Ενας Ισπανός και προπονητής

Είναι παράβλεψή μου και το παραδέχομαι. Επρεπε πριν έρθει ο Μίτσελ και όσο ακόμα ακούγονταν ότι συζητάει με τον Ολυμπιακό, να σας προετοιμάσω για το τι ακριβώς πρέπει να περιμένετε. Με ρωτούσατε αν ο Μίτσελ είναι καλός ή κακός και εγώ δεν φρόντισα να σας εξηγήσω πως δεν υπάρχουν καλοί και κακοί προπονητές, αλλά μόνο προπονητές και τσαρλατάνοι που παριστάνουν τους προπονητές.  Ο Μίτσελ τσαρλατάνος δεν είναι, αλλά είναι προπονητής. Μόνο που είναι Ισπανός προπονητής και όφειλα να σας εξηγήσω, όχι τη μέθοδό του, (που θα τη μάθουμε), αλλά την αντίληψή του για το τι είναι το ποδόσφαιρο (που είναι δεδομένη). Η πείρα με έχει διδάξει ότι, ακόμα κι αν στην ίδια χώρα υπάρχουν άνθρωποι που εξασκούν το επάγγελμα του προπονητή διαφορετικά, δηλαδή με άλλες μεθόδους και τρόπους, οι αντιλήψεις τους για το τι είναι το ποδόσφαιρο είναι ανά χώρα περίπου ίδιες. Μολονότι δε μου αρέσουν οι γενικότητες, εν τούτοις είναι δεδομένο ότι οι προπονητές επηρεάζονται πάρα πολύ από τις περί ποδοσφαίρου αντιλήψεις με τις οποίες ανδρώνονται. Οι Ολλανδοί αντιλαμβάνονται το ρόλο του προπονητή ως παιδαγωγού: είναι σκληροί, πιστεύουν πολύ στην ένταση της προπόνησης, θέλουν άμυνα στο χώρο και παίκτες που να μην φοβούνται να βάλουν τα πόδια στη φωτιά. Οι Ιταλοί πιστεύουν σχεδόν όλοι ότι όλα ξεκινούν από την άμυνα: θέλουν η άμυνα να είναι στοχευμένη, προσεκτική, αποτελεσματική και έξυπνη – στην επίθεση το ταλέντο μπορεί να δώσει λύσεις. Οι Γερμανοί αντιλαμβάνονται το ποδόσφαιρο ως τρέξιμο: όποιος δεν τρέχει (ειδικά με τη μπάλα στα πόδια) μεγάλος παίκτης δεν θεωρείται. Οι Πορτογάλοι ειδικεύονται στον έλεγχο του ρυθμού, πιστεύουν στην καταστροφή του παιγνιδιού του αντιπάλου, χαίρονται να παρουσιάζουν ομάδες που σε κοιμίζουν, αλλά είναι έτοιμες την ίδια στιγμή να σε δαγκώσουν. Και οι Ισπανοί; Α, αυτοί έχουν τη δική τους λογική που έχει πολύ από παλιά Ρεάλ Μαδρίτης και λίγο από καινούργια μετάκροϊφική Μπαρτσελόνα. Το καλό των Ισπανών είναι η πίστη σε ένα δημιουργικό ποδόσφαιρο. Ολες σχεδόν οι ομάδες που έχουν Ισπανούς έχουν ένα σχέδιο δημιουργίας και είναι σωστά δομημένες, ώστε να δίνουν στους ποδοσφαιριστές την ικανότητα να δείχνουν τις αρετές τους – κυρίως τις επιθετικές αρετές τους. Είδατε τη Λεβάντε: σπουδαία δεν είναι, αλλά οι έμπειροι παίκτες της ήξεραν τι να κάνουν με τη μπάλα στα πόδια, γνώριζαν τον Ολυμπιακό, κατάλαβαν τις αδυναμίες του στα άκρα, μετέφεραν το παιγνίδι εκεί και εκεί χτύπησαν. Μη νομίζετε ότι αυτό βασίστηκε σε τεχνικές οδηγίες: κυρίως έχει να κάνει με την αντίληψη, την ικανότητα να ανακαλύπτεις την αδυναμία του άλλου και εκεί να τον χτυπάς. Αν η Λεβάντε ήταν μια μικρομεσαία ιταλική ομάδα δεν θα έπαιζε τόσο πολύ από το πλάι, αλλά θα περίμενε κι άλλο τον Ολυμπιακό. Αν ήταν γερμανική θα πίεζε κι άλλο στη μέση: η Λεβάντε απλώς κατάλαβε πως έπρεπε να χτυπήσει τον Ολυμπιακό στα άκρα και το πώς αυτό θα γίνει το είδαμε. Και την ίδια στιγμή είδαμε και τι έκανε ο Μίτσελ, δηλαδή ο Ισπανός προπονητής του Ολυμπιακού. Τι έκανε; Σχεδόν τίποτα! Απλώς προσπάθησε να θυμίσει στους παίκτες του ότι σκοπός τους ήταν το γκολ: για αυτό είχαν πάει κι αυτό θα πρεπε να πετύχουν. Απλοϊκό; Ναι. Αλλά αυτό είναι το ποδόσφαιρο στο οποίο πιστεύει ο Μίτσελ. Είναι ωραίο να φτιάχνεις ομάδες δημιουργικές και παραγωγικές. Ο κόσμος με το ποδόσφαιρό τους παθιάζεται, το γουστάρει. Μόνο που στην περίπτωση των Ισπανών αυτό έχει ένα τίμημα: οι προπονητές σχεδόν αδιαφορούν για το σκέλος της άμυνας – για την ακρίβεια συνήθως δεν καταλαβαίνουν τι διαφορά που έχει μια ήττα με 1-0 με μια ήττα με 4-0.    Για τους Ισπανούς η ήττα δεν είναι αποτέλεσμα που επιδέχεται διαχείρισης, αλλά η τιμωρία της ομάδας. Ελάχιστοι καταλαβαίνουν ότι μια ήττα με 1-0 και μια ήττα με 3-0 δεν είναι το ίδιο πράγμα – για τους περισσότερους δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφορά. Το ποδόσφαιρό τους είναι γεμάτο από θριάμβους και διασυρμούς και για κάθε Μπαρτσελόνα και κάθε Ρεάλ Μαδρίτης που μοιράζουν πεντάρες υπάρχουν τέσσερις – πέντε Χετάφε που άνετα δέχονται να χάσουν με 5-0 και 6-0 παριστάνοντας τους παρτενέρ στο σόου των άλλων.  Δεν είναι τυχαίο ότι στη Λίγκα υπάρχουν αυτά τα σκορ. Δεν είναι μόνο η διαφορά δυναμικότητας των δυο μεγάλων ομάδων από τις υπόλοιπες ο λόγος που προκύπτουν, είναι και η αποδοχή του διασυρμού από τους άλλους. Στην Ιταλία ή στην Αγγλία καμία Κιέβο Βερόνα και καμία Στόουκ δεν θα άφηναν τη Γιουβέντους ή την πανάκριβη Σίτυ να τους διασύρει: στην Ισπανία τέτοια προβλήματα δεν υπάρχουν. Όχι τυχαία η Μπαρτσελόνα έχασε κάποτε 4-0 από την ελλιπέστατη Μίλαν στον τελικό του Τσάμπιος λιγκ και η Ρεάλ 5-0 από την ίδια ομάδα σε ημιτελικό! Ακόμα και η τωρινή σπουδαία Ισπανία ξεκίνησε με μια ήττα μεγάλη: στο παγκόσμιο της Γερμανίας, το 2006, την σκόρπισαν οι Γάλοι κερδίζοντας την με 3-1. Φυσικά η λογική των Ισπανών προπονητών δεν αλλάζει όταν βρίσκονται στο εξωτερικό: θυμηθείτε τα μπλεξίματα του Μπενίτεθ στην Αγγλία, αλλά και το τι έκαναν οι Ισπανοί στην Ελλάδα. Ο Βαλβέρδε ξεκίνησε στον πάγκο του Ολυμπιακού με μια ήττα – σοκ από την Ανόρθωση που στοίχισε στον Κόκκαλη γύρω στα 15 εκατ ευρώ! Ο Χιμένεθ ήταν στον πάγκο της ΑΕΚ όταν ο Ολυμπιακός της έβαλε έξι γκολ στο Καραϊσκάκη. Ο Φερέρ, πάλι με την ΑΕΚ, δέχτηκε τέσσερα γκολ από τον ΠΑΟ του Μουνιόθ – τα τρία σε ένα ημίχρονο! Ο ίδιος ο Μουνιόθ, βλέποντας ότι η ομάδα του δεν τον άκουγε την άφησε να καταρρεύσει – ο Παναθηναϊκός του έκανε δυο μήνες να κερδίσει κι έχασε ένα τελικό από τη Λάρισα με τον προπονητή του να παρακολουθεί αμήχανος. Πέρυσι ο Χάβι Γκραθία στην Κέρκυρα είχε δεχτεί εκατόν πενήντα γκολ μέχρι να τον διώξουν πέντε αγωνιστικές πριν το τέλος: ανέλαβε την ομάδα ο Καβακάς, που δεν είναι ιδιοφυία νομίζω, της διόρθωσε την άμυνα και την έσωσε! Από την άλλη τα καλύτερα ματς τα τελευταία χρόνια χάρη σε ισπανούς τα είδαμε. Ο Βαλβέρδε παραλίγο να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ποδόσφαιρο. Ο Χιμένεθ έκανε με την ΑΕΚ τρία – τέσσερα ματς απίστευτα, αναγκάζοντας το δύσκολο Βικελίδης π.χ κάποτε να χειροκροτήσει την ΑΕΚ. Ο Μουνιόθ είχε βγάλει το Νίνη και το ματς ΑΕΚ – ΠΑΟ 1-4 στην ΑΕΚ το θυμούνται σαν εφιάλτη. Ο Μίτσελ σε χρόνο ρεκόρ μας έδειξε πόσο Ισπανός είναι. Στην Τρίπολη δε δίστασε να παίξει με δυο φορ (τον Τζεμπούρ και τον Μήτρογλου), δυο εξτρέμ (τον Αμπτούν και το Βλαχοδήμο) και μετά πρόσθεσε και τον Ιμπαγάσα! Μολονότι δεν είχε συμπληρώσει στην Ελλάδα μια εβδομάδα δε φοβήθηκε να πάρει κάθε ρίσκο και συγχρόνως φρόντισε να μας δείξει αμέσως και πόσο γουστάρει τους τεχνίτες και πόσο προσέχει τους μικρούς. Και μετά ήρθε η Λεβάντε όπου είδαμε την άλλη πλευρά του νομίσματος. Μολονότι ο κόουτς γνώριζε πόσο καλή ομάδα είναι η Λεβάντε όταν της δώσεις χώρους, την άφησε να τρέξει. Παρόλο που το 2-0 δεν ήταν καταδικαστικό δεν φρόντισε καθόλου να το προστατέψει, προσθέτοντας ένα μπακ ή ένα κόφτη όταν η ομάδα έμεινε με παίκτη λιγότερο. Στο τέλος έμοιαζε να μην τον νοιάζει ούτε αν το 3-0 γίνει 4-0: παρακολουθούσε το ματς πολύ ψύχραιμος αφήνοντας τους παίκτες του σχεδόν αβοήθητους. Καμία κατσάδα δεν είναι αποτελεσματικότερη από μια ισχυρή εντός γηπέδου σφαλιάρα. Το είχα πει για το Φερέρ και το Χιμένεθ το λέω και για το Μίτσελ: οι Ισπανοί είναι στρατηγοί που αδιαφορούν για τις απώλειες, δεν σκέφτονται το φαντάρο. Δεν θα πω κάτι πρωτότυπο αν πω ότι την ομάδα του θα τη δούμε του χρόνου – όταν και εφόσον θα έχει κάνει τις μεταγραφικές επιλογές του και θα έχει ένα καλοκαίρι μπροστά του να κατηχήσει την ομάδα του. Αλλά αμέσως είδαμε το χαρακτήρα του: πίσω από μια ευγενική φυσιογνωμία υπάρχει ένας σκληρός τύπος που δεν έχει σκοπό να γίνει η ασπίδα κανενός. Να το θυμόσαστε…