Τι ζητάνε από το Μίτσελ;

Η συζήτηση για το θεαματικό Ολυμπιακό που δεν έφτιαξε ο Ζαρντίμ και που υπόσχεται να φτιάξει ο Μίτσελ μου θύμισε την περίπτωση του μεγάλου Ζντένεκ Τζέμαν που απολύθηκε την περασμένη Κυριακή από τη Ρόμα, που τον είχε προσλάβει το περασμένο καλοκαίρι κι αυτόν για να φτιάξει μια ομάδα που θα προσφέρει θέαμα.Στην Ιταλία, στην οποία οι ποδοσφαιρικές λέξεις δεν έχουν χάσει ακόμα το νόημα τους, το θέαμα κι ο Τζέμαν είναι έννοιες ταυτόσημες αφού όλες σχεδόν οι ομάδες του Τζέμαν έχουν πρωταγωνιστήσει σε θεαματικά ματς. Ο Τζέμαν από τις αρχές της δεκαετίας του 90 που ανέβαζε τη Φότζια κατηγορίες ακολουθεί την ίδια πάντα συνταγή: 4-3-3, πίεση ψηλά, άμυνα ψηλά, κάθετο ποδόσφαιρο και όλα γρήγορα. Οι ομάδες του δεν κάνουν μεγάλη κατοχή μπάλας, (ο ίδιος λέει ότι η Μπάρτσελόνα είναι κάποιες φορές πολύ βαρετή…), ούτε πρέπει να υπεραμύνονται του αβαντάζ στο σκορ: πρέπει πάντα να το διευρύνουν.Η στενοκεφαλιά και η επιμονή του είναι αληθινά αξιολάτρευτες: μερικά από τα ωραιότερα ματς που έχω δει στη ζωή μου τα έχουν κάνει ομάδες του. Οι οποίες ωστόσο δεν κέρδισαν τίποτα το σημαντικό – αν εξαιρέσεις κάποιες ανόδους από την Γ Εθνική στη Β και από τη Β στην Serie A, αποτελέσματα σημαντικά για τον ίδιο πιθανότατα αλλά που δύσκολα θα καταγραφούν στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Η πιο σημαντική του κατάκτηση είναι κυρίως το ότι θεωρείται και δίκαια ο προπονητής που διδάσκει επίθεση – αυτός (και ίσως στην Ιταλία ο μόνος) που προτάσσει το «πώς πρέπει να παίζουμε» από το «κερδίζουμε».Και φέτος η Ρόμα για κάποιον που δεν είναι οπαδός της υπήρξε εγγύηση θεάματος: παιγνίδια όπως το 4-2 με τη Μίλαν, το 1-3 με την Ιντερ, το 4-2 με τη Φιορεντίνα στη Ρώμη δύσκολα θα α ξαναδούν. Όμως είδαν και τις ήττες με 1-4 από τη Γιουβέντους, με 1-4 από τη Νάπολι, με 2-4 από την Κάλιαρι εντός έδρας κι αυτή η τελευταία πόνεσε όσο και η ήττα με 2-3 από τη Λάτσιο στο ντέρμπι. Στο τέλος όλοι συμφώνησαν πως το υλικό που έχει η ομάδα δεν μπορεί να κερδίσει τίποτα παίζοντας όπως απαιτεί ο Τζέμαν και τον έδιωξαν, αφού του χρέωσαν και εμμονές όπως η χρησιμοποίηση του Ταχτσίδη αντί του Ντε Ρόσι, η του άπειρου Μαρκίνιος αντί του Μπουρντίζο. Στην πραγματικότητα το ποδόσφαιρο της Ρόμα ήταν θεαματικό αλλά και λάθος – συνήθως τα λάθη είναι θεαματικά και στη ζωή και στο ποδόσφαιρο.Εν προκειμένω με τον βαρύ Οσβάλντο και τον 36χρονο Τότι η Ρόμα ήταν αδύνατο να πρεσάρει ψηλά και αδύνατο να παίξει χωρίς αυτούς! Οπότε αυτοί έπαιζαν, η μεσαία γραμμή δεν άντεχε, η άμυνα γίνονταν σουρωτήρι. Το θέαμα ωστόσο ήταν εξασφαλισμένο.  Υπάρχει στην Ελλάδα μια κοινή συμφωνία για το τι είναι θεαματικό; Πολύ αμφιβάλω. Εδώ πέραν του ότι υπάρχει αδυναμία να δεχτείς την ήττα (πράγμα που συμβαίνει εν μέρει και με τους Ιταλούς…) υπάρχει κι ένα επιπλέον πρόβλημα: κανείς δεν μπορεί να δώσει με βεβαιότητα τον ορισμό του θεαματικού. Δεν ισχύει παντού αυτό – ίσα ίσα. Στην Ιταλία θεαματικό είναι το ποδόσφαιρο του Τζέμαν, το οποίο πάντως λίγοι αληθινά αγαπούν μολονότι το αναγνωρίζουν ως τέτοιο. Στην Ισπανία θεαματικό είναι αυτό που κάνει η Μπάρτσελόνα, στην Ολλανδία το θέαμα το προσδιόρισε άπαξ και δια παντός το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο του Αγιαξ: έκτοτε όλοι αυτό περίπου θέλουν.Στη Γερμανία θεαματικό είναι οτιδήποτε έχει πολλά γκολ, στην Αγγλία το να προσπαθείς μέχρι το τέλος. Φυσικά ομάδες που έχουν κερδίσει - κατά περιόδους - πολύ έχουν προσδιορίσει και τα αισθητικά στάνταρ των οπαδών τους: η κατοχή μπάλας που κάνει η Μπαρτσελόνα ξεκινά από τον καιρό του Κρόιφ – από τότε η αντίληψη για το τι είναι ωραίο συγκεκριμενοποιήθηκε.Ομοίως οι οπαδοί της Μίλαν θεωρούν ωραίο ότι βασίζεται σε άμυνα ζώνης, πρέσινγκ, προσχεδιασμένες φάσεις και πρωτοβουλία – ο Σάκι και οι Ολανδοί στοιχειώνουν ακόμα όνειρα. Στην Ελλάδα στην ερώτηση τι είναι θεαματικό η απάντηση ποικίλει: οι πιο πολλοί από τους οπαδούς θεωρούν συνήθως θεαματική την εκδοχή της ομάδας τους που κέρδισε. Δεν είναι λάθος – όμως η νίκη και το θέαμα δεν είναι ταυτόσημα – απόδειξη η Εθνική του Ρεχάγκελ π.χ. Αν πάντως σε κάποιες ομάδες υπάρχει στις παραδόσεις μια που ξεχωρίζει (η ΑΕΚ του Μπάγεβιτς π.χ στην περίοδο 1990-94 υπήρξε σίγουρα η πιο θεαματική που θυμάμαι), στον Ολυμπιακό η απορία τι θεωρείται θεαματικό έχει δεκάδες απαντήσεις!Κάποιοι θεωρούν τον Ολυμπιακό του Γουλανδρή μόνο και μόνο γιατί θυμούνται τα 100 γκολ του, άλλοι αυτόν του Μπάγεβιτς γιατί παραλίγο να αποκλείσει τη Γιούβε, άλλοι πεθαίνουν για το Ζιοβάνι και άλλοι πρόσφατα για το Βαλβέρδε! Σας πληροφορώ ότι όλες αυτές οι ομάδες μικρή σχέση έχουν μεταξύ τους – πέρα από το ότι μιλάμε για ομάδες που κέρδισαν. Αλλά κι αυτή του Ζαρντίμ κέρδιζε και δεν την αγαπούσε κανένας.Κάποιος θα αντιτάξει ότι στο ποδόσφαιρο πολλά πράγματα μπορεί να είναι θεαματικά – θεαματική μπορεί να είναι η Βραζιλία του Πελέ, αλλά και η Ολλανδία του Κρόιφ που ουδεμία σχέση είχανε. Δεν διαφωνώ. Όμως το ζήτημα είναι τι ζητάς από το Μίτσελ – κι αυτό ειλικρινά δεν το έχω καταλάβει. Το ματς με τον Ατρόμητο έδειξε πως ένας ανοιχτός και μπροστόβαρος επιθετικός Ολυμπιακός μπορεί να δεχτεί 3 γκολ από το Δημούτσο και τον Καραγκούνη – με απλή αναγωγή μιλάμε για 5 από τη Λεβάντε. Τον θέλουμε; Πολύ αμφιβάλω έστω κι αν το ματς λήξει 3-5. Αμφιβάλω επίσης αν οι σολίστες τύπου Ζιοβάνι που το κοινό ονειρεύεται, μπορεί να παίξουν το ποδόσφαιρο του Βαλβέρδε που το ίδιο κοινό προσδοκά! Τι καταλαβαίνω εγώ; Πως όταν στον Ολυμπιακό μιλάνε για θεαματικό ποδόσφαιρο εννοούν αποτελέσματα που να μην επιτρέπουν στους άλλους να «μιλάνε»: αν π.χ ο Ολυμπιακός επί Ζαρντίμ είχε κερδίσει 0-3 τον ΠΑΟ και 1-3 τον ΠΑΟΚ να είσαστε βέβαιοι πως ακόμα κι αν είχε κερδίσει τη Βέροια και τον Πλατανιά με 1-0 στο Καραϊσκάκη δεν θα μιλούσε κανένας. Υπερβάλω; Μπορεί. Θα θελα όμως να ήξερα τι ακριβώς έχουν περιγράψει ως θεαματικό ποδόσφαιρο, δηλαδή ως βασικό ζητούμενο, στο Μίτσελ. Ο οποίος πρέπει να φτιάξει μια ομάδα που να καλύπτει τα γούστα πολλών χωρίς καν να μπορούν να του τα εξηγήσουν…