η Ρωσία, η οποία έχει θρησκευτικούς δεσμούς με την Κύπρο και ιστορικό παρελθόν με το ΑΚΕΛ, η συμφωνία του οποίου με την όποια λύση είναι απαραίτητη.

«Αν και οι Ε/κ είναι με μια μυριάδα τρόπων αγκυροβολημένοι στη Δύση και είναι Ευρωπαίοι πολίτες, πολλοί έχουν μια ιδιαίτερα θετική άποψη για τη Μόσχα», τονίζει. Σε αυτό το σημείο, αν και δεν κατονομάζεται, το Foreign Affairs κάνει αναφορά στη δημοσκόπηση που δημοσίευσε η «Σημερινή» στις 20 Δεκεμβρίου, υπό τον τίτλο «Κυπριακό… ντα».

Όπως σημειώνει, «μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι η πλειοψηφία των Ε/κ τάσσονται υπέρ της παραχώρησης κάποιου είδους στρατιωτικών υποδομών στο νησί, με περίπου το ένα τρίτο να υποστηρίζουν την παραχώρηση στη Μόσχα παρόμοιων βάσεων με αυτές που χρησιμοποιούν τα βρετανικά αεροπλάνα για να βομβαρδίζουν τη Συρία». Υπενθυμίζεται ότι το ποσοστό των πολιτών που τάχθηκαν στη δημοσκόπηση της «Σ» υπέρ της παροχής διευκολύνσεων ήταν 76% και όσων επιθυμούσαν την παραχώρηση στρατιωτικής βάσης 37%.