Ορισμός, στάδια, συνομήλικοι , στην Εφηβεία

Γράφει η Ελένη Παπουτσή Ο όρος εφηβεία είναι  μια μακρά χρονική,  εξελικτική  περίοδο που περιλαμβάνει το σύνολο των αλλαγών που συμβαίνουν στους τέσσερεις βασικούς τομείς της ανάπτυξης.Το βιοσωματικό , το γνωστικό, το συναισθηματικό και τον κοινωνικό. Η βιολογική διάσταση αυτής της περιόδου λέγεται  ήβη . Η εφηβική ηλικία  είναι περίοδος αναζήτησης νέων ρόλων που οδηγούν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ατόμου. Θεωρείται ως  περίοδος της αυξανόμενης αυτονομίας και της απομάκρυνσης από την οικογένεια. Το άτομο δίνει την απάντηση στο ερώτημα ποιος....... είμαι. Η περίοδος αυτή είναι μια σειρά προκλήσεων, η οποία απαιτεί την  προσαρμογή του σε αλλαγές, σε επίπεδο εαυτού, οικογένειας, και συνομηλίκων. Η εφηβεία εχει τρία στάδια. Τη πρώιμη, τη μέση και την ύστερη εφηβεία.  Είναι μια περίοδος έκστασης και άγχους, ευτυχίας και προβλημάτων, εξερεύνησης και ψυχικής πίεσης.Ο έφηβος γεφυρώνει  μια σταδιακή  περίοδο. Από τη μια κάνει μια    ρήξη με το παρελθόν του και την παιδική του ηλικία,από την άλλη   δημιουργεί μια νέα εποχή, προσπαθώντας  να μεταβεί στο μέλλον του.  Η επαρκής κοινωνική στήριξη  από τους «σημαντικούς άλλους» μέσα στη σκέψη του εφήβου,  και ο δημοκρατικός τρόπος ανατροφής από τους γονείς, μειώνουν τα προβλήματα συμπεριφοράς στην εφηβεία. Εχει παρατηρηθεί ότι η εφηβεία είναι μια κρίσιμη περίοδος με επαναστατικότητα, ρευστότητα και ανακατατάξεις, όμως από μελέτες εχει εξαχθεί το συμπέρασμα  ότι  δεν είναι ίδια για όλουςΗ έννοια του εαυτού είναι ο τρόπος με τον οποίο ένα άτομο  αξιολογεί τον εαυτό του. Δυο βασικές συνιστώσες  για να αντιληφθεί ο έφηβος τον εαυτό του, είναι η αυτοαντίληψη και η αυτοεκτίμηση. Η αυτοεκτίμηση είναι η γνωστική πλευρά της έννοιας του εαυτού, και αντιπροσωπεύει μια πεποίθηση του ατόμου για τον εαυτό του. Είναι συναισθηματική πλευρά και αναφέρεται στη σφαιρική άποψη που εχει κάποιος για την αξία του ως άτομο. Κατά τον James η αυτοεκτίμηση επηρεάζεται από τις προσωπικές φιλοδοξίες και τις υποκειμενικές αξιολογήσεις του ατόμου σχετικά με την επίτευξη των στόχων του. Ο ίδιος όρισε ως αυτοεκτίμηση το πηλίκο των επιτυχιών του ατόμου προς τις επιδιώξεις του. Κατά  την εφηβεία, το περιεχόμενο και η δομή των εκτιμήσεων του ατόμου για τον εαυτό αλλάζουν. Η έννοια του εαυτού διαφοροποιείται προοδευτικά, και έρευνες απέδειξαν  ότι  ο έφηβος διαμορφώνει και ενεργοποιεί πολλούς εαυτούς, οι οποίοι συχνά είναι αντιθετικοί   Η ρευστότητα της έννοιας του εαυτού στην εφηβεία αποδίδεται σε  αγώνα του εφήβου να πλάσει  πολλούς  και πολλές φορές αντιθετικούς εαυτούς,   με κάποια εσωτερική συνοχή  και αρμονία. Κατά τον Erickson αν ο έφηβος κατορθώσει να συγκεράσει  ένα αρμονικό σύνολο αντιθετικών καταστάσεων, θα διαμορφώσει μια ικανοποιητική προσωπική ταυτότητα και μια σαφή εικόνα του εαυτού του. Διαφορετικά θα αισθανθεί σύγχυση και θα βιώσει κρίση ταυτότητας. Η απόκτηση ταυτότητας  είναι η  κύρια αναπτυξιακή απαίτηση της εφηβείας.  Στην εφηβεία θεμελιώνονται τα πρότυπα σχέσεων που θα εφαρμόσουν   και στις σχέσεις τους στην  ενήλι