ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Επίκαιρη ανάλυση, από το 1987: ΜΙΑ ΤΑΞΗ ΠΟΥ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΕΙ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΗΣ, ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΞΙΑ ΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙ ΕΞΟΥΣΙΑ. Α΄ Μερος:ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Πάντα η μαρξιστική παράδοση και το αναρχικό κίνημα είχαν μπερδεμένες και περίπλοκες σχέσεις με το εθνικό ζήτημα. Ο δεδομένος διεθνισμός τους σκόνταφτε πάντα σε ζητήματα που έμεναν άλυτα για τη θεωρία. Ο μαρξισμός διακηρύττει πως «οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα», θέση που συμμερίζεται αναρχική παράδοση. Αν αυτή η.....
θέση συνδυαστεί με τη συνακόλουθη θέση «η πάλη των τάξεων είναι ο κινητήρας, το μοναδικό ερμηνευτικό κλειδί στην ανθρώπινη ιστορία», τότε η θέση του εργατικού και επαναστατικού κινήματος απέναντι στα εθνικά ζητήματα θα θεωρούνταν δεδομένη, «το εργατικό κίνημα, η εργατική τάξη, δεν αναγνωρίζει τα εθνικά ζητήματα, επομένως το πλαίσιο της πάλης της είναι πάντα διεθνιστικό και είναι ενάντια σε κάθε εθνικό ζήτημα».
Στην πράξη όμως βλέπουμε να αναπτύσσονται πολλαπλές και αποκλίνουσες πρακτικές. Μόνο ελάχιστες ομάδες στην ιστορία του εργατικού κινήματος έμειναν άκαμπτα προσηλωμένες σ’ αυτή τη θέση, αντίθετα όλοι οι υπόλοιποι με προεξάρχουσες τις δύο ιερές κεφαλές του μαρξισμού και του αναρχισμού, τον Μαρξ και τον Μπακούνιν, «το ρίξανε στον εθνικισμό». Ο Μαρξ για παραδειγμα υποστήριξε τον Βίσμαρκ στον πόλεμο του ενάντια στον Ναπολέοντα τον Τρίτο το 1870, με το σκεπτικό ότι αυτός ο πόλεμος ήταν προοδευτικός, αφού οδηγούσε στην ενοποίηση της Γερμανίας. Ήταν δε τόσο προοδευτικός πόλεμος, ώστε σε λίγο καιρό ο Βίσμαρκ αφού νίκησε τα στρατεύματα του Ναπολέοντα, εισέβαλε στη Γαλλία, προκαλώντας με μια ακόμα «εθνικιστική έξαρση», των Γάλλων αυτή τη φορά, την πρώτη προλεταριακή διακυβέρνηση στην ιστορία, την Κομμούνα του Παρισιού. Όσο για τον άσπονδο φίλο του τον Μπακούνιν, όχι μόνο συμμετείχε σε αναρίθμητες «εθνικιστικές» συνομωσίες για την «εθνική» απελευθέρωση των Ιταλών και των Πολωνών, αλλά υπήρξε και ένθερμος οπαδός της «εθνικοαμυνίτικης» Κομμούνας. Από τότε η παράδοση βαστάει καλά. Όλοι οι μεγάλοι επαναστάτες ήταν πάντα διεθνιστές, αλλά έβαζαν και λίγο «εθνικισμό» στο κρασί τους. Ακόμα και ο Λένιν που σύνδεσε το όνομά του με την άρνηση του πρώτου ιμπεριαλιστικού πολέμου και αποτέλεσε το υπόδειγμα για όλα τα διεθνιστικά γκρουπούσκουλα, στη συνέχεια υποστήριζε όλα τα εθνικά και εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, ακόμα και υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ στην Τουρκία ή τον Σουν Γιατ Σεν στην Κίνα, γιατί στρέφον ταν ενάντια στον ιμπεριαλισμό. Όσο για τον Κροπότκιν, το τράβηξε ακόμα περισσότερο επειδή ήταν ενάντια στη συνθήκη του Μπρεστ Λιτόφσκ, όπως και ο Τρότσκυ έφτασε στο τέλος να υποστηρίζει τους λευκούς, ξεκινώντας από μια θέση «υπεράσπισης της πατρίδας».
Η συνέχεια, η πράξη, δεν άφησε πέτρα πάνω στην πέτρα απ’ αυτή την πρωταρχική (ψευδό) «διεθνιστική τοποθέτηση». Στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το εργατικό και επαναστατικό κίνημα, εκτός από ανάξιες λόγου ομάδες, συντάχτηκε με το ένα στρατόπεδο —και δικαίως. Τέλος με την ανάπτυξη των εθνικοαπελευθ