Φιλανθρωπία εσύ σούπερ σταρ.

Γράφει ο Γιώργος Σωτηρόπουλος Διαβάσαμε πρόσφατα ότι ο ηθοποιός Μπεν Άφλεκ εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Ζω με 1,5 δολάριο την ημέρα» και θα ζει για μια βδομάδα έτσι, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τους υπόλοιπους ηθοποιούς και, κατά προέκταση, την κοινωνία για τα προβλήματα των φτωχών.
Μετά, βέβαια, την εβδομάδα αυτή θα πάει στην ταπεινή του έπαυλη, θα ανοίξει την ψυγειάρα του και θα βαρυστομαχιάσει, δίνοντας συνεντεύξεις για το δράμα των.............
εκατομμυρίων φτωχοδιαβόλων αυτού του κόσμου.
Αν και, για να είμαστε ειλικρινείς, δε χρειάζεται να ακολουθήσει τόσο χαλαρό πρόγραμμα. Θα μπορούσε εναλλακτικά να έρθει στην Ελλάδα και να ζήσει για μια βδομάδα, με το μισθό ενός μισθωτού…
Είναι γνωστή η ευαισθησία των διασήμων για τα προβλήματα της κοινωνίας τους, δηλαδή των υπολοίπων άλλων. Δίνουν συνεντεύξεις, εμφανίζονται με χαμόγελο μπροστά από έναν κακομοίρη, το παίζουν φιλάνθρωποι και μετά επιστρέφουν στον κόσμο τους, δηλαδή στην κοσμάρα τους.
Οι υπόλοιποι εμείς λέμε ένα νοερό «μπράβο» από τον καναπέ μας και με τον τρόπο μας επιβραβεύουμε την ευαισθησία αυτή αγοράζοντας το σιντί τους, βλέποντας την ταινία τους, ψωνίζοντας το προϊόν τους. Όλα είναι διαφήμιση και πετυχαίνει το στόχο της.
Αντίστοιχη με την ευαισθησία αυτή των διασήμων είναι και η λεγόμενη «εταιρική ευθύνη», μία έννοια που πρωτοεμφανίστηκε μετά το Κραχ του 1929 στην Αμερική, για να κάμψει την αγανάκτηση του απλού κόσμου, ότι δηλαδή, οι εταιρείες δεν είναι απρόσωπες και κερδοσκοπικές επιχειρήσεις μόνο, αλλά είναι μέρος της κοινωνίας τους και έχουν ευθύνη.
Με βάση αυτό το σκεπτικό, συμμετέχουν σε φιλανθρωπικούς αγώνες, προσφέρουν χρήματα. Για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, βέβαια, για όσο χρόνο επιτρέπεται από τις περιστάσεις και για όσο χρόνο το επιτρέπουν οι μέτοχοι και τα οικονομικά της εταιρείας. Μετά, του χρόνου, μια άλλη εταιρεία, θα αναδείξει ένα άλλο πρόβλημα και, με τον τρόπο μας, εμείς, θα επιβραβεύσουμε αυτήν την προσπάθεια αγοράζοντας.
Η φιλανθρωπία, λοιπόν, στο όνομα της διαφήμισης, της προβολής. Το ερωτηματικό που δημιουργείται είναι το εξής: «Ποιος προβάλλεται; Το πρόβλημα ή αυτός που το αναδεικνύει σε πρόβλημα;» Μάλλον, ο δεύτερος.
Είναι προφανής η υποκριτική και σεμνότυφη συμπεριφορά και θα μπορούσαμε να αντιδράσουμε με το να μη συμμετέχουμε σε τέτοιες εκδηλώσεις, να μην αγοράζουμε προϊόντα επί του σκοπού της φιλανθρωπίας. Εναλλακτικά, θα μπορούσαμε να δώσουμε οι ίδιοι σε ιδρύματα ή να δώσουμε φωνή σε ομάδες, που προασπίζονται μία ευαίσθητη κατάσταση.
Αλλά, το να πούμε «μπράβο», επειδή, επιτέλους, κάποιος ευαισθητοποιήθηκε και εξαιτίας αυτού αγοράζουμε και εμείς ή δίνουμε είναι και, από την πλευρά μας, υποκριτική συμπεριφορά, γιατί συμμετέχουμε έμμεσα στο παιχνίδι της α λα καρτ φιλανθρωπίας.