Το Έθιμο (της λεηλασίας του Δημοσίου) και το Εθιμικό Δίκαιο*

γράφει ο Κων/νος Σπ. Δρακάτος
Από την εποχή που ο “αξέχαστος” ΑΓΠ είχε χαρακτηρίσει ως υπερβολικό (προσοχή: όχι ανήθικο) το ποσό κλοπής του δημοσίου τα 500 εκατομ.δραχμές, με το αμίμητο “είπαμε να κάνει ένα δωράκι στον εαυτό του...κλπ”, έχουν περάσει σχεδόν τριάντα χρόνια. Χρόνος αρκετός ώστε το φαινόμενο, επαναλαμβανόμενο, να λάβει την μορφή εθίμου. Έτσι σήμερα παρατηρούμε τους “δικαιούχους”, από τον Άκη μέχρι τις “κυρίες” του ΙΚΑ Καλλιθέας (και βλέπουμε), να αντιδρούν στα αποκαλυπτήρια τους με τρόπο, σαν να πέφτουν από τα......... σύννεφα. Από το τραγικά γελοίο αγέρωχο ύφος του Άκη, μέχρι το καρτερικό “τι ήταν αυτό που μας βρήκε” των “κυριών” του ΙΚΑ: η ισότητα των φύλων σε απόλυτη εναρμόνιση.

Τελικά και παραφράζοντας το γνωμικό “όποια πέτρα κι' αν σηκώσεις...κλπ”, θα μπορούσαμε να πούμε ότι "όποιο συρτάρι του Δημοσίου κι' αν ανοίξεις, θα βρεις μέσα... "μαύρα", πολλά "μαύρα" εκατομμύρια" από δραχμές μέχρις ευρώ, σε τέτοια έκταση και μορφή, που ενδεχομένως το φαινόμενο αυτό να εμπίπτει και στις "προστατευτικές διατάξεις" του Εθιμικού Δικαίου και δεν αστειεύομαι. Αρκεί να προσέξετε την ευκολία, την άνεση και την πεποίθηση περί του δικαίου των πράξεώς τους, που είχαν οι “δικαιούχοι” καταχραστές. Ο μεν Άκης προκαλούσε επιδειξιακά, οι δε “κυρίες” δεν ελάμβαναν κανένα προστατευτικό μέτρο, απόδειξη το ότι είχαν επεκτείνει τον κύκλο της δραστηριότητάς τους, σε τέτοιο πλήθος ατόμων και επί τόσο μακρά χρονική περίοδο, ώστε δεν ήταν δυνατή η τήρηση ούτε καν απλής εχεμύθειας, πολύ δε περισσότερο μυστικότητας, που σημαίνει ότι όλοι ενεργούσαν με "συνείδηση δικαίου"!.
Αυτή την πεποίθηση τους ενίσχυε φυσικά και η συμπεριφορά των εποπτικών Αρχών, από τα κατώτατα ελεγκτικά όργανα, όπως π.χ. τα Πειθαρχικά Συμβούλεια των διαφόρων Υπηρεσιών του Δημοσίου, μέχρι τα ανώτατα όπως οι εξεταστικές επιτροπές της Βουλής. Ποτέ και κανείς δεν είχε ελεγχθεί στα σοβαρά και πολύ περισσότερο, τιμωρηθεί παραδειγματικά. Σκεφτείτε ότι ένας καταχραστής, ταμίας Εφορίας, είχε τιμωρηθεί με μόλις 30 ημέρες αργίας, προφανώς ως ευρισκόμενος εντός των ορίων που είχε ορίσει ο “αξέχαστος” χαρισματικός. Βέβαια, ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης και άλλοι, “παρερμηνεύοντας” τον κανόνα ανοχής περί του “ανεκτού δώρου” ή αλλιώς αρπαχτής, έκαναν συνεχείς καταγγελίες και εκθέσεις, απόλυτα τεκμηριωμένες, αλλά οι “αρμόδιοι” σφύριζαν, κυριολεκτικά, κλέφτικα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ισχύος της κατ' έθιμον διαφθοράς, είναι και η πρόσφατη ιστορία με του δύο οικονομικούς εισαγγελείς που τόλμησαν να καταγγείλουν ότι εδέχοντο “περίεργες συμβουλές” σχετικά με το έργο τους. Θυμόσαστε πόσο είχε “συγχιστεί” ο υπουργός Δικαιοσύνης τότε; Θα μου πείτε ότι ειδικά αυτός δικαιολογείται, ως απόφοιτος της πρώτης σειράς της σχολής “παρθεναγωγείο ΠΑΣΟΚ”, του αξέχαστου Ανδρέα, αλλά μέχρι του σημείου να τους θεωρήσει και “σαλεμένους”, γιατί τόλμησαν να πούνε τι συμβαίνει, ε' μάλλον υπερέβαλλε σε... ευαισθησία. Είναι αλήθεια πάντως ότι εκείνα τα χρόνια της “σοσιαλιστικής αγνότητας και αθωό