Πώς σχετίζονται οι δερματικές παθήσεις και το μεταβολικό σύνδρομο

Ισχυρή φαίνεται να είναι η σχέση μεταξύ του μεταβολικού συνδρόμου και των δερματικών παθήσεων. Μελέτες δείχνουν ότι ορισμένες από αυτές μπορεί να είναι οι εκδηλώσεις συστηματικών διαταραχών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η ψωρίαση, η ακμή, η ατοπική δερματίτιδα, η ανδρογενής αλωπεκία, και αρκετές άλλες.

«Τα δερματικά προβλήματα είναι συχνά σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο. Επίσης, αρκετά συχνά η εμφάνιση μιας δερματοπάθειας εφιστά την προσοχή για την ύπαρξη του συνδρόμου. Η ακριβής σχέση διερευνάται. Πιστεύεται

ότι κάθε  διαταραχή που οδηγεί σε απώλεια μεταβολικού ελέγχου, μπορεί να προκαλέσει δερματικές εκδηλώσεις. Η συσσώρευση λίπους που χαρακτηρίζει το μεταβολικό σύνδρομο, μαζί με τη σταδιακή αύξηση της αντίστασης στην ινσουλίνη, προκαλεί ορμονικές αλλαγές, που έχουν ως συνέπεια την εμφάνιση και επιδείνωση δερματοπαθειών που επηρεάζονται από τις ορμόνες, όπως η ακμή και η ανδρογενής αλωπεκία. Επιπλέον, υπάρχουν στοιχεία ότι φλεγμονώδεις παράγοντες και το οξειδωτικό στρες παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλές αυτοάνοσες και φλεγμονώδεις δερματικές παθήσεις. Αυτοί οι παράγοντες υπάρχουν σε υψηλά επίπεδα στους ασθενείς με το σύνδρομο», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

Το μεταβολικό σύνδρομο περιλαμβάνει έναν συνδυασμό παραγόντων που προδιαθέτουν για καρδιαγγειακή νόσο, σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και αυξημένη θνησιμότητα από κάθε αιτία. Οι ασθενείς με αυτό έχουν τουλάχιστον τρία από τα παρακάτω ιατρικά προβλήματα: υπέρταση, αυξημένη περιφέρεια μέσης, αυξημένα τριγλυκερίδια, αυξημένη γλυκόζη νηστείας, χαμηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL). Η καθιστική ζωή και η κακή διατροφή είναι ένας από τους κύριους κινδύνους για την ανάπτυξή του.

Οι πιο γνωστές δερματικές παθήσεις που έχουν συνδεθεί από επιδημιολογικές μελέτες με το μεταβολικό σύνδρομο είναι οι εξής:

Ακμή

Η ακμή είναι μια φλεγμονώδης διαταραχή που επηρεάζει πολλούς εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται στην ανάπτυξή της, επηρεάζονται από την αύξηση των ανδρογόνων, ενώ στις γυναίκες η δερματοπάθεια έχει συνδεθεί με επιδείνωση του λιπιδικού προφίλ ανεξάρτητα από τον υπερανδρογονισμό.

Σε μια μελέτη που συνέκρινε τη μεταβολική κατάσταση 100 ανδρών με ακμή και 100 χωρίς, αποδείχθηκε ότι ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου τείνει να είναι υψηλότερος σε ασθενείς με ακμή (17%) σε σύγκριση με εκείνους που αποτελούσαν την ομάδα ελέγχου (9%). Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε, επίσης, ότι τα επίπεδα ινσουλίνης είναι σημαντικά υψηλότερα σε ασθενείς με ακμή.

Η επικρατούσα θεωρία  είναι ότι η σπλαχνική παχυσαρκία πυροδοτεί έναν χείμαρρο προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της αντίστασης στην ινσουλίνη και της χρόνιας φλεγμονής, που αποτελούν βασικούς παράγοντες τόσο για την έναρξη όσο και για την εξέλιξη της ακμής.

Ροδόχρους ακμή

Η ροδόχρους ακμή είναι μια σύνθετη, χρόνια διαταραχή του δέρματος του προσώπου με μια σειρά αλληλεπικαλυπτόμενων χαρακτηριστικών όπως επίμονο ερύθημα, τηλαγγειεκτασία, βλατίδες, φλύκταινες και μερικές φορές οφθαλμικές εκδηλώσεις. Πιστεύεται ότι προκαλείται από ένα διαταραγμένο και υπερδραστήριο ανοσοποιητικό σύστημα, που μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και αγγειοδιαστολή.

Μια μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς με ροδόχρου ακμή είχαν μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης δυσλιπιδαιμίας και καρδιαγγειακών παθήσεων. Μετά από αυτή, μια άλλη μελέτη βρήκε ότι το μεταβολικό σύνδρομο και η αντίσταση στην ινσουλίνη ήταν υψηλότερα στην ομάδα της ροδόχρου ακμής σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου στην οποία συμμετείχαν υγιή άτομα. Οι επιστήμονες υπέθεσαν ότι η αντίσταση στην ινσουλίνη και η ροδόχρους ακμή έχουν παρόμοιους παθοφυσιολογικούς παράγοντες και συνέστησαν να διερευνάται η ύπαρξη αντίστασης στην ινσουλίνη σε όσους πάσχουν από ροδόχρου ακμή.

Ψωρίαση

Η ψωρίαση είναι μια από τις πιο συχνές χρόνιες φλεγμονώδεις δερματοπάθειες, με επιπολασμό να κυμαίνεται από 0,51 έως 11,43% στους ενήλικες και από 0 έως 1,37% στα παιδιά, ενώ αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως συστηματική φλεγμονώδης διαταραχή.

Η συσχέτιση μεταξύ ψωρίασης και συνδρόμου έχει διερευνηθεί σε πολυάριθμες μελέτες.

Δύο πρόσφατες ανασκοπήσεις έδειξαν ότι οι ασθενείς με ψωρίαση έχουν αυξημένο κίνδυνο για μεταβολικό σύνδρομο. Σε μια μετα-ανάλυση 35 μελετών με 1.450.188 συμμετέχοντες, εκ των οποίων οι 46.714 ήταν ασθενείς με ψωρίαση, διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς είχαν υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου από τον γενικό πληθυσμό.

Η παχυσαρκία είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας για εμφάνιση ψωρίασης και ο κίνδυνος αυξάνεται στις γυναίκες με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η απώλεια βάρους βοηθά στη μείωση της σοβαρότητας της ψωρίασης και στην αποτελεσματικότητα της βιολογικής θεραπείας.

Ανδρογενής αλωπεκία

Η ανδρογενής αλωπεκία είναι ένας συχνός τύπος προοδευτικής μη ουλωτικής τριχόπτωσης που επηρεάζει και τα δύο φύλα. Η συχνότητα εμφάνισής της ποικίλλει ανάλογα με τη φυλή και την ηλικία. Περίπου το 30% των ανδρών της Καυκάσιας φυλής θα αποκτήσουν αυτό το είδος τριχόπτωσης στην ηλικία των 30 ετών, το 50% στην ηλικία των 50 ετών και το 80% στην ηλικία των 70 ετών. Ο επιπολασμός της στις γυναίκες της Καυκάσιας φυλής είναι περίπου 19%.

Πολυάριθμες μελέτες υποστηρίζουν την ισχυρή συσχέτιση μεταξύ ανδρογενούς αλωπεκίας και μεταβολικού συνδρόμου. Μια μελέτη βρήκε υψηλότερο επιπολασμό του συνδρόμου σε ασθενείς με ανδρογενή αλωπεκία (53%) από ότι στους συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου (17%). Οι ερευνητές μιας μελέτης που διεξήχθη στην Ταϊβάν δήλωσαν ότι η λιποπρωτεϊνική χοληστερόλη υψηλής πυκνότητας ήταν ο πιο καθοριστικός παράγοντας εμφάνισης της τριχόπτωσης, ενώ μιας άλλης ότι η περίμετρος μέσης (>102 cm) ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τους ασθενείς με ανδρογενή αλωπεκία να αναπτύξουν μεταβολικό σύνδρομο.

Ατοπική δερματίτιδα

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματοπάθεια, που μπορεί να συνυπάρχει με άλλες ατοπικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των τροφικών αλλεργιών, του άσθματος, του αλλεργικού πυρετού και της αλλεργικής ρινίτιδας. Η συχνότητα εμφάνισής της παγκοσμίως είναι περίπου 15–20% στα παιδιά και 1–3% στους ενήλικες.

Ο προσδιορισμός της σχέσης μεταξύ της δερματίτιδας και του συνδρόμου δεν έχει διευκρινιστεί πλήρως. Μια μελέτη σε 5.007 ενήλικες βρήκε ότι το μεταβολικό σύνδρομο, η κεντρική παχυσαρκία και η υπερτριγλυκεριδαιμία σχετίζονται θετικά με την ατοπική δερματίτιδα στις γυναίκες. Επιπλέον, μια ανασκόπηση, η οποία περιελάμβανε 14 μελέτες ανέφερε ότι η κεντρική παχυσαρκία συσχετίζεται με αυξημένο επιπολασμό και σοβαρότητα της ατοπικής δερματίτιδας. Αυτό το φαινόμενο επιβεβαιώθηκε και από άλλες μελέτες και ανασκοπήσεις.

«Ο κατάλογος των δερματοπαθειών που συνδέονται με το μεταβολικό σύνδρομο περιλαμβάνει και άλλες σπανιότερες, όπως η διαπυητική ιδρωταδενίτιδα, η μελανίζουσα ακάνθωση, η υπερτρίχωση, ο ομαλός λειχήνας. Άμεσα ή έμμεσα έχουν συνδεθεί με το μεταβολικό σύνδρομο και οι οζώδεις παχύνσεις του δέρματος της ραχιαίας επιφάνειας των μεσοφαλαγγικών αρθρώσεων (knuckle pads), η λεύκη και η περιορισμένη επούλωση πληγών. Υπάρχουν δε ενδείξεις ότι το μεταβολικό σύνδρομο έχει επιπτώσεις και στη γήρανση του δέρματος.

Οι ασθενείς με τις συγκεκριμένες παθήσεις θα πρέπει να εξετάζονται για μεταβολικό σύνδρομο, καθώς αυτό μπορεί να βοηθήσει αφενός στην έγκαιρη διάγνωση μιας συστηματικής νόσου με πολυάριθμες επιπλοκές, αφετέρου στην καλύτερη αντιμετώπιση των δερματοπαθειών, αφού ανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπεία εάν θεραπευτούν τα υποκείμενα μεταβολικά προβλήματα», καταλήγει ο δρ Στάμου.

To άρθρο Πώς σχετίζονται οι δερματικές παθήσεις και το μεταβολικό σύνδρομο δημοσιεύτηκε στο NewsIT .