Ο Τύπος στον κόσμο

Το διπλωματικό και στρατιωτικό θρίλερ με το ρωσικό υποβρύχιο ανοιχτά της Σουηδίας αλλά και η ανησυχία για την πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης μετά την αναστάτωση στις αγορές την προηγούμενη εβδομάδα είναι μερικά από τα βασικά θέματα του διεθνούς Τύπου.

Για Σουηδία: “Σε εγρήγορση οι σουηδικές ένοπλες δυνάμεις, αυξάνονται οι εντάσεις στη Βαλτική” αναφέρουν οι FT. “H Σουηδία ψάχνει το ρωσικό υποβρύχιο” αναφέρει ο Guardian. Σε στρατιωτικό και διπλωματικό θρίλερ εξελίσσεται η υπόθεση παρουσίας ξένου υποβρυχίου πιθανώς ρωσικού, ανοιχτά της Στοκχόλμης. Η Μόσχα πάντως αρνείται την ανάμειξη της στο περιστατικό, την ώρα που ελικόπτερα, ναρκαλιευτικά σκάφη και περίπου 200 στρατιώτες στη Σουηδία παραμένουν σε κατάσταση εγρήγορσης. Ο εκπρόσωπος των σουηδικών ενόπλων δυνάμεων δήλωσε ότι "η επιχείρηση αναζήτησης ενός ξένου υποβρυχίου ξεκίνησε την Παρασκευή, αλλά αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι πρόκειται για ρωσικό υποβρύχιο.Η σουηδική εφημερίδα Svenska Dagbladet ανέφερε ότι οι σουηδικές μυστικές υπηρεσίες συνέλαβαν εκπομπές σε ραδιοσυχνότητες εντός της ζώνης ανάμεσα στις ακτές της Στοκχόλμης και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ, βάση του μεγαλύτερου μέρους του ρωσικού στόλου της Βαλτικής, στον οποίο περιλαμβάνονται μίνι υποβρύχια. Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας, η οποία επικαλέσθηκε μη κατονομαζόμενες σουηδικές στρατιωτικές πηγές, επρόκειτο να ειδικές συχνότητες που χρησιμιοποιούνται από τη Ρωσία σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Τους τελευταίους μήνες, η Σουηδία παρατηρεί αυξημένη δραστηριότητα της ρωσικής αεροπορίας στη Βαλτική Θάλασσα. Τον Σεπτέμβριο, δυο μαχητικά-βομβαρδιστικά SU-24 φέρεται να εισήλθαν στο σουηδικό εναέριο χώρο με τον υπουργό Εξωτερικών Καρλ Μπιλντ να χαρακτηρίζει το συμβάν ως την «πιο σοβαρή εναέρια επιδρομή από τους Ρώσους» την τελευταία δεκαετία.
Την περασμένη εβδομάδα, η Φιλανδία κατηγόρησε το ρωσικό Ναυτικό ότι δημιούργησε προβλήματα σε σκάφος περιβαλλοντικής έρευνας σε διεθνή ύδατα, διατάζοντάς το να αλλάξει πορεία και στέλνοντας σε κοντινή απόσταση ελικόπτερο και υποβρύχιο.

Για Ουκρανία: “Κοντά σε συμφωνία Ουκρανία – Ρωσία για φυσικό αέριο” αναφέρει η WSJ. Ρωσία και Ουκρανία έχουν συμφωνήσει στην τελική τιμή για τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου για τον χειμώνα και βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, που θα καθησυχάσει τις χώρες που προμηθεύονται με ρωσικό αέριο. Οι συνομιλίες διεξήχθησαν την Παρασκευή, στο περιθώριο της Συνόδου του Μιλάνου. Την ίδια ώρα, πάντως, σύμφωνα με την DW, με έκθεση της η Γερμανική Υπηρεσία πληροφοριών ΒΝD υποστηρίζει ότι το αεροσκάφος των Μαλαισιανών Αερογραμμών που συνετρίβη σε ουκρανικό έδαφος, κατερρίφθη από πύραυλο φιλορώσων αυτονομιστών κοντά στο Ντονιέτσκ. Στη σκιά αυτών των εξελίξεων ο Ουκρανός πρόεδρος χαρακτήρισε παράνομες τις εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις 2 Νοεμβρίου στην αυτοανακηρυχθείσα Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονιέτσκ καθώς, όπως τόνισε, βάζουν σε κίνδυνο την ήδη εύθραυστη εκεχειρία.

Για Γαλλία: “Γαλλία και Γερμανία αναζητούν λύση στο θέμα του γαλλικού προϋπολογισμού” αναφέρει το Spiegel. Η Γερμανία και η Γαλλία διαπραγματεύονται μυστικά μια συμφωνία η οποία θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εγκρίνει το σχέδιο προϋπολογισμού του Παρισιού για το 2015, παρά το γεγονός ότι παραβιάζει τις πρότερες δεσμεύσεις της γαλλικής κυβέρνησης για τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος, γράφει το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel. Οι δύο κυβερνήσεις εργάζονται πάνω σε μια γραπτή συμφωνία, με βάση την οποία η Γαλλία θα παρουσιάσει στην Κομισιόν έναν λεπτομερή «οδικό χάρτη» για τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος της και την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ανέφερε το περιοδικό χωρίς να κατονομάσει τις πηγές του.

Σε αντάλλαγμα η Γερμανία θα παραβλέψει την επανειλημμένη αθέτηση της υπόσχεσης του Παρισιού να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από 3% του ΑΕΠ, όπως ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας της ΕΕ, και θα αντιταχθεί στην υπαγωγή της Γαλλίας στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος -κάτι που θα μπορούσε να προτείνει η Κομισιόν.Το Βερολίνο, παρά την σθεναρή επιμονή του στην δημοσιονομική πειθαρχία, δεν θέλει να προκαλέσει μια ανοικτή σύγκρουση, παρατηρεί το Spiegel. Ταυτόχρονα οι αυξανόμενες ενδείξεις αποδυνάμωσης της οικονομίας στην ευρωζώνη εντείνουν τις πιέσεις που δέχεται η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ να υιοθετήσει μια πιο διαλλακτική στάση.

Για οικονομία – Ευρωζώνη- Ελλάδα: Την ίδια ώρα πάντως οι FT διαπιστώνουν πως “Το αποδυναμωμένο ευρώ αποτυγχάνει να ενισχύσει την Ευρωζώνη”. Σύμφωνα με αναλυτές μια περαιτέρω υποτίμηση του θα οδηγήσει απλά σε πληθωρισμό, αργά ή γρήγορα. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την WSJ, “Τα προβλήματα της Ευρωζώνης είναι καθαρά πολιτικά”. Κάποιοι κάνουν λόγο για “επιστροφή της κρίσης” ενώ άλλοι αναλυτές ισχυρίζονται πως η κρίση στην Ευρωζώνη ποτέ δεν είχε εξαλειφθεί. Για ακόμα μια φορά η Ευρωζώνη βρίσκεται στο επίκεντρο της διεθνούς προσοχής, την ώρα που ανησυχία αυξάνεται για μείωση της ανάπτυξης που θα οδηγήσει σε αποπληθωρισμό. Η εβδομάδα που πέρασε είδε αναταραχή στις ευρωπαϊκές αγορές ενώ ιδιαιτέρως ανησυχητική ήταν η αύξηση των spreads για τα ελληνικά 10ετή ομόλογα που έφθασε και πάνω από 9%. (...) Σε “απάντηση” η ελληνική κυβέρνηση πασχίζει να εκθέσει τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρώντας μια πρόωρη έξοδο από το μνημόνιο. Αυτή η υψηλού ρίσκου στρατηγική οδήγησε σε αναστάτωση το ελληνικό χρηματιστήριο με τους επενδυτές να μην υποστηρίζουν πλέον την Ελλάδα χωρίς δίχτυ προστασίας. Από την άλλη πλευρά, 20% των Ελλήνων δεν ξέρει τι θα ψηφίσει στις επόμενες εκλογές, με τον κίνδυνο πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ να αναλάβει να είναι ορατός. Πάντως, δεν είναι μόνο η Ελλάδα που κινδυνεύει με πολιτικό κίνδυνο. Η σημερινή κατάσταση έχει οδηγήσει σε μια ιδεολογική σύγκρουση μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι η ανάπτυξη θα έρθει με περαιτέρω μέτρα δημοσιονομικής πρόληψης και εκείνους που απορρίπτουν τέτοια μέτρα ως “εμπόδια” στην ανάκαμψη. (...) Η παρατεταμένη ύφεση ενέχει τον κίνδυνο να οδηγήσει την αγορά στο ερώτημα εάν τελικά η Ευρωζώνη μπορεί να επιβιώσει είτε με τους όρους του Βερολίνου, είτε με αυτούς της Ρώμης και του Παρισιού. Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι η κρίση έχει επιστρέψει για τα καλά...

Δεν συμμερίζονται την άποψη αυτή οι FT που αναφέρουν πως “Η χρόνια στασιμότητα στην Ευρωζώνη είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την Ελλάδα”. Θα ήταν λάθος να συμπεράνει κανείς ότι οι έντονες διακυμάνσεις των αγορών την προηγούμενη εβδομάδα σηματοδοτούν κρίση χρέους για την ευρωζώνη. Τα spread των κρατικών ομολόγων στην ευρωζώνη δεν κινήθηκαν σημαντικά, παρά μόνο στην Ελλάδα. Αυτό που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα ήταν κάτι αρκετά διαφορετικό. Οι κεφαλαιαγορές συνειδητοποίησαν πως υπάρχει η πιθανότητα μίας μεγάλης ύφεσης σε όλη την ευρωζώνη με πολύ χαμηλό πληθωρισμό για τα επόμενα 10 με 20 χρόνια. Οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης έχουν τρεις επιλογές. Πρώτον, μπορούν να μετατρέψουν την ευρωζώνη σε πολιτική ένωση και να κάνουν «ό,τι χρειάζεται», ένα ευρωομόλογο, μία μικρή δημοσιονομική ένωση, μηχανισμούς μεταφοράς και τραπεζική ένωση. Η δεύτερη επιλογή είναι να αποδεχθούν την χρόνια στασιμότητα. Η τελική επιλογή είναι η διάσπαση της ευρωζώνης. Η πρώτη και η δεύτερη επιλογή δεν αποκλείουν η μία την άλλη. Καθώς η πολιτική ενοποίηση βρίσκεται εκτός ατζέντας, μένουμε με τα επιλογές μεγάλης ύφεσης ή αποτυχίας – ή και τα δύο διαδοχικά. “Η Ελλάδα θα επιδιώξει προληπτική γραμμή στήριξης” αναφέρει σε άλλο ρεπορτάζ η WSJ. O Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι η χώρα του δεν επιδιώκει μια επέκταση του προγράμματος δανεισμού, αλλά μάλλον μια προληπτική γραμμή πίστωσης προκειμένου να προστατέψει την οικονομία, από περαιτέρω επιδείνωση της αγοράς. Με σκεπτικισμό έχουν υποδεχθεί την πρόταση αυτή στην πλειοψηφία τους οι υπουργοί Οικονομικών στο Eurogroup της περασμένης εβδομάδας.

Για Βρετανία: “Ο Μπαρόζο κατηγορεί τον Κάμερον για μεγάλο “ευρωπαϊκό” λάθος” αναφέρει ο Guardian, ενώ οι FT τονίζουν: “Η Βρετανία θα έχει μηδενική επιρροή χωρίς την Ε.Ε τονίζει ο Μπαρόζο”. Την προειδοποίηση ότι η επιρροή του Ηνωμένου Βασιλείου διεθνώς θα είναι περιορισμένη έως και μηδενική εάν ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση απευθύνει στην κυβέρνηση των Τόρις ο απερχόμενος πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο. «Η Βρετανία είναι πιο ισχυρή εντός της ΕΕ» τονίζει ο Μπαρόζο λίγο πριν παραδώσει και επίσημα τα ηνία στον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, και ενόσω ο Ντέιβιντ Κάμερον μιλά για «μία και τελευταία προσπάθεια» επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης με την ΕΕ πριν στήσει κάλπες για δημοψήφισμα έως το 2017 -εφόσον εξασφαλίσει την επανεκλογή του στις βουλευτικές εκλογές του 2015. Μιλώντας στην εκπομπή του Άντριου Μαρ στο BBC, ο Ζοζέ Μπαρόζο υπογράμμισε ότι η Βρετανία δεν θα μπορεί να διαπραγματευτεί μόνη της επί ίσοις όροις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ΗΠΑ.
Και ταυτόχρονα διαμηνύει ότι η ελεύθερη μετακίνηση των ατόμων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί «θεμελιώδη» αρχή, η οποία δεν μπορεί να αλλάξει.

Για Έμπολα: “Αρνητικά τα αποτελέσματα της Τερέζα Ρομέρο για τον ιό Έμπολα” λέει η El Pais. Αισιόδοξα είναι τα μηνύματα για την αντιμετώπιση του Έμπολα καθώς η Ισπανίδα νοσοκόμα, το πρώτο άτομο που μολύνθηκε εκτός της αφρικανικής ηπείρου, δεν είναι πλέον φορέας του ιού, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων. H εφημερίδα επισημαίνει πως εάν και οι επαναληπτικές εξετάσεις βγουν αρνητικές τότε θα μιλάμε για πλήρη αντιμετώπιση του ιού. Πάντως, σήμερα οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε στο Λουξεμβούργο θα συζητήσουν εκτενώς τρόπους περιορισμού του θανατηφόρου ιού στην Ε.Ε. “Eγρήγορση για εμβόλιο κατά του Έμπολα” λέει η WSJ. O κόσμος δεν ενδιαφερόταν καθόλου για τον ιό το 1997 για τον λόγο αυτό η βιολόγος Νάνσι Σάλιβαν γνώριζε ότι δεν θα προχωρούσε η εργασία της στο θέμα αυτό. Σήμερα, ωστόσο, ο επιστημονικός κόσμος επιχειρεί να δώσει απάντηση στο χειρότερο ξέσπασμα του θανατηφόρου ιού με τα πειράματα της Δρ. Σάλιβαν να βρίσκονται στο επίκεντρο. Ερευνήτρια στο Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών Εμβολίων στις ΗΠΑ η κ. Σάλιβαν έχει εργαστεί εδώ και χρόνια για την παραγωγή ενός εμβολίου χρησιμοποιώντας πιθήκους ως πειραματόζωα. Τώρα το Ινστιτούτο “τρέχει” στην κυριολεξία προκειμένου να δημιουργήσει ένα εμβόλιο που θα χρησιμοποιείται σε ανθρώπους στις αρχές του 2015. Δεν είναι πάντως σίγουρο ότι θα είναι επιτυχές. Στις ΗΠΑ, “δεκάδες πολίτες στο Τέξας βρέθηκαν αρνητικοί στον ιό” αναφέρουν οι NYTimes. Eντολή για τη δημιουργία τριακοντα-μελούς ομάδας ιατρικής υποστήριξης, με στόχο την παροχή επείγουσας βοήθειας σε περίπτωση κρίσης Έμπολα στη χώρα έδωσε ο υπουργός Άμυνας Τσακ Χέιγκελ.

Για IKIΛ: “Οι ΗΠΑ ρίχνουν βοήθεια στους Κούρδους στο Κομπάνι” αναφέρει ο Guardian και η WSJ. Ενισχύει η διεθνής συμμαχία τους Κούρδους που μάχονται κατά των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους στην πόλη Κομπάνι στη συροτουρκική μεθόριο με αμερικανικά μεταγωγικά αεροσκάφη να ρίχνουν σήμερα στρατιωτικό εξοπλισμό, πυρομαχικά και ιατρικές προμήθειες. Οι 135 αεροπορικές επιδρομές της διεθνούς συμμαχίας κοντά στο Κομπάνι, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη χερσαία αντίσταση των Κούρδων έχει επιβραδύνει την προέλαση των τζιχαντιστών προς την πόλη προκαλώντας εκατοντάδες θύματα στις τάξεις των ακραίων ισλαμιστών. Ωστόσο, ανακοίνωση της αμερικανικής Κεντρικής Στρατιωτικής Διοίκησης, τονίζει ότι η κατάσταση στο Κομπάνι παραμένει εύθραυστη, καθώς το Ισλαμικό Κράτος εξακολουθεί να απειλεί την πόλη. Την έκκληση της διεθνούς συμμαχίας για περαιτέρω υποστήριξη των Κούρδων μαχητών απορρίπτει πάντως ο Τούρκος πρόεδρος καταγγέλλοντας ως τρομοκρατικό το κουρδικό κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης.

Επιμέλεια Αλεξάνδρα Βουδούρη