Βενεζουέλα: πίσω από τον αχό των επεισοδίων

Τεταμένη παραμένει η ατμόσφαιρα στους δρόμους του Καράκας με παράλληλες αντίπαλες διαδηλώσεις, υποστηρικτών της κυβέρνησης και αντιπάλων της, να διοργανώνονται σχεδόν καθημερινά. Μετά από το τέλος της τελευταίας τέτοιας συγκέντρωσης, ένας από τους εμφανιζόμενους ως ηγέτες της αντιπολίτευσης, ο Λεοπόλντο Λόπεζ, 42χρονος οικονομολόγος με σπουδές στο Χάρβαρντ, παραδόθηκε στην αστυνομία καθώς σε βάρος του εκκρεμούσε ένταλμα σύλληψης από την περασμένη εβδομάδα όταν σε επεισόδια έχασαν τη ζωή τους τρεις άνθρωποι

(ο ένας υποστηρικτής της κυβέρνησης). Ο Λόπεζ, επικεφαλής του δεξιού κόμματος «Λαϊκή Θέληση» που χαρακτηρίζεται «ναζιστικής φασιστικής απόχρωσης» από τις αρχές, επανέλαβε τις γνωστές του δηλώσεις περί «δικτατορίας» και περί προσπάθειας των αρχών να «φυλακίσουν όποιον θέλει μια ειρηνική και δημοκρατική αλλαγή».

Ο Λόπες, όπως και οι υπόλοιποι διοργανωτές των διαδηλώσεων, είχαν ξεκαθαρίσει ότι στόχος είναι η ανατροπή της κυβέρνησης γιατί «δεν υπάρχει χρόνος να περιμένουμε μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές το 2019». Βέβαια, αν και οι συγκρίσεις με το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2002 κατά του Τσάβες, το οποίο ανοιχτά στήριξαν οι ΗΠΑ, είναι πολλές, αναλυτές επισημαίνουν ότι οι αντιπολιτευτικές διαδηλώσεις δεν έχουν σημαντικό όγκο (ο οποίος μάλιστα μειώνεται διαρκώς) και ότι ο στρατός δεν φαίνεται σε καμία περίπτωση να παίρνει το μέρος τους.

Ο Λόπες απέρριψε, όπως άλλωστε και η Ουάσινγκτον, και τις κατηγορίες της κυβέρνησης της Βενεζουέλας ότι πίσω από τις διαδηλώσεις κρύβεται σχέδιο αποσταθεροποίησης ενορχηστρωμένο από τις ΗΠΑ. Ούτε αυτός ούτε η Ουάσινγκτον σχολίασαν τις μαντικές ικανότητες του Ινστιτούτου Brookings που στις αρχές Ιανουαρίου δημοσίευσε έκθεση για την «βίαιη κατάπνιξη διαδηλώσεων λαϊκής οργής στη Βενεζουέλα και την πρόκληση περιφερειακής αστάθειας» που καλεί το Λευκό Οίκο «να σχεδιάσει μια οργανωμένη απάντηση που θα οδηγήσει στην επαναδημοκρατικοποίηση της Βενεζουέλας». Τη Δευτέρα, ο Μαδούρο απέλασε τρεις Αμερικανούς διπλωμάτες για ανάμιξη στην οργάνωση των διαδηλώσεων.

Υπαρκτή δυσφορία

Ο καλπάζων πληθωρισμός που έφτασε πέρυσι το 56,1% (ο υψηλότερος στην ήπειρο), οι αλλεπάλληλες νομισματικές υποτιμήσεις οι οποίες έχουν εξανεμίσει τους μισθούς, οι επιλογές που οδήγησαν σε μεγάλες ελλείψεις σε βασικά αγαθά (όπως εκτιμά η ίδια η Κεντρική Τράπεζα της Βενεζουέλας), η έλλειψη ξένου συναλλάγματος που οδηγεί σε κατάρρευση μεγάλους βιομηχανικούς τομείς της χώρας, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία που βρισκόταν στην τρίτη θέση μετά από αυτήν της Βραζιλίας και της Αργεντινής, έχουν όντως προκαλέσει έντονη λαϊκή δυσφορία. Επιπλέον, ο Μαδούρο δεν είναι τόσο χαρισματικός όσο υπήρξε ο προκάτοχός του και ιδρυτής της αποκαλούμενης «Μπολιβαριανής Δημοκρατίας».

Η δυσφορία αυτή έχει γίνει ιδιαίτερα αισθητή και σε εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας που στήριξαν και στηρίζουν με όλες τους τις δυνάμεις το εγχείρημα του Τσάβες. Μεγάλα συνδικάτα, θεμελιωδών κλάδων της οικονομίας όπως είναι το συνδικάτο FETRAELEC της κρατικής εταιρείας ηλεκτρισμού CORPOLEC, σε συνεργασία με άλλους συνδικαλιστικούς φορείς, είχε προαναγγείλει διαδήλωση διαμαρτυρίας κατά των κυβερνητικών επιλογών στην εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που ζητούν όσοι διαδηλώνουν στους δρόμους της Βενεζουέλας ως αντιπολίτευση.

Η διαδήλωση, που αναμενόταν την περασμένη Παρασκευή, αναβλήθηκε λόγω των βίαιων επεισοδίων, που τα συνδικάτα απέδωσαν σε «φασιστικές και αντιδημοκρατικές δυνάμεις», συμπληρώνοντας όμως ότι θα επιμείνουν σε αγωνιστικές πρωτοβουλίες προκειμένου «να τελειώσει η γραφειοκρατία που παραλύει την επαναστατική διαδικασία με αποτέλεσμα να τροφοδοτούνται και φαινόμενα διαφθοράς.

Υπαρκτή καχυποψία

Την ίδια ώρα, οι καταγγελίες της κυβέρνησης Μαδούρο για το ποιος «κρύβεται» πίσω από τις διαδηλώσεις συνεχίζονται. Σύμφωνα με αυτές, οι τωρινές βίαιες διαδηλώσεις αποτελούν τον καρπό μιας προεργασίας που ξεκίνησε το 2010 στο Μεξικό, υπό τον τίτλο «fiesta mexicana», και δρομολογήθηκε σε συνάντηση που πριμοδότησε ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας Άλβαρο Ουρίμπε (στενός συνεργάτης των ΗΠΑ). Σε αυτήν συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Αμερικανός πρώην αξιωματούχος επί Μπους Όττο Ράιχ (ειδικός σε θέματα Καραϊβικής και Λατινικής Αμερικής και πρώην πρέσβης στη Βενεζουέλα), ο νυν δήμαρχος της πόλης Σαν Κριστομπάλ, που συνορεύει με την Κολομβία, ντε Καμπάλος, ο οποίος είναι στενός φίλος του Ουρίμπε, ο Βενεζουελάνος επιχειρήματος Ελίχιο Σεντένιο, ο οποίος καταγράφεται σε έγγραφα του Wikileaks το 2009 να έχει προσωπικές συνομιλίες με τον τότε Αμερικανό πρέσβη ο οποίος του διασφάλισε και άσυλο για να μην περάσει από δίκη για διαφθορά στη Βενεζουέλα (απάτη 27 εκατομμυρίων δολαρίων) καθώς και πολλοί από τους νυν εμφανιζόμενους ως ηγέτες των φοιτητών που διαδηλώνουν: οι Γκάμπι Αρεγιάνο, Νταβίντ Σμολάνσκι, Γιον Γκοϊκοετσέα, Ντανιέλ Τσεμπάλος, Αμιλκάρ Φερνάντες και Φρέντι Γκεβάρα. Επίσης, συμμετείχε ο ακτιβιστής και δικηγόρος Γκουστάβο Τοβάρ Αρόγιο (μεξικανο-βενεζουελάνος), γνωστός πολέμιος του Τσάβες και επικεφαλής ανθρωπιστικής ΜΚΟ.

Εναντίον των περισσοτέρων εξ αυτών, η κυβέρνηση της Βενεζουέλας έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης στα οποία περιλαμβάνονται και ο Ιβάν Καρατού Μολίνα, πρώην υποναύαρχος, και ο Φερνάντο Γκερμπάσι, πρώην ΥΠΕΞ της Κολομβίας, οι οποίοι είχαν αναμιχθεί στο αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Τσάβες το 2002. Η κυβέρνηση Μαδούρο υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο δίκτυο βρίσκεται σε άμεση συνεννόηση με τις δυνάμεις που συμμετέχουν στις διαδηλώσεις στην Ουκρανία. Οι περισσότεροι εκ των προαναφερομένων αποδέχονται ότι έχουν τακτικές συναντήσεις, μεταξύ τους, και ότι συναντήθηκαν στο Μεξικό το 2010 αλλά υποστηρίζουν, όπως ο Αρόγιο, ότι απλώς «ανταλλάσουν απόψεις για τα πολιτικά δρώμενα στη Βενεζουέλα και στην ευρύτερη περιοχή» ενώ δεν σχολιάζουν τα περί Ουκρανίας δεχόμενοι ότι ως ΜΚΟ έχουν επαφές παντού.

Ενδεικτικό, ίσως, του ότι κάτι ίσως να μην είναι όπως ακριβώς παρουσιάζεται είναι ότι το πλέον γνωστό πρόσωπο της αντιπολίτευσης, ο νυν δήμαρχος της περιοχής Μιράντα, και δύο φορές προεδρικός υποψήφιος απέναντι στον Τσάβες και μετά στον Μαδούρο, ο 42χρονος δικηγόρος Ενρίκε Καπρίλες, επικεφαλής του κόμματος «Πρώτα Δικαιοσύνη», δεν έχει εκφράσει στήριξη στις διαδηλώσεις και δεν συμμετέχει σε αυτές, όπως ούτε και οι οπαδοί του.

Διαβάστε περισσότερα