Washington Post: Μυστικό πρόγραμμα των Αμερικανών για την παράδοση σύγχρονων αντιαρματικών πυραύλων στους φιλοδυτικούς οδήγησε τη Ρωσία στον πόλεμο;

Οι αμερικανικοί αντιαρματικοί πύραυλοι που παρέχονται σε αντάρτες της Συρίας διαδραματίζουν εξέχοντα ρόλο στην απροσδόκητη εξέλιξη στο πεδίο της μάχης στη Συρία, δίνοντας στη σύγκρουση την επίφαση ενός πολέμου «δι’ αντιπροσώπων» μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, παρά τη ρητή επιθυμία του Προέδρου Ομπάμα να αποφευχθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι αμερικανικοί πύραυλοι BGM-71 TOW παραδόθηκαν στο πλαίσιο ενός διετούς μυστικού προγράμματος που συντόνισαν οι ΗΠΑ με τους συμμάχους τους, για να βοηθήσουν τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό

Ήταν τέτοια η επιτυχία των ανταρτών στη βορειοδυτική Συρία, που οι αντάρτες αποκαλούν τον πύραυλο βλήμα «Δαμαστή του Άσαντ», κάνοντας λογοπαίγνιο με τη λέξη Άσαντ που σημαίνει λιοντάρι. Και τις τελευταίες ημέρες έχουν χρησιμοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία για την επιβράδυνση της ρωσικής επίθεσης με στόχο την ανακατάληψη του εδάφους από τους αντάρτες. Από την Τετάρτη, όταν τα συριακά στρατεύματα ξεκίνησαν την πρώτη τους επίθεση που υποστηρίζεται από τη δύναμη των στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας, δεκάδες βίντεο έχουν αναρτηθεί στο YouTube τα οποία δείχνουν αντάρτες να εκτοξεύουν αμερικανικούς πυραύλους ενάντια σε ρωσικής κατασκευής άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα που ανήκουν στον συριακό στρατό.

Οι αντάρτες ισχυρίζονται ότι εξολόθρευσαν 24 άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα από την πρώτη μέρα και ο αριθμός ανεβαίνει καθημερινά. «Ήταν μια σφαγή με τανκς», είπε ο λοχαγός Μουσταφά Μοαράτι, η ομάδα του οποίου Ταζαμού αλ-Ιζα υποστηρίζει ότι κατέστρεψε επτά άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα την Τετάρτη. Όπως υποστήριξε, έρχονται και περισσότεροι πύραυλοι. Μετά την ανάπτυξη των ρωσικών δυνάμεων έφτασαν και άλλες προμήθειες και οι σύμμαχοι των ανταρτών έχουν υποσχεθεί περαιτέρω παραδόσεις σύντομα –κάτι που θυμίζει τον ρόλο των ΗΠΑ στην παροχή αντιαεροπορικών πυραύλων Stinger για να εξαναγκάσουν την Σοβιετική Ένωση να αποσυρθεί από το Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980.

Οι προμήθειες δείχνουν επίσης έναν πόλεμο μέσω αντιπροσώπων με τη Μόσχα, παρά την επιμονή του Ομπάμα αυτόν τον μήνα ότι «εμείς δεν πρόκειται να εμπλακούμε στη Συρία σε έναν πόλεμο δι’ αντιπροσώπων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας». «Είναι ένας πόλεμος δι 'αντιπροσώπων κατά σύμπτωση» δήλωσε ο Τζεφ Γουάιτ του Ινστιτούτου για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή της Ουάσιγκτον, ο οποίος υπολογίζει ότι τουλάχιστον 15 άρματα μάχης και οχήματα καταστράφηκαν σε μια μέρα. «Οι αντάρτες τυχαίνει να έχουν πολλούς TOWs στην απογραφή τους. Το καθεστώς έτυχε να τους επιτεθεί με ρωσική υποστήριξη. Εγώ δεν το βλέπω ως έναν ηθελημένο πόλεμο δι’ αντιπροσώπων».

Το αν θα γίνει ένας τέτοιος πόλεμος είναι ένα από τα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Ομπάμα, στον απόηχο της απόφασης του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να υποστηρίξει το καθεστώς του Άσαντ. Το πρόγραμμα πυραύλων TOW που επιβλέπεται από τη CIA είναι εντελώς ξεχωριστό από ένα αποτυχημένο πρόγραμμα που διεύθυνε το Πεντάγωνο και είχε ως σκοπό να επηρεάσει το αποτέλεσμα του άλλου πολέμου που διεξάγεται στη Συρία, στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Το πρόγραμμα της CIA ξεκίνησε πριν από του Πενταγώνου, στις αρχές του 2014, με στόχο την ενδυνάμωση της πληγείσας εξέγερσης κατά του Άσαντ, με την παράδοση κατάρτισης, φορητών όπλων, πυρομαχικών και αντιαρματικών πυραύλων, που αποδείχθηκε καθοριστική για την υποβάθμιση του βασικού πλεονεκτήματος της κυβέρνησης έναντι των ανταρτών. Οι πύραυλοι, που παρέχονται ως επί το πλείστον από τα αποθέματα που ανήκουν στη Σαουδική Αραβία, παραδίδονται κατά μήκος των τουρκικών συνόρων και σφραγίζονται με την έγκριση της CIA, είχαν ως στόχο να εκπληρώσουν έναν από τους στόχους της κυβέρνηση Ομπάμα στη Συρία: τη διαπραγματεύσιμη έξοδο του Άσαντ από την εξουσία.

Το σχέδιο, όπως περιγράφεται από τους αξιωματούχους της κυβέρνησης, ήταν να ασκήσουν επαρκή πίεση στις στρατιωτικές δυνάμεις του Άσαντ για να τον πείσουν να συμβιβαστεί - αλλά όχι και τόσο ώστε να καταρρεύσει απότομα η κυβέρνησή του, αφήνοντας ένα επικίνδυνο κενό εξουσίας στη Δαμασκό. Αντ 'αυτού, ο ρωσικός στρατός παρενέβη για να καλύψει τον αγώνα του συριακού στρατού - ένα αποτέλεσμα απροσδόκητο. «Ένας πρωταρχικός παράγοντας στους υπολογισμούς της Ρωσίας ήταν η συνειδητοποίηση ότι το καθεστώς Άσαντ ήταν στρατιωτικά αποδυναμωμένο και κινδύνευε να χάσει εδάφη στη βορειοδυτική Συρία. Οι TOWs έπαιξαν καθοριστικό παράγοντα σε αυτό» σχολιάζει ο Ουμπάι Σαμπαντάρ, ένας σύμβουλος με έδρα το Ντουμπάι, που εργαζόταν για την συριακή αντιπολίτευση. «Νομίζω ότι ακόμα και οι Αμερικανοί έμειναν έκπληκτοι με την επιτυχία τους», πρόσθεσε.

Δεν ήταν τυχαίο, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι και στρατιωτικοί αναλυτές, ότι οι πρώτοι στόχοι των ρωσικών αεροπορικών επιδρομών στη Συρία ήταν τα σημεία όπου αντάρτες οπλισμένοι με TOWs είχαν κερδίσει τα περισσότερα εδάφη και απειλούσαν πλέον άμεσα τον Άσαντ στην ενδοχώρα, στην παράκτια επαρχία της Λατάκειας. Αυτές οι περιοχές ήταν επίσης απ’ όπου ξεκίνησε η πρώτη επίθεση της ρωσικής επέμβασης. Αυτό που έχουν πετύχει οι TOWs, υποστηρίζει ο Γουάιτ, είναι «να αναχαιτίσουν το πλεονέκτημα του καθεστώτος στον εξοπλισμό».

Δεν είναι σαφές αν οι TOWs θα είναι σε θέση να αλλάξουν την πορεία του πολέμου, όπως συνέβη με τους αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger στη δεκαετία του 1980 από τη CIA στο Αφγανιστάν, όπου είχαν χρησιμοποιηθεί από τους μουτζαχεντίν για να καταρρίψουν ρωσικά ελικόπτερα και να παραλύσουν τον σοβιετικό στρατό. Τώρα που οι Ρώσοι έχουν ξεκινήσει πιο εντατικές αεροπορικές επιδρομές και, για πρώτη φορά, μαχητικά ελικόπτερα έχουν καταγραφεί σε βίντεο να σφυροκοπούν χωριά στην περιοχή Χάμα, οι πύραυλοι TOW μπορεί να είναι σε θέση να επιβραδύνουν, αλλά όχι και να μπλοκάρουν, το πλεονέκτημα της κυβέρνησης.

Οι αντάρτες ζήτησαν την παράδοση πυραύλων Stinger ή αντίστοιχων για να αντιμετωπίσουν τη νέα απειλή από τον αέρα, αλλά Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι αυτό είναι απίθανο. Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει επανειλημμένα ασκήσει βέτο στο παρελθόν στα αιτήματα των ανταρτών καθώς και στους Τούρκους και Σαουδάραβες συμμάχους τους, για την παράδοση αντιαεροπορικών πυραύλων, φοβούμενη ότι θα μπορούσαν να πέσουν σε χέρια εξτρεμιστικών. Αλλά το πρόγραμμα των πυραύλων TOW βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και όλα δείχνουν ότι θα συνεχιστεί. Η Σαουδική Αραβία, ο κύριος προμηθευτής, έχει υποσχεθεί μια «στρατιωτική» απάντηση στη ρωσική εισβολή και οι διοικητές των ανταρτών λένε ότι τους έχουν διαβεβαιώσει πως σύντομα θα φτάσουν περισσότεροι.

Σύμφωνα με τους όρους του προγράμματος, οι πύραυλοι παραδίδονται σε περιορισμένες ποσότητες και οι επαναστατικές ομάδες πρέπει να επιστρέψουν τα χρησιμοποιημένα κάνιστρα για να εξασφαλίσουν περισσότερους, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία αποθεμάτων ή μεταπώλησης. Το σύστημα φαίνεται να έχει συμβάλει στο να μην πέσουν οι πύραυλοι σε χέρια εξτρεμιστικών.

Οι προμήθειες των πυραύλων, που κατασκευάζονται από την εταιρεία Raytheon, προέρχονται κυρίως από τα αποθέματα που ανήκουν στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία αγόρασε 13.795 από αυτούς το 2013, για την αναμενόμενη παράδοση το τρέχον έτος, σύμφωνα με έγγραφα από το Υπουργείο Άμυνας που ενημέρωναν το Κογκρέσο για την πώληση. Επειδή οι συμφωνίες τελικού χρήστη απαιτούν ο αγοραστής να ενημερώσει τις ΗΠΑ για τον τελικό προορισμού τους, η έγκριση των ΗΠΑ είναι σιωπηρή, είπε ο Σαμπαντάρ, πρώην σύμβουλος του Πενταγώνου. Αλλά καμία απόφαση δεν απαιτείται από την κυβέρνηση Ομπάμα για τη συνέχιση του προγράμματος, υποστηρίζει. «Δεν χρειάζεται αμερικανικό πράσινο φως. Ένα κίτρινο φως είναι αρκετό», είπε. «Είναι μια συγκεκαλυμμένη προσπάθεια και είναι τεχνικώς διαψεύσιμο, αλλά αυτό αφορούν οι πόλεμοι δι 'αντιπροσώπων».

washingtonpost.com

Διαβάστε περισσότερα