Αισιόδοξος ο Ρέγκλινγκ για συμφωνία στην Ελλάδα

Την αισιοδοξία του για την ολοκλήρωση της συμφωνίας σε επίπεδο προσωπικού, αλλά και για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, στην περίπτωση που η καλή συνεργασία και η εκτέλεση των συμφωνηθέντων συνεχιστεί ως το καλοκαίρι του 2018 μεταφέρει, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλιγκ.

Μιλώντας στο ΚΥΠΕ και το Capital λίγες ώρες μετά το Εurogroup

της Δευτέρας, ο Κλάους Ρέγκλικγ, αναλύει με λεπτομέρειες την επίπτωση των βραχυπρόθεσμών μέτρων για την αναδιάρθρωση του χρέους, εξηγεί τις παραμέτρους που υπολείπονται ως τη στιγμή που τρόικα και κυβέρνηση θα δώσουν τα χέρια και περιγράφει με ακρίβεια τη διαφωνία ΕΕ - ΔΝΤ για τις δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας και τη δυνατότητα επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3,5 μονάδων. Επιπλέον, ο επικεφαλής του ESM αναλύει τα διαρθρωτικά μέτρα που θα απαιτηθούν και αναμένει τη σταδιακή έξοδο της Ελλάδας στις αγορές στα τέλη του επομένου έτους, υπό την προϋπόθεση της πολιτικής σταθερότητας - για την οποία όμως δεν έχει ενδείξεις ότι μπορεί να διαταραχθεί.

Συγκεκριμένα, απαντώντας στο ερώτημα γιατί δεν είχαμε Συμφωνία σε επίπεδο προσωπικού τη Δευτέρα, ο επικεφαλής του ESM είπε ότι: "Σημειώσαμε σημαντική πρόοδο τη Δευτέρα και τώρα τα θεσμικά όργανα θα συνεχίσουν το έργο τους με την ελληνική κυβέρνηση. Έχουμε ήδη μια κοινή αντίληψη σε ορισμένους τομείς, όπως η Ευρωομάδα κατέστησε σαφές στη δήλωση και ο πρόεδρος του Eurogroup, δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου. Ειδικότερα, υπάρχει συμφωνία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα σχετικά με τον προϋπολογισμό του 2017, η οποία επιβεβαιώνει την πρωταρχικό στόχο για πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ το 2017.”

Αυτό, εξήγησε, “επιτρέπει την εισαγωγή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα για την ελληνική οικονομία, διότι καθιερώνει ένα πραγματικό κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας. Νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε ότι μέχρι στιγμής ήταν πάρα πολλή η ευθύνη του συνταξιοδοτικού συστήματος για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Έτσι διαμορφώθηκε ιστορικά, αλλά για ένα αποτελεσματικό κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας είναι καλύτερο να περιοριστεί το συνταξιοδοτικό στο βασικό του καθήκον και να υπάρξουν άλλα συμπληρωματικά στοιχεία από εκεί και πέρα. Νομίζω λοιπόν ότι θα υπάρξει καλή πρόοδος σε αυτό το θέμα".

Διευκρίνισε ωστόσο ότι "δεν έχουμε όμως ακόμη την πλήρη συμφωνία για το 2018. Υπάρχει ακόμα ένα μικρό δημοσιονομικό έλλειμμα για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων το 2018. Και πρέπει να δούμε περισσότερες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας κόστους, όπως το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις. Επίσης, η διοίκηση τους Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων δεν είναι ακόμη στη θέση της. Αυτό θα είναι επίσης προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, καθώς το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων θα πρέπει να είναι πλήρως λειτουργικό. Είναι ένα σημαντικό στοιχείο της συμφωνίας που επετεύχθη τον Ιούλιο του 2015. Έτσι, υπάρχουν μια σειρά από λόγοι για τους οποίους δεν είμαστε ακόμα εκεί, αλλά η πρόοδος είναι σαφής, έτσι δεν υπάρχει κανένας λόγος να είμαστε απαισιόδοξοι".

Κληθείς να τοποθετηθεί επί των προθέσεων της ελληνικής πλευράς ως προς την εκπλήρωση των εκκρεμοτήτων, είπε πως "φυσικά, και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε από κοινού για την υλοποίηση του προγράμματος του ESM".

Διευκρινίζοντας τι είναι αυτό που εμποδίζει τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ από τη συμφωνία για το 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα και την τροχιά του, ο επικεφαλής του ESM δήλωσε: "γνωρίζουμε ότι υπάρχουν διαφορετικές προβλέψεις. Είχαμε αυτή την κατάσταση και πριν. Διαφορετικές προβλέψεις μπορούν να υπάρχουν και να πιστεύουμε ως ESM ότι η πρόβλεψη των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων είναι η σωστή. Το ΔΝΤ έχει μια πιο απαισιόδοξη πρόβλεψη. Είμαστε πεπεισμένοι ότι οι προβλέψεις μας είναι καλές, αλλά κανείς δεν μπορεί να είναι 100% σίγουρος."

Οι προβλέψεις είναι μια αναγκαία αβεβαιότητα, είπε, προσθέτοντας ότι "Πρέπει να σεβαστούμε το ότι τα άλλα θεσμικά όργανα καταλήγουν σε διαφορετικά συμπεράσματα. Το Eurogroup ζήτησε από τα θεσμικά όργανα να αναπτυχθεί ένας μηχανισμός που μπορεί να το χειριστεί αυτό. Είχαμε αποφασίσει συμπληρωματικά μέτρα έκτακτης ανάγκης και στο παρελθόν. Μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό, αλλά θα πρέπει να γίνει λίγο ισχυρότερο - αυτό είναι ένα από τα καθήκοντα των θεσμών μέσα στις επόμενες εβδομάδες".

Σε σχέση με το αν είναι σωστό να συνδέσει το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ο Κλάους Ρέγκλιγκ εξήγησε ότι "μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, δεν θα συμφωνηθούν πριν από το τέλος του προγράμματος. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από το Eurogroup τη Δευτέρα. Αυτά τα πιθανά μέτρα είχαν ήδη εντοπιστεί το Μάιο, οπότε γνωρίζουμε ήδη τι μπορεί να γίνει στο μέλλον. Στο τέλος του προγράμματος θα αποφασιστεί κατά πόσο χρειάζονται πραγματικά. Θα έχουμε τότε μια νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, έτσι πρέπει να περιμένουμε άλλον ενάμισι χρόνο, και πολλά μπορούν να συμβούν μέχρι τότε.”

Μέχρι τότε, σημείωσε, “επίσης θα γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν οι προβλέψεις από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα είναι σωστές ή αν η απαισιόδοξη άποψη του ΔΝΤ επιβεβαιώνεται. Αυτός είναι ένας λόγος για να περιμένουμε. Αλλά νομίζω ότι το Eurogroup ήταν πολύ σαφές στο ότι: κάνουμε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα τώρα, αλλά μεσοπρόθεσμα μέτρα θα αποφασιστούν μόνο στο τέλος του προγράμματος, υπό το πρίσμα της προόδου των μεταρρυθμίσεων και μετά από ένα νέο DSA. Τότε θα γνωρίζουμε αν μεσοπρόθεσμα μέτρα χρειάζονται πραγματικά".

Ο Κλάους Ρέγκλιγκ ανέλυσε και τι εννοούσε ο Πρόεδρος του Γιούρογκρουπ Γερούν Ντάιζελμπλουμ μιλώντας για σημαντικά διαρθρωτικά μέτρα: "Όπως γνωρίζετε υπάρχει μια συζήτηση σχετικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της οικονομίας. Δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία για αυτό. Οι ιδιωτικοποιήσεις είναι ένα θέμα και υπάρχει και ο τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει επίσης να εξεταστούν τα δημοσιονομικά μέτρα. Γνωρίζουμε ότι οι φορολογικοί συντελεστές είναι σχετικά υψηλοί και η φορολογική βάση σχετικά στενή. Εμείς δεν υποστηρίζουμε ότι χρειάζονται περισσότερα έσοδα, αλλά νομίζω ότι η δομή του συστήματος εσόδων δεν είναι αποτελεσματική και σίγουρα δεν είναι φιλική προς την ανάπτυξη.”

Σε γενικές γραμμές, είπε, “αυτό είναι επίσης αλήθεια σε πολλές άλλες χώρες. Το να έχετε μια ευρύτερη φορολογική βάση, επιτρέπει χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές για την επίτευξη του ίδιου στόχου για τα έσοδα - αυτό θα ήταν ένα καλό βήμα. Και από την πλευρά των δαπανών, θα πρέπει να υπάρξει μια αναθεώρηση του συστήματος δαπανών, επίσης, να γίνει περισσότερη φιλικό προς την ανάπτυξη. Έτσι, νομίζω ότι αυτά είναι σημαντικά στοιχεία, όπου όλοι έχουμε τον ίδιο στόχο: να καταστεί η ελληνική οικονομία πιο αποτελεσματική, πιο παραγωγική και βιώσιμη".

Δεδομένου ότι η πρόσβαση στην αγορά θα είναι πιο ακριβή έτσι και αλλιώς, ο Κλάους Ρέγκλιγκ εξήγησε και γιατί δεν υπάρχει ανάγκη για ένα 4ο πρόγραμμα ή δάνειο: "Όχι, δεν βλέπω αυτό", είπε: "φυσικά, η χρηματοδότηση του ESM είναι πολύ φθηνότερα από ό,τι η χρηματοδότηση της αγοράς, αλλά έχουμε ήδη δει τις τελευταίες εβδομάδες ότι οι αποδόσεις στη δευτερογενή αγορά για το ελληνικό χρέος μειώνονται καθώς το πρόγραμμα προχωρά, και φυσικά των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος που μόλις έχουν συμφωνηθεί".

"Και εάν οι μεταρρυθμίσεις εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται, υπάρχει μια καλή πιθανότητα ότι οι αποδόσεις να συνεχίσουν να μειώνονται. Θα εξακολουθήσουν να είναι πιο ακριβές από ό, τι ο δανεισμός από τον ESM, φυσικά, αλλά η Ελλάδα δεν θέλει να βασίζεται μόνιμα σε νέα χρηματοδότηση από τον ESM. Εάν το τρίτο πρόγραμμα εκταμιευθεί πλήρως, ο EFSF και ο ESM θα κατέχουν τα δύο τρίτα του συνόλου του ελληνικού χρέους στα βιβλία. Τα δάνειά μας θα συνεχίσουν να είναι εκεί για περισσότερα από 30 χρόνια με πολύ χαμηλά επιτόκια", σημείωσε.

"Αυτό είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την ελληνική οικονομία. Νομίζω ότι είστε εξοικειωμένοι με τους υπολογισμούς μας ότι ο ελληνικός προϋπολογισμός εξοικονομεί € 8 δισ κάθε χρόνο, κάτι που αντιστοιχεί σε 4,5% του ΑΕΠ. Αυτή είναι η αλληλεγγύη που οι άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ παρέχουν στην Ελλάδα σε αντάλλαγμα για την εφαρμογή επώδυνων μεταρρυθμίσεων. Έτσι, υπάρχουν σημαντικές εξοικονομήσεις εδώ και θα συνεχίσει να είναι έτσι για πολλά χρόνια. Επίσης, μετά το τέλος του προγράμματος, όταν η Ελλάδα επιστρέψει στις αγορές και για δεκαετίες, θα διασφαλίσουμε ότι το κόστος χρηματοδότησης μας θα παραμείνει χαμηλό και ότι θα βοηθήσει τον ελληνικό προϋπολογισμό και την ελληνική οικονομία. Έτσι, δεν βλέπω την ανάγκη για ένα τέταρτο πρόγραμμα", κατέληξε.

Σημείωσε όμως ότι απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πολιτική σταθερότητα, αναφερόμενος στο 2015 ως "ένα πολύ δαπανηρό επεισόδιο", το οποίο όμως δεν βλέπει να επαναλαμβάνεται: "δεν βλέπω επανάληψη, επειδή υπάρχει καλή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση. Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός Τσίπρας πήρε μια πολύ διαφορετική εντολή, όταν εξελέγη για δεύτερη φορά το Σεπτέμβριο του 2015. Όπως το βλέπω, έλαβε την εντολή να υλοποιήσει το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με τις άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο. Αυτό άλλωστε που συμβαίνει. Υπήρξαν κάποιες καθυστερήσεις και δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, αλλά η κατεύθυνση είναι πολύ σαφής και όπως είπα: αν αυτό συνεχιστεί, εάν συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις, η εφαρμογή του προγράμματος συνεχίζεται στη συνέχεια μέχρι το τέλος, τον Αύγουστο του 2018 η πρόσβαση στην αγορά θα έχει αποκατασταθεί και η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης από τους Ευρωπαίους εταίρους".

Πηγή: ΚΥΠΕ