Μια Ελληνίδα στο Πεκίνο

Η Πηνελόπη - Λούλου Κατή, γεννημένη στην Αθήνα και με εξαιρετικές γνώσεις αγγλικών, γαλλικών, ιταλικών, ελληνικών, και πλέον και κινεζικών είναι μία από τους πολλούς που άφησαν την Ελλάδα για μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στην Κίνα.

Η ίδια μίλησε στον Αίαντα Αρτεμάκη για την απόφαση της να φύγει από την Ελλάδα, τις δυσκολίες που συνάντησε στην αρχή αλλά και την γρήγορη επαγγελματική της αποκατάσταση εκεί.

Με σπουδές στις Βρυξέλλες, όπου πήρε το Μεταπτυχιακό της (Διεθνής Πολιτικής και Ευρωπαϊκών Σπουδών), ενώ σπούδασε τραγούδι με την Evelyne Bohen και αργότερα το 2002, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, έκανε μαθήματα στο Ωδείο Αθηνών με την Λένα Γκιγκάντε.

Το 2011 εμφανίστηκε στην ταινία του Τσάκι Τσαν, Chinese Zodiac, παίζοντας την Ελληνίδα πρέσβειρα.

Ερ. Πώς και πότε αποφάσισες να φύγεις από την Ελλάδα

Π.Κ. Συγκεκριμένα, έφυγα από την Ελλάδα στις τρεις Σεπτέμβρη του 2010. Έφυγα γιατί, ενώ εργαζόμουν, παράλληλα άρχισα να ψάχνω μια άλλη εργασία γιατί δεν ήμουν ευχαριστημένη εκεί που ήμουν. Διότι κατόπιν υποβολής πιστοποιητικών σπουδών και επαγγελματικής εμπειρίας και βιογραφικού σε έναν δημόσιο οργανισμό, μιλάμε για το Μουσείο της Ακρόπολης, και σύμφωνα με την συνέντευξη που είχα κάνει, μπαίνοντας τότε εγώ να εργαστώ στην διοίκηση, τοποθετήθηκα προσωρινά σε ένα πόστο που δεν είχε καμία σχέση με τα προσόντα μου. Ήταν βέβαια απαιτητική εργασία αλλά δεν απαιτούντο ούτε το πτυχίο το πανεπιστημιακό που είχα ούτε τα δύο μεταπτυχιακά ούτε οι τρεις γλώσσες σε επίπεδο «Proficiency» που μιλούσα. Υπήρχε άλλος κόσμος σε παράλληλα πόστα που μίλαγε μόνο αγγλικά. Φυσικά δεν πληρώθηκα ποτέ για τις γλώσσες αυτές. Και όταν το προσωρινό έγινε μόνιμο και μου το ξεκαθάρισαν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει, αποφάσισα να βρω κάτι άλλο. Και ψάχνοντας και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, είδα καταρχάς ότι ζητούσαν πολύ και στην Γαλλία και στην Ιταλία, τα κινέζικα. Δηλαδή γαλλικά και κινέζικα, ιταλικά και κινέζικα. Είχα όλες τις γλώσσες, αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, πλην κινεζικών. Και άρχισα να μαθαίνω κινεζικά. Τον Ιούνιο του 2010, με κάποια ιδιαίτερα μαθήματα που έκανα, είδα ότι δεν υπήρχε περίπτωση να μαθευτούν αυτά στον χρόνο που εγώ τα χρειαζόμουν για να αρχίσω να τα χρησιμοποιώ ως γλώσσα εργασίας, αν έμενα στην Ελλάδα. Δεν υπήρχε περίπτωση. Αποφάσισα να φύγω για Κίνα για να επισπεύσω την διαδικασία. Έκανα και μια έρευνα στα Ηνωμένα Έθνη όπου είχα ήδη εργαστεί. Μου είπαν ότι γίνονται κάποια αναπτυξιακά έργα στην Κίνα και αν μιλούσα κινέζικα θα βοηθούσε και έτσι πήρα την απόφαση να παραιτηθώ από την τότε μου εργασία και να φύγω για το Πεκίνο, όπου γράφτηκα στο εκεί Πανεπιστήμιο και άρχισα εντατικά μαθήματα. Πρέπει να πω ότι το διάβασμα που έριξα τότε, τέσσερις ώρες μάθημα την ημέρα και δώδεκα ώρες διάβασμα την ημέρα, για να μπορώ να παρακολουθώ το τι γίνεται στην τάξη και όχι για να είμαι η πρώτη μαθήτρια, δεν το έχω ξανακάνει. Και ειδικά στην ηλικία που το έκανα.

Ερ. Με τι ασχολείσαι τώρα και αν ήταν η πρώτη σου δουλειά στην Κίνα;

Π.Κ. Τώρα διδάσκω αγγλικά, γαλλικά και τραγούδι σε ένα ιδιωτικό σχολείο όπου ανεβάσαμε πρόσφατα τον Μάγο του Οζ. Και συνεχίζω την εκμάθηση της κινεζικής γλώσσας, βέβαια έχω προχωρήσει πολύ από τον Σεπτέμβρη του 2010 που έφυγα. Ασχολούμαι με την επιχειρηματική και εμπορική ορολογία στα κινέζικα. Σκοπεύω δηλαδή εργαστώ ως διερμηνέας - μεταφράστρια και ως καθηγήτρια κινεζικών. Αυτό θα είναι το επόμενο βήμα που φιλοδοξώ να κάνω. Να πάρω πτυχίο διδασκαλίας κινεζικών προς ξένους.

Ερ. Όμως συμμετείχες και στην κινέζικη πρωτοχρονιά ως τραγουδίστρια. Θες να μας μιλήσεις γι' αυτό;

Π.Κ. Βέβαια. Είναι κάτι το οποίο κάνω ακόμα. Είμαι τραγουδίστρια. Αυτό έγινε την πρωτοχρονιά του 2012 που έπεσε 23 Γενάρη. Για την κινέζικη πρωτοχρονιά μιλάμε, γιατί οι Κινέζοι ακολουθούν το σεληνιακό ημερολόγιο, όχι το δικό μας. Στις 23 Γενάρη λοιπόν τραγούδησα στην κρατική τηλεόραση του Πεκίνου ένα λυρικό κομμάτι στα κινέζικα, κλείνοντας τη βραδιά.

Ερ. Ποια ήταν η πρώτη σου δουλειά που έκανες στην Κίνα;

Π.Κ. Η πρώτη μου δουλειά ήταν να παίξω σε μία διαφήμιση. Αυτές είναι όμως δουλειές του ποδαριού, βέβαια, αλλά τις κάνεις όταν δεν έχεις λεφτά. Συγκεκριμένα στο πανεπιστήμιο του Πεκίνου έρχονταν διάφοροι Κινέζοι παρατρεχάμενοι που δούλευαν - συνεργάζονταν με σκηνοθέτες και αναζητούσαν ξένες φάτσες, δυτικές, φτηνά όμως. Δεν πήγαιναν δηλαδή στα πρακτορεία που είναι δηλωμένοι ηθοποιοί, μοντέλα κτλ, που θα τους πλήρωναν και πιο πολύ. Έρχονταν σ' εμάς που είμαστε απλοί φοιτητές και μας έλεγαν: Σου δίνω τόσα, έρχεσαι για δύο ώρες; Αυτό ήταν μία και έξω. Μετά, δίδαξα γαλλικά σε ένα ινστιτούτο γλωσσών πέρυσι.

Ερ. Τι σου έχει προσφέρει η Κίνα μέχρι τώρα σε αντίθεση με την ίδια σου την πατρίδα;

Π.Κ. Καταρχάς εδώ οι σπουδές των ατόμων και η επαγγελματική τους εμπειρία γίνονται σεβαστές. Ταυτοχρόνως υπάρχει αρκετή προσφορά εργασίας. Καλά σε σχέση με την Ελλάδα υπάρχει τρελή προσφορά εργασίας. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει καθόλου. Σε σχέση με ολόκληρη την Ευρώπη, ποια Ευρώπη, με τον κόσμο όλον. Η Κίνα έχει μαζέψει κόσμο από χώρες που δεν ήξερα καν ότι υπάρχουν. Σήμερα η Κίνα είναι αυτό που ήταν οι ΗΠΑ πριν από τριάντα με τριάντα πέντε χρόνια. Είναι η γη της επαγγελίας αυτήν την στιγμή η Κίνα.

Ερ. Σκέφτεσαι να επιστρέψεις και γιατί θα γύριζες και γιατί δεν θα γύριζες;

Π.Κ. Ναι, σκέφτομαι να επιστρέψω του χρόνου, καλώς εχόντων των πραγμάτων, αν τα καταφέρω με τον χρόνο, με την εκμάθηση των κινεζικών, γιατί αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο βρίσκομαι εδώ. Σκοπεύω να γυρίσω. Αντιλαμβάνομαι αυτούς που δεν θέλουν να γυρίσουν γιατί η Κίνα προσφέρει πολλά. Προσφέρει πολλά περισσότερα από αυτά που θα μπορούσαν πολλοί αυτήν την στιγμή να βρουν στις χώρες τους. Η μεγάλη διαφορά με τον δυτικό κόσμο, αν θες, είναι ότι οι Κινέζοι θεοποιούν λίγο τους ξένους. Δηλαδή εδώ ο πας μη ασιάτης θεωρείται κάτι το εξωτικό. Εδώ πέρα έρχεται κόσμος που δεν έχει σπουδάσει τίποτα. Που δεν έχει ιδιαίτερη επαγγελματική εμπειρία και βρίσκει στο «τσακ μπαμ» δουλειά. Οι πιο πολλοί διδάσκουν αγγλικά. Διδάσκουν την γλώσσα τους. Επειδή Αμερικάνοι, Αυστραλοί, γενικά αγγλόφωνοι, κάνουν αυτό ακριβώς το πράγμα. Και είναι και πολύ φθηνά γενικώς εδώ. Οπότε με λίγα λεφτά μπορείς να την βγάλεις καλά.

Ερ. Γιατί θα γύριζες, όμως;

Π.Κ. Διότι αυτή η υπερβολική ανάπτυξη που έχει, γιατί μιλάμε για υπερβολική ανάπτυξη, χτίσιμο παντού κτλ, εμένα δεν μου κάνει. Δηλαδή κτίρια 30 ορόφων, εδώ για παράδειγμα είναι 28 όροφοι. Βέβαια κάποιοι λείπουν. Δηλαδή ο τέταρτος και ο έβδομος όροφος δεν υπάρχουν. Αυτά τα βλέπεις μόνο στην Κίνα. Είναι πολλοί όροφοι και επί επτά διαμερίσματα ανά όροφο αντιλαμβάνεσαι πόσα διαμερίσματα έχει το κάθε κτίριο και πόσα τέτοια κτίρια υπάρχουν και πως ζούνε έτσι οι άνθρωποι. Εμένα αυτό μπορεί κάποτε να μου άρεσε, να ζω σε μία τέτοια μεγάλη μεγαλούπολη με φοβερούς ρυθμούς. Σήμερα, πλέον δεν μου κάνει και μου λείπει πάρα πολύ και η οικογένειά μου και οι φίλοι μου, η θάλασσα. Γιατί εδώ δεν βλέπεις θάλασσα. Σου λένε είναι δίπλα στην θάλασσα αλλά όταν πας βλέπεις ένα κανάλι. Καμία σχέση. Και μου λείπε πολύ η Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή κουλτούρα. Εδώ δεν υπάρχει καθόλου αυτό. Μπορείς να δεις στοιχεία για παράδειγμα στη γαλλική συνοικία, πολύ όμορφη, με βίλες και άλλα, όπου μένουν οι πιο πολλοί δυτικοί αλλά δεν είναι Ευρώπη.

Ερ. Πόσο δύσκολη ήταν ή και είναι ακόμα η μετάβαση ανάμεσα σε δύο θαυμάσιους πολιτισμούς;

Π.Κ. Στην αρχή ήταν πάρα πολύ δύσκολη. Πλέον, το έχω συνηθίσει. Έχω συνηθίσει λίγο έως πολύ την νοοτροπία τους, οπότε ξέρω τι να περιμένω και ποιες θα είναι οι αντιδράσεις τους. Στην αρχή, ήταν τραγική η δυσκολία λόγω της γλώσσας. Διότι κανείς δεν μιλάει αγγλικά. Ειδικά στο Πεκίνο. Να φανταστείς ότι έμενα τότε μέσα στο πανεπιστήμιο, στο «Campus» (φοιτητική εστία). Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που είχαν τα μαγαζάκια τους που πήγαινες να αγοράσεις την κάρτα σου, θυμάμαι όταν έφτασα και ήθελα να αγοράσω μία τηλεκάρτα για να πάρω τηλέφωνο τους γονείς μου, να τους πω ότι έφτασα καλά, να μην μπορώ να συνεννοηθώ με τίποτα. Ούτε οι φοιτητές μιλάγανε αγγλικά. Πέρα από το θέμα της γλώσσας, η ασιατική νοοτροπία είναι πολύ διαφορετική από την δική μας. Για παράδειγμα, δεν θα καταλάβεις ποτέ και αυτό θα το συναντήσουν πιο πολύ οι επιχειρηματίες που θα έρθουν για δουλειές εδώ. Αν ο Κινέζος συμφωνεί, του αρέσει, δεν θα στο πει αμέσως ανοιχτά. Είναι πολύ δύσκολοι σε αυτό το θέμα. Και τότε στην αρχή, σε δουλειές που έψαχνα, μου έλεγαν ναι και τελικά ήταν όχι. Το να πας να δουλέψεις σε εταιρεία από αυτήν την άποψη είναι καταστροφή. Αλλά όμως έχουν έναν πάρα πολύ ωραίο πολιτισμό, καταπληκτικό, να πας να δεις, να γυρίσεις, να ακούσεις την μουσική τους, να φας το φαγητό τους, να κάνεις παρέα μαζί τους. Άμα γίνεις φίλος τους, μπορούν να γίνουν χαλί για σένα. Εδώ έχω κάνει καταπληκτικούς φίλους. Καλύτερους φίλους και από τους Έλληνες. Δηλαδή υπάρχουν οι Κινέζοι που για εμένα έχουν γίνει χαλί. Αλλά πρέπει να σε μάθουν, να σε εμπιστευτούν, διαφορετικά είναι δύσκολοι.

Ερ. Η καθημερινή ζωή, πώς είναι εκεί; Ρυθμούς μεγαλούπολης μου είπες πιο πριν. Αλλά ισχύει παντού αυτό; Έχεις κάνει τον τουρίστα καταρχήν; Έχεις πάει για παράδειγμα στην περιοχή «Σάνγκρι Λα» (Το όνομα της περιοχής σημαίνει παράδεισος);

Π.Κ. Ναι, ναι. Στο «Σάγκρι Λα» έχω πάει, αλλά βρίσκεται στην Νότια Κίνα στα σύνορα με το Θιβέτ. Έτυχε να πάω. Δεν πάει όλος ο κόσμος. Δηλαδή όποιος έρχεται σε Πεκίνο και Σαγκάη δεν πάει «Σάγκρι Λα», εγώ σηκώθηκα και έκανα ένα φοβερό ταξίδι στο «Γιουνάν». Με καταπληκτικούς Θιβετιανούς ναούς. Πήγα στην Λι Τζιανκ, πάρα πολύ όμορφη πόλη. Τα βασικά αξιοθέατα τα κινεζικά είναι η απαγορευμένη πόλη, το Σινικό Τείχος και άλλα. Αυτά αξίζουν πάρα πολύ να πας να τα δεις. Η Κίνα είναι τεράστια και είναι πάρα πολύ όμορφη παντού, να την γυρίσεις.

Ερ. Τι σου λείπει περισσότερο και τι καθόλου από την Ελλάδα;

Π.Κ. Από την Ελλάδα δεν μου λείπει η μιζέρια. Καλά όποιον και να ρωτήσεις στον δρόμο θα σου πει και έμενα δεν μου λείπει η μιζέρια, μάλλον την παραέχω. Και αυτό το είδος είναι το χειρότερο τελικά. Δηλαδή και εσύ να είσαι καλά και να σου πάνε όλα καλά, αν είσαι σε έναν χώρο, σε μία πόλη, σε μία χώρα όπου όλοι είναι σκυθρωποί, δεν μπορεί, θα σε καταβάλει. Εδώ δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Εδώ έχει πολύ ανάπτυξη, ίσως παραέχει. Εδώ έχει πάρα πολύ καταναλωτισμό. Είναι τρομερά καταναλωτική κοινωνία. Τι μου λείπει πολύ; Μου λείπει το ελληνικό φαγητό πάρα πολύ. Υπάρχουν κάποια ελληνικά εστιατόρια αλλά δεν είναι το ίδιο. Μου λείπουν πολύ οι γονείς μου, οι φίλοι, οι θάλασσα, το ελληνικό χρώμα. Πολύ μου λείπουν οι φίλοι μου οι μουσικοί, οι πιανίστες, με τους οποίους συνεργαζόμουν. Είχαμε κάνει κάμποσες συναυλίες. Η Δανάη Κωστακιώτη και ο Μάριος Καζάς, καταπληκτικοί και οι δύο. Μη σου πω ότι μου έχουν λείψει περισσότερο. Γιατί εδώ ταλαιπωρήθηκα πάρα πολύ για να βρω μουσικούς να συνεργαστώ. Για να φανταστείς, πέρυσι η πιανίστρια που είχα βρει, η οποία είχε κάνει ένα χρόνο στην Αμερική, δεν ήξερε ποιος είναι ο Φρανκ Σινάτρα, η Έντιθ Πιαφ. Να κάνουμε κάποια γαλλικά κομμάτια και μου λέει: Α! το «La Vie en Rose», το ξέρω. Και μου το βάζει να το ακούσω από μία Γιαπωνέζα τραγουδίστρια η οποία, όπως μου λέει, κάνει φοβερή καριέρα. Και της λέω, άκου να δεις, το τραγούδι είναι της Πιαφ και θα την ακούσουμε από εκεί. Βέβαια υπάρχει ένα πρόβλημα, εδώ δεν υπάρχει πρόσβαση στο youtube, έχουν το «Γιουν Κου» αυτοί. Και εκεί πέρα, όποιος καλοθελητής πάει και φορτώσει και εδώ ευχαριστούμε τους Αμερικάνους που ήρθαν πρώτοι στην Κίνα και έκαναν καλή δουλειά. Τα περισσότερα βίντεο τραγούδιών που έχουν φορτωθεί είναι από αυτούς τους πρώτους ξένους που ήρθαν. Και έτσι μπορεί και τα ακούει. Αυτή δεν έχει το λογισμικό που σου ανοίγει το youtube, το Facebook. Οι Κινέζοι δεν έχουν καθόλου τέτοια. Αυτά τα μπλοκάρει η κινεζική κυβέρνηση για να έχει υπό έλεγχο το τι συζητιέται. Εγώ την θαυμάζω την κινεζική κυβέρνηση. Από την μία υπάρχει πολύ λογοκρισία, από την άλλη άμα σκεφτείς ότι αυτοί έχουν βρει τρόπους να κρατούν υπό έλεγχο ένα δις τριακόσια εκατομμύρια. Εμείς είμαστε δέκα εκατομμύρια και δεν το καταφέρνουμε. Φαντάζεσαι;

Ερ. Που βλέπεις τον εαυτό σου σε λίγα χρόνια από τώρα;

Π.Κ. Αυτήν την ερώτηση μου την έχουν κάνει αρκετές φορές και όποτε την απάντησα, τελικά βγήκα ψεύτης. Δηλαδή τα δεδομένα αλλάξανε.

Ερ. Οπότε, ας την αλλάξουμε, τι θα ήθελες να κάνεις εσύ σε λίγα χρόνια;

Π.Κ. Εγώ σκοπεύω να γυρίσω στην Ελλάδα και να διδάξω κινέζικα και να ασχοληθώ με την μετάφραση - διερμηνεία. Από εκεί και πέρα, τι θα γίνει, δεν ξέρω. Και βέβαια το τραγούδι. Το οποίο είναι το πάθος μου.