Ο Τζων Μέυναρντ Κέυνς και ο Ίωνας Δραγούμης

του Αριστοτέλη Βασιλάκη
Λατρεύω τα ανήσυχα και πολύπλευρα πνεύματα, ανοικτά σε όλες τις ιδέες, που βασανίζουν συνεχώς τις πεποιθήσεις τους και δεν είναι δουλικά προσκολλημένα σε καμία ιδεολογία. Λατρεύω τα πνεύματα εκείνα που αφομοιώνουν δημιουργικά τις ιδεολογίες στην δική τους προσωπικότητα και τις υποτάσσουν ΜΟΝΟ στον εσωτερικό τους κόσμο.Έχω γνωρίσει ανθρώπους που μπορούν να χαρακτηριστούν και εθνικιστές και σοσιαλιστές και αναρχικοί!!! Υπάρχουν δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα στην ελληνική ιστορία που ενσαρκώνουν σε μεγάλο ποσοστό τις παραπάνω ιδεολογίες… Ο ένας ήταν ο Ίων Δραγούμης (ενδεχομένως ο μεγαλύτερος έλληνας θεωρητικός του εθνικισμού) και ο.....
άλλος ο Ανδρέας Παπανδρέου…
Ελάχιστοι γνωρίζουν πως ο πολιτικός που ανέδειξε τη σκέψη του Ίωνα Δραγούμη στα μεταπολεμικά χρόνια ήταν ο Ανδρέας!!!! Κατά τη διάρκεια της πολιτικής και πολιτειακής κρίσης του 1965, ο Ανδρέας Παπανδρέου δημοσίευσε το άρθρο «Εξωτερική Πολιτική και Εθνική Αναγέννηση» που αποτέλεσε σταθμό στην αναβίωση της επιρροής του Δραγούμη στην ελληνική πολιτική. Απίστευτο; Καθόλου…
Ο εθνικιστική ιδεολογία επί της ουσίας δίνει συνείδηση σ’ ένα αίσθημα βαθιά ριζωμένο στην ανθρώπινη ψυχή, στον πατριωτισμό. Ο σοσιαλισμός από την πλευρά του δίνει συνείδηση ενός άλλου πολύ σημαντικού αισθήματος, της αλληλοβοήθειας μεταξύ στους ανθρώπους. Επί της ουσίας και οι δύο ιδεολογίες έχουν αφετηρία τον Ρουσσώ, ο οποίος ήταν ο πρώτος διανοούμενος του διαφωτισμού, που ξέφυγε από την λογική και μίλησε για τα αισθήματα…
Ο πατριωτισμός και η αλληλοβοήθεια υπάρχουν πάντα, με στενότερα ή πλατύτερα όρια (χωριό, πολιτεία, κράτος, έθνος, κοινότητα, αδελφάτα, συνεταιρισμοί, συνασπισμοί) και σύμφωνά τους ενεργούσαν και ενεργούν οι άνθρωποι. Οι εθνικιστές, οι αναρχικοί και σοσιαλιστές δεν έκαναν κάτι φοβερό. Απλά τα φώτισαν…
Αν συνδυάσουμε όλ’ αυτά με τις σύγχρονες οικονομικές θεωρίες, θα λέγαμε πως ο περίφημος Τζων Μέυναρντ Κέυνς, από τον οποίο έχει πάρει το όνομά της η Κεϋνσιανή ρύθμιση, βρέθηκε στην ίδια «όχθη» του Ποταμού με τον Ίωνα Δραγούμη… Τι έλεγε ο Κέυνς; Πως θα πρέπει να γίνεται αναδιανομή μέρους των κερδών του κεφαλαίου στις κατώτερες τάξεις, με τη μορφή κοινωνικών και άλλων παροχών, προκειμένου να αποφεύγεται η κοινωνική δυσαρέσκεια και οι αναταραχές. Μια τέτοια ρύθμιση δεν ήταν ποτέ στόχος του ίδιου του Κέυνς. Ο Κέυνς πρότεινε την άνοδο των δημοσίων δαπανών σε περιόδους κρίσεων για να καλύψουν μέρος του ελλείμματος ζήτησης που υπό προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει την οικονομία μακριά από μια θέση ισορροπίας πλήρους απασχόλησης. Οι δημόσιες δαπάνες μπορεί να ξοδεύονται ως επιδόματα ανεργίας κ.λπ., αλλά ο κύριος στόχος δεν είναι η αναδιανομή αλλά η επανόρθωση της ισορροπίας. Μάλιστα η αύξηση της φορολογίας σε περιόδους κρίσης είναι πλήρως αντίθετη στη νοοτροπία του Κέυνς ο οποίος ζητά αύξηση των ελλειμμάτων στις κρίσεις, τα οποία χρηματοδοτούνται από πλεονάσματα στις καλύτερες εποχές.
Τι κάνουν σήμερα οι Γερμανοί στην Ευρώπη; Τα εντελώς αντίθετα, γι’ αυτό και το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης συντρίβεται εκκωφαντικά…