Debtocracy: Τσιτάτα βγαλμένα από τα υγρά όνειρα διαδηλωτή του ΠΑΜΕ

ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Το ντοκιμαντέρ μπορεί να είναι μια από τις κορυφαίες, τις πιο δύσκολες αλλά και πιο αποτελεσματικές μορφές δημοσιογραφίας. Σου δίνει τη δυνατότητα με εικόνες, λόγια, γράμματα, σκηνές και κεφάλια που μιλάνε, να πεις στα γρήγορα μια ιστορία που μπορεί να χρειαζόταν χιλιάδες λέξεις από το δημοσιογράφο και πολλές ώρες από τον αναγνώστη. Ωστόσο, όπως ισχύει και στην έντυπη δημοσιογραφία, το ντοκιμαντέρ κινδυνεύει από ένα πράγμα: Το δάχτυλο.

Αν έχεις δει τις ταινίες του Μάικλ Μουρ, θα έχεις παρατηρήσει ότι τα καλύτερα σημεία τους είναι οι συνεντεύξεις αληθινών ανθρώπων που λένε πράγματα που μέχρι σήμερα δεν μπορούσες να φανταστείς, και μ’ αυτές ο δημιουργός σού μεταφέρει τις καλύτερες και πιο ζωντανές πτυχές του θέματός του, είτε είναι η φτώχια στο Φλιντ του Μίσιγκαν, είτε οι φονικές επιπτώσεις της οπλοφορίας. Τα χειρότερα σημεία τους είναι εξίσου ευδιάκριτα: Είναι οι σκηνές όπου ο ίδιος ο δημιουργός διατρανώνει την άποψή του γι' αυτά που βλέπεις (συνήθως με χαλί λυπητερή μουσική), δηλαδή σου κουνάει το δάχτυλο διδακτικά, εσένα, θεατή, που δεν μπορείς να καταλάβεις από μόνος σου τι σημαίνουν τα στοιχεία που μόλις σου παρουσίασε, και πρέπει να στο υπογραμμίσει με ρητορεία.

Νομίζω ότι είναι πολύ επικίνδυνο το να ξεκινήσεις να φτιάξεις ένα ντοκιμαντέρ έχοντας στο μυαλό σου μια γνώμη. Το ντοκιμαντέρ -όπως και η έντυπη δημοσιογραφία- πρέπει να έχει ως σκοπό την αποκάλυψη ή την ανάδειξη μιας αλήθειας. Από αυτή την άποψη, το Debtocracy, το νέο πολυσυζητημένο ταινιάκι των δημοσιογράφων Άρη Χατζηστεφάνου και Κατερίνας Κιτίδη που προβλήθηκε για πρώτη φορά χθες online, δεν μπορεί να θεωρηθεί ακριβώς ντοκιμαντέρ. Έχει ως θέμα του την ελληνική κρίση χρέους, αλλά ξεκινά και τελειώνει σε μια γνώμη που υποστηρίζεται περισσότερο από την ιδεολογία και λιγότερο από την αλήθεια, και στην πορεία σού κουνάει (πολύ πολύ εμφατικά) το δάχτυλο.

Πριν γράψω για το ντοκιμαντέρ αυτό καθ’ αυτό, το οποίο μπορείς παρεμπιπτόντως να το δεις ολόκληρο αποπάνω (ευχαριστούμε, Ίντερνετς), να πούμε δυο λόγια για το πώς φτιάχτηκε, καθώς πρόκειται αναμφίβολα για το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της προσπάθειας.

Οι ταινίες, ντοκιμαντέρ ή μη, έχουν έξοδα, χρειάζονται λεφτά για να γυριστούν, και σε γενικές γραμμές είναι πράγματα ακριβά, έχουνε κόστος καθόλου ευκαταφρόνητο. Ετούτη εδώ γυρίστηκε αποκλειστικά χρησιμοποιώντας τις δωρεές αναγνωστών και φίλων της ομάδας παραγωγής και κυρίως του δημοσιογράφου Άρη Χατζηστεφάνου, ο οποίος μέχρι πρόσφατα παρουσίαζε την εκπομπή Infowar στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ. Αυτό είναι κάτι το αξιοθαύμαστο και εξαιρετικά αισιόδοξο. Σημαίνει ότι εκεί έξω υπάρχει κόσμος που είναι έτοιμος να δώσει λίγα χρήματα για να στηρίξει προσπάθειες που πιστεύει ότι έχουν νόημα. Ελπίζω τέτοιες κινήσεις να πολλαπλασιαστούν στο μέλλον.

Παράλληλα, όλη αυτή η ανεξαρτησία από ανώνυμα σκοτεινά κέντρα και τα χρήματα των mainstream media δημιούργησε μια προσμονή για αποκαλύψεις έξω από τα δόντια και αλήθειες που δεν λ