Σοβαρή πρόκληση για την Κύπρο η χαμηλή επίδοση μαθητών

Ως «σοβαρή πρόκληση» χαρακτηρίζει τη χαμηλή επίδοση των Κυπρίων μαθητών στο διεθνές πρόγραμμα αξιολόγησης μαθητών "PISA" ο Ευρωπαίος Επίτροπος Τίμπορ Νάβρατσιτς, αρμόδιος για θέματα Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού.

Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή την επίσκεψή του στην Κύπρο, ο κ. Νάβρατσιτς λέει ότι δεν αρκεί μόνο να ξοδεύουμε χρήματα για την εκπαίδευση, αλλά πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε ότι τα χρήματα αυτά δαπανώνται με το σωστό τρόπο. Σημειώνει, ωστόσο,

ότι παρά τη μείωση των δαπανών στην παιδεία, το 2014 σε σύγκριση με το 2013, η Κύπρος εξακολουθεί να είναι πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ στο συνολικό επίπεδο δαπανών. Αυτό όμως δεν ισχύει και για τα αποτελέσματα, προσθέτει.

«Μόνο για την περίοδο 2014-2020, η ΕΕ θα διαθέσει περίπου 27 εκ. ευρώ από τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία στην Κύπρο, προκειμένου να στηρίξει μεταρρυθμίσεις στο σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης», λέει στο ΚΥΠΕ ο ουγγρικής καταγωγής Επίτροπος της ΕΕ.

Επαναλαμβάνει, εξάλλου, τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις προσπάθειες για επανένωση της Κύπρου και σημειώνει ότι οι υπηρεσίες των οποίων προΐσταται είναι έτοιμες να βοηθήσουν στην απόκτηση γλωσσικών δεξιοτήτων, ενώ ήδη εμπλέκονται στην παροχή εμπειρογνωμοσύνης για εφαρμογή του κεκτημένου στην τ/κ κοινότητα, όσον αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης.

Αναφέρει ακόμη ότι το 2015 διατέθηκαν 6 εκ. ευρώ για 3.754 άτομα από την Κύπρο, που σπούδασαν, εκπαιδεύτηκαν ή πρόσφεραν εθελοντική εργασία στο εξωτερικό, στα πλαίσια του προγράμματος Erasmus+.

Ο κ. Νάβρατσιτς ρωτήθηκε από το ΚΥΠΕ και για το πρόγραμμα που εγκαινίασε πρόσφατα η Κομισιόν για παροχή εθελοντικής ή επαγγελματικής απασχόλησης μέσα από ένα «Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης». Παραθέτοντας τις δηλώσεις του Προέδρου Γιούνκερ περί αλληλεγγύης, όταν πρότεινε τη σύσταση του θεσμού τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο κ. Νάβρατσιτς λέει ότι η πρωτοβουλία «πράγματι θα συμβάλει στο να έρθουν πιο κοντά οι άνθρωποι σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση», επιβεβαιώνοντας και πάλι τις κοινές μας αξίες.

Συμπληρώνει ότι οι νέοι εθελοντές ή τα άτομα που προσλαμβάνονται σε θέσεις εργασίας μέσω του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης θα αναπτύξουν ζωτικής σημασίας δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δεξιοτήτων, οι οποίες θα τους βοηθήσουν κατά την αναζήτηση θέσης εργασίας ή την περαιτέρω εκπαίδευσή τους. Οι δραστηριότητες θα καλύπτουν διάφορους τομείς, μεταξύ των οποίων η υποδοχή και υποστήριξη των προσφύγων καθώς και η πρόληψη φυσικών καταστροφών.

Επενδύσεις για απαιτούμενες δεξιότητες

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος ρωτήθηκε εξάλλου για τις επιδόσεις της Κύπρου στην εκπαίδευση. Όπως καταγράφεται μέσα στην Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το 2015, που δημοσίευσε τον περασμένο Νοέμβριο η Κομισιόν, η Κύπρος συγκαταλέγεται στα δέκα κράτη μέλη που μείωσαν τις δαπάνες τους για την παιδεία το 2014, σε σύγκριση με το 2013. Απαντώντας, είπε ότι η Κύπρος έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο σε ορισμένα θέματα, όπως είναι η μείωση στους αριθμούς των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο και η αύξηση στους αριθμούς των ατόμων που ολοκληρώνουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ωστόσο, ο κ. Νάβρατσιτς υποδεικνύει και τα τελευταία στοιχεία της αξιολόγησης PISA, τα οποία «επισημαίνουν εκ νέου ότι η χαμηλή επίδοση των μαθητών στις βασικές δεξιότητες εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την Κύπρο».

Ο Επίτροπος συμφωνεί στην ανάγκη να βρεθούν νέοι τρόποι ενθάρρυνσης των κρατών μελών να επενδύσουν περισσότερο και με πιο έξυπνο τρόπο στην εκπαίδευση και λέει ότι η ΕΕ στηρίζει τις επενδύσεις στην εκπαίδευση, για παράδειγμα, μέσω των διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων και του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη. Τα 27 εκ. που θα διατεθούν από την ΕΕ για την Κύπρο μέχρι το 2020 έχουν, σύμφωνα με τον κ. Νάβρατσιτς, βασικό στόχο τη βελτίωση του συστήματος επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης, ιδίως για να καταστεί πιο ελκυστικό και για να υπάρξει ισχυρότερος προσανατολισμός προς τις δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας.

Παρατηρεί συναφώς ότι το χαμηλό ποσοστό ειδικών στον τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) είναι ένα δεδομένο το οποίο η Κύπρος έλαβε υπόψη κατά το σχεδιασμό νέων προγραμμάτων σπουδών.

Σύμφωνα με τον Επίτροπο, οι νέοι της Ευρώπης πρέπει να τύχουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης και κατάρτισης και να παρασχεθεί σε μαθητές και φοιτητές ένα ευρύ φάσμα από δεξιότητες. «Κατά την άποψή μου, η στενότερη συνεργασία με τα κράτη μέλη και μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα τα βοηθήσει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων και, ως εκ τούτου, θα επιτρέψει στους νέους Ευρωπαίους να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στην αγορά εργασίας», λέει.

Όσον αφορά την αντιμετώπιση ευρωπαϊκών προκλήσεων, όπως οι αυξανόμενες ανισότητες και η ανεργία των νέων, ο κ. Νάβρατσιτς εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η Κύπρος είναι προσηλωμένη στη βελτίωση της εικόνας και της συνάφειας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Σε άλλη ερώτηση σε σχέση με το πρόγραμμα Erasmus+, ο Επίτροπος αναφέρεται σε ενθαρρυντικά στοιχεία που καταγράφηκαν το προηγούμενο έτος στην Κύπρο. Το 2015, λέει, συμμετείχαν 3.754 άτομα σε σπουδές, κατάρτιση ή εθελοντική εργασία στο εξωτερικό, με τον προϋπολογισμό να ανέρχεται στα 6 εκ. ευρώ. Όσον αφορά τη θεσμική συνεργασία, ο Επίτροπος Νάβρατσιτς σημειώνει ότι ο προϋπολογισμός έφθασε τα 2,3 εκ. ευρώ, με τη συμμετοχή 71 οργανώσεων σε 12 συμπράξεις, καταγράφοντας ελαφρά αύξηση σε σύγκριση με το 2014.

«Ελπίζουμε στο μέλλον να δούμε περισσότερα σχέδια συνεργασίας, που θα ενθαρρύνουν τον εκσυγχρονισμό και τη συνεργασία σε ενωσιακό επίπεδο», λέει, σημειώνοντας πως κάτι τέτοιο θα προάγει την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, βελτιώνοντας παράλληλα τις προοπτικές απασχόλησης των σπουδαστών.

Συνολικά, το πρόγραμμα Erasmus+ έχει προϋπολογισμό ύψους σχεδόν 15 δισ. ευρώ μεταξύ 2014 και 2020, με τον αρμόδιο Επίτροπο να σημειώνει ότι σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, παρέχεται πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη σε εκπαιδευόμενους με λιγότερες ευκαιρίες.

Στηρίζει την επανένωση και ευνοεί την πολυγλωσσία

Ερωτηθείς από το ΚΥΠΕ για τη στήριξη που μπορεί να παράσχει η Κομισιόν στους τομείς της αρμοδιότητας του, ενόψει των προσπαθειών για επανένωση της Κύπρου, ο κ. Νάβρατσιτς σημειώνει τη γενικότερη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις προσπάθειες διευθέτησης του κυπριακού ζητήματος και τις συνομιλίες για την επανένωση της νήσου, όπως υπογραμμίζει και ο ίδιος ο Πρόεδρος Γιούνκερ. Για τον σκοπό αυτό, λέει, η Επιτροπή δημιούργησε ειδική ομάδα δράσης υπό την Υπηρεσία Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (SRSS) προς αρωγή και των δύο πλευρών στο πλαίσιο της διαδικασίας.

«Οι υπηρεσίες μου εμπλέκονται επίσης με την παροχή εμπειρογνωμοσύνης για την αποτελεσματική εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης προς όφελος της τουρκοκυπριακής κοινότητας», συμπληρώνει, ενώ αναφέρει ότι η Κομισιόν θα μπορούσε να στηρίξει τις εθνικές προσπάθειες για προώθηση της απόκτησης γλωσσικών δεξιοτήτων στην ε/κ και την τ/κ κοινότητα.

Σημειώνει, επίσης, ότι αρκετές χώρες της ΕΕ διαθέτουν περισσότερες από μία επίσημες γλώσσες και σχεδόν όλες αναγνωρίζουν αρκετές περιφερειακές και μειονοτικές γλώσσες. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η γνώση δύο ή περισσότερων γλωσσών είναι προτέρημα και ενθαρρύνει σθεναρά τη διγλωσσία και την πολυγλωσσία, λέει ο Επίτροπος Νάβρατσιτς. Αναφέρει καταληκτικά ότι οι ανταλλαγές καλών πρακτικών μεταξύ των περιοχών της Ένωσης με διγλωσσία μπορούν να βοηθήσουν τα εκπαιδευτικά συστήματα της Ευρώπης να αξιοποιήσουν τον πλούτο της ευρωπαϊκής πολιτιστικής και γλωσσικής κληρονομιάς.