Το παρασκήνιο της συνάντησης Κοτζιά - Ερντογάν: Τι τρέχει στα ελληνοτουρκικά;

Σε μια περίοδο, κατά την οποία οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βαίνουν από το κακό στο χειρότερο, πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη Κοτζιά στην Τουρκία, με πλέον σημαντικότερο στοιχείο του διήμερου ταξιδιού (23 και 24 Οκτωβρίου 2017) τη συνάντησή του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με τον Τούρκο πρόεδρο. Ποιοι οι λόγοι που ο «σουλτάνος» θέλησε να συναντηθεί με τον Νίκο Κοτζιά; Πίσω από αυτή τη συνάντησή του, υποκρύπτεται μόνον η επιθυμία του να επισκεφθεί την Αθήνα το συντομότερο δυνατόν; Και γιατί έχει την πρεμούρα να έλθει στην Ελλάδα;

Προφανώς,

τον Ταγίπ Ερντογάν δεν τον έπιασε ξαφνικός έρωτας για την Ελλάδα. Ούτε για τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών, παρ' ότι οι δυο τους έχουν ξανασυναντηθεί στο παρελθόν. Ωστόσο, ενδιαφέρον έχει η “χειρονομία” του Τούρκου προέδρου να “σπάσει” το πρωτόκολλο και να συναντήσει στο προεδρικό μέγαρο, στην Άγκυρα, όχι έναν ομότιτλό του, αλλά έναν υπουργό Εξωτερικών. Κάτι που συνήθως δεν κάνει. Είναι χαρακτηριστικό ότι λίγο πριν την επίσκεψη Κοτζιά στην Άγκυρα, κατόπιν προσκλήσεως του Τούρκου ομολόγου του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στην τουρκική πρωτεύουσα βρέθηκε ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ, με το οποίο η Άγκυρα, ιδιαίτερα μετά την εκδήλωση της νέας –προ μηνών- κρίσης στον Κόλπο, ετάχθη ανοικτά, και με στρατιωτικά μέσα, υπέρ του. Παρά ταύτα, ο Τ. Ερντογάν δεν συναντήθηκε μαζί του.

Ο στόχος της επίσκεψης

Εξίσου ενδιαφέρον είναι ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό “Οκ” για τη συνάντηση Κοτζιά – Ερντογάν έφτασε στην Αθήνα μόλις λίγο πριν την επίσκεψη του Έλληνα υπουργού στην Τουρκία. Έως τότε, στην Αθήνα υπήρξε προβληματισμός και μειωμένες προσδοκίες σχετικά με τα αποτελέσματα που θα παρήγαγε ενδεχομένως μια συνάντηση σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας. Η συμφωνία του τουρκικού προεδρικού μεγάρου για συνάντηση στο υψηλότερο επίπεδο, δημιούργησε την αίσθηση ότι ίσως βγει κάτι θετικό από την επίσκεψη. Τουλάχιστον, σε επίπεδο συμβολισμών, βγήκε. Μένει να αποδειχτεί και στην πράξη εάν θα υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα. Έστω και μικρό.

Η ελληνική πλευρά μετέβαινε στην Τουρκία με τον μίνιμουμ στόχο να επιτύχει μια “αναθέρμανση” στις παγωμένες πρακτικά ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στη συνέχεια, πάντως, η αποδοχή εκ μέρους του Ερντογάν της πρόσκλησης να επισκεφτεί την Ελλάδα, και με τον ίδιον μάλιστα, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, να εκφράζει την επιθυμία να έλθει το συντομότερο, εντός του Νοεμβρίου, έδειξε ότι κάποια πρώτα, έστω δειλά βήματα, προς την κατεύθυνση μιας μερικής εξομάλυνσης, είναι πιθανόν να γίνουν.

Επιμονή για “τρομοκράτες”

Κάτι, βέβαια, που μένει να φανεί, διότι, τουλάχιστον η επιμονή Τσαβούσογλου, κατά τις επίσημες δηλώσεις του, για επίρριψη των ευθυνών (blame game) αποκλειστικά στην ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά για το Κυπριακό, καθώς και η επιθετική στάση του στο Μεταναστευτικό και στο θέμα των -δήθεν- Γκιουλενιστών “τρομοκρατών” που βρίσκουν καταφύγιο στην Ελλάδα, δείχνει πως η Άγκυρα θα συνεχίσει το γαϊτανάκι των μαξιμαλιστικών στόχων της. Είναι ενδεικτικό, εξάλλου, ότι ο Μ.Τσαβούσογλου, με το “καλημέρα” των συνομιλιών έριξε στο τραπέζι τον “φανταστικό” αριθμό των 995 “Γκιουλενιστών τρομοκρατών” που βρίσκονται στην Ελλάδα. Κι' όλα αυτά, όταν η ίδια η Άγκυρα δεν έχει ζητήσει από την Ελλάδα παρά μόνον την έκδοση μερικών δεκάδων ατόμων, τα οποία, ισχυρίζεται ότι έλαβαν μέρος στο πραξικόπημα, πέρυσι στις 15 Ιουλίου.

Είναι προφανές ότι η Άγκυρα “βαφτίζει” κάθε αντικαθεστωτικό που αναζητά καταφύγιο στην Ελλάδα “πραξικοπηματία”. Αντίστοιχα, βέβαια, κινείται και προς άλλες μεγάλες Δυτικές χώρες, μεταξύ των οποίων τη Γερμανία και τις ΗΠΑ, όπου έχουν καταφύγει και ζητούν άσυλο εκατοντάδες -ίσως χιλιάδες- στρατιωτικοί της, πολιτικοί και κρατικοί παράγοντες, καθώς και κάθε λογής άλλοι διωκόμενοι (μέλη και στελέχη του αριστερού φιλοκουρδικού κόμματος, HDP, του ΡΚΚ, παράνομων οργανώσεων, κ.ο.κ.). Γεγονός που έχει οδηγήσει σε πλήρη ρήξη σειρά Δυτικών πρωτευουσών με την Άγκυρα. Αυτό, πάντως, που μετ' επιτάσεως φέρεται να έθεσε ο Τ.Ερντογάν, είναι οι οκτώ αξιωματικοί που διέφυγαν στην Ελλάδα με ελικόπτερο αμέσως μετά το πραξικόπημα, καθώς και δυο κομάντος. Η Άγκυρα εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι αυτοί είχαν άμεση εμπλοκή στο πραξικόπημα και κάποιοι από αυτούς και στην επιχείρηση δολοφονίας του Ερντογάν. Η ελληνική πλευρά αντέτεινε ότι αυτό είναι υπόθεση της ελληνικής Δικαιοσύνης.

Ο “ελληνικός” καφές

Όταν ο Ταγίπ Ερντογάν υποδέχτηκε την ελληνική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Νίκο Κοτζιά στο προεδρικό, και αφού κάθισαν, φέρεται να ρώτησε: “Νίκο, θέλεις greek coffee;”, αστειευόμενος για την ονομασία του καφέ στη μεν Ελλάδα ως “ελληνικού” και στην Τουρκία ως “τουρκικού”. Με τον Έλληνα υπουργό να απαντά: “Ευχαριστώ, δεν πίνω καφέ, και έτσι δεν ασχολούμαι και με αυτό το “ονοματολογικό”. Οι συνομιλίες με τον Τ.Ερντογάν που κράτησαν πάνω από μια ώρα (!), φαίνεται πως δεν ήταν τόσο “άνετες” όσο η παραπάνω στιγμή του καλαμπουριού. Αντίθετα, υπήρξαν αρκετές δύσκολες στιγμές και για τις δυο πλευρές.

Σημαντικό είναι ότι στη συνάντηση παρόντες ήταν το “δεξί” χέρι του Τούρκου προέδρου, ο εκπρόσωπός του, Ιμπραήμ Καλίν, ο θεωρούμενος ως άνθρωπος του Ερντογάν, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ομέρ Τσελίκ, και ο Μ.Τσαβούσογλου. Να σημειωθεί πως μερίδα του τουρκικού Τύπου χαρακτηρίζει τον τελευταίο ως έναν από εκείνους που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, όχι όμως ως τον σημαντικότερο.

Ο Μ.Τσαβούσογλου είχε γίνει αποδέκτης πολλών κρούσεων για συνάντηση εκ μέρους του Ν.Κοτζιά, ήδη από την αρχή του έτους, αλλά, είτε επειδή δεν ήθελε να “αγγίξει” τα ελληνοτουρκικά, είτε επειδή δεν είχε άνωθεν έγκριση, το απέφευγε. Έτσι, από πέρυσι το καλοκαίρι, μετά το πραξικόπημα, οπότε είχε φιλοξενηθεί στην Ελλάδα από τον Ν.Κοτζιά, δεν είχε ξαναγίνει συνάντηση των δυο υπουργών. Ο Τούρκος υπουργός, μάλιστα, φέρεται να απέφευγε τον Έλληνα ομόλογό του, τόσο κατά τη διάρκεια της τελευταίας Διάσκεψης για το Κυπριακό, τον Ιούλιο, στην Ελβετία, όσο πριν και μετά. Πόσο μάλλον, όταν επικοινωνιακά, η ήττα της Τουρκίας ήταν σοβαρή, με την διεθνή εικόνα της να πλήττεται. Κι' αυτό παρά τις επανειλημμένες κρούσεις της ελληνικής πλευράς, ακόμα και κατά τη συνάντηση Τσίπρα – Ερντογάν, στο Πεκίνο, το Μάϊο, για συνάντηση. Όλα δείχνουν πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν ήταν αυτός που είχε την πρωτοβουλία για να συναντηθεί στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδος με τον Ν.Κοτζιά, αλλά μάλλον έλαβε “άνωθεν οδηγίες”.

“Αναθέρμανση”;

Εάν πράγματι η τουρκική πλευρά εννοεί την “αναθέρμανση” ή “επανεκκίνηση” στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όπως τουλάχιστον δήλωνε κατά τις επαφές Κοτζιά, είναι κάτι που μένει να φανεί. Διπλωματικοί κύκλοι, πάντως, κρατούν εξαιρετικά μεγάλες επιφυλάξεις, αν και υπογραμμίζουν την ανάγκη να εξαντλήσει η Αθήνα όλα τα διπλωματικά μέσα προς την κατεύθυνση του περιορισμού της πιθανότητας να συμβεί ένα “ατύχημα” στο Αιγαίο. Ενδιαφέρον είναι ότι κατά τη διήμερη επίσκεψη Κοτζιά στην γείτονα κατεγράφη θεαματική μείωση –έως μηδενική- των τουρκικών αεροπορικών παραβιάσεων στο Αιγαίο. Όπως είναι γνωστό, στο παρελθόν, όταν κάποιος σημαντικός Έλληνας κυβερνητικός αξιωματούχος επισκεπτόταν την Τουρκία, μειωνόταν ή και μηδενιζόταν ο αριθμός των προκλήσεων. Κάτι, ωστόσο, που έπαψε να εφαρμόζει η τουρκική πλευρά εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια, οπότε ξεκίνησε –και πάλι- με ιδιαίτερα μεγάλη ένταση το γαϊτανάκι των αεροπορικών και ναυτικών προκλήσεων.

Οι τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο αυξάνονται συνεχώς από το 2014 μέχρι σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ μέχρι το 2013 οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου ήταν λίγο περισσότερες από 600, το 2014 ξεπέρασαν τις δυο χιλιάδες και πλέον είναι περί τις δυόμισι. Τα επίπεδα, δηλαδή, είναι τα υψηλότερα της δεκαετίας. Όπως το ίδιο συμβαίνει και με τις παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων που είναι οι περισσότερες από το 2010 και πλέον υπολογίζονται στις 1500, ενώ το 2013 ήταν περί τις τετρακόσιες.

Είναι εμφανές ότι πίσω από την προκλητικότητα, την “αναθεωρητική” συνθηματολογία της Άγκυρας και τις δηλώσεις περί “συνόρων της καρδιάς μας”, τους σχεδιασμούς αεροναυτικών ασκήσεων, τις “επιστημονικές έρευνες” από τουρκικά ερευνητικά σκάφη, κ.ο.κ., κρύβονται γεωπολιτικές στοχεύσεις της Τουρκίας στην περιοχή μας. Εξάλλου, εδώ και δεκαετίες είναι εμφανής η επιδίωξη της Άγκυρας να παγιώσει de facto τις επιδιώξεις της έναντι της χώρας μας και σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της. Το ίδιο και προς την κατεύθυνση της Κύπρου, αν και, ειδικά στο θέμα των ερευνών για ενεργειακά κοιτάσματα στην ΑΟΖ της, η Άγκυρα μέχρι στιγμής μάλλον βγαίνει χαμένη. Ακόμα, αρκετά επιθετική εμφανίζεται η Τουρκία και στα Βαλκάνια, όπου αυξάνει την επιρροή της, ενισχύοντας παράλληλα κάθε τάση και κυβέρνηση που έχει ρητορική κατά της Αθήνας.

Όπως επανειλημμένως έχει αναφερθεί, κίνδυνος “ατυχήματος” υπάρχει και εξαιτίας των μαζικών διώξεων στις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, και ειδικότερα των πιλότων. Έτσι, στο Αιγαίο, όπου συχνά “πετούν” νέοι και άπειροι. Ειδικά, όμως, για την Πολεμική Αεροπορία της γείτονος, πρόβλημα φαίνεται πως υπάρχει και στην ηγεσία της, όπου το κριτήριο επιλογής του αρχηγού της, σύμφωνα με τις επικρίσεις Τούρκων αξιωματικών που έχουν καταφύγει στη Δύση, είναι καθαρά πολιτικό (να πρόσκειται στον Ερντογάν) και όχι επιχειρησιακό. Σε ηλεκτρονικά Μέσα Ενημέρωσης που έχουν φτιάξει Τούρκοι “φυγάδες” - αντικαθεστωτικοί στη Δύση, ο νέος αρχηγός του τουρκικού ΓΕΑ, Χασάν Κουσουκακιγιούζ, έχει επικριθεί ως ένας αξιωματικός, ο οποίος δεν έχει σοβαρή εμπειρία σε νευραλγικές θέσεις της στρατιωτικής επιτελικής ιεραρχίας, παρά μόνον στην εκπαίδευση, ενώ θεωρείται ως άτομο που, επειδή δεν ήταν στο σκληρό στρατιωτικό “σύστημα” της προηγούμενης κατάστασης, επελέγη ως πλέον “ακίνδυνος” γι' αυτή τη θέση.

Μικρά, προσεκτικά βήματα

Υπό αυτές τις συνθήκες, βέβαια, εύλογα προκύπτει το ερώτημα: Για ποιο λόγο να επισκεφτεί την Άγκυρα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, όταν η Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί; “Δηλαδή, πρέπει να σταματήσουμε να έχουμε σχέσεις με την Τουρκία;”, απαντούν διπλωματικοί κύκλοι, επισημαίνοντας παράλληλα πως “η διατήρηση διπλωματικών διαύλων επικοινωνίας και συνεννόησης, αφενός μεν μειώνει τις πιθανότητες “ατυχήματος”, αφετέρου διατηρεί μοχλούς πίεσης προς την Τουρκία”. Άλλωστε, προσθέτουν, “ακόμα και το Βερολίνο, το οποίο βρίσκεται σε ανοικτή ρήξη με την Άγκυρα, φροντίζει να διατηρεί ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας, και επίσης αποφεύγει να κλείσει τις πόρτες της Ευρώπης στην Τουρκία”. Ακόμα και ο ισχυρισμός που φέρεται να επικαλέστηκε η ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών ότι δεν μπορεί να επηρεάσει την ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Άμυνας για να περιορίσει τις παραβιάσεις, δείχνει ότι η Άγκυρα, όταν βρίσκεται υπό διπλωματική πίεση, στριμώχνεται.

Οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, το τελευταίο διάστημα έχουν βρεθεί σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Κι' αυτό, παρά τις καλές οικονομικές σχέσεις (πάνω από δυο δισ. ελληνικά οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία, 500 εκ. τα τουρκικά συμφέροντα στην Ελλάδα). Εδώ και πάνω από ένα έτος, οι διμερείς επαφές σε κρίσιμα επίπεδα είχαν «παγώσει». Για παράδειγμα, το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ) που, από το 2010, έχει συνεδριάσει δυο φορές στην Ελλάδα και δυο στην Τουρκία, έχει να συγκληθεί από το 2016. Βέβαια, κατά πληροφορίες, η Άγκυρα επίμονα ζητούσε να συγκληθεί άμεσα. Ωστόσο, η Αθήνα δεν θα μπορούσε παρά να αρνείται να απαντήσει, πόσο μάλλον όταν η τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο έβαινε θεαματικά κλιμακούμενη.

Στη συνάντηση Κοτζιά – Τσαβούσογλου συμφωνήθηκε να ξανασυγκληθεί το ΑΣΣ τον Φεβρουάριο του 2018. Μέχρι τότε, βέβαια, μένει να δώσει η Τουρκία χειροπιαστά δείγματα διαλλακτικότητας, διότι σε αντίθετη περίπτωση, όπως αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι, η συνάντηση θα παραπεμφθεί στις ... ελληνικές καλένδες. Ενδιαφέρον είναι ότι ο Τ.Ερντογάν φέρεται να έριξε μεγάλο βάρος στις οικονομικές σχέσεις των δυο χωρών, λέγοντας μάλιστα πως θέλει σχεδόν διπλασσιασμό στις οικονομικές συναλλαγές (να φτάσουν στα 10 δισ.). Ως γνωστόν, ένα από τα στοιχήματα που θέλει να κερδίσει, ενόψει των εκλογών του 2019, είναι η οικονομία. Και μπορεί, θεωρητικά, οι προβλέψεις να είναι καλές, ωστόσο υπάρχουν και πολλές εκτιμήσεις ειδικών διόλου καλές για το μέλλον της τουρκικής οικονομίας.

Κατά την επίσκεψη Κοτζιά, επίσης, συμφωνήθηκε να “αναθερμανθούν” οι διερευνητικές επαφές που έχουν πάψει εδώ και πάνω από ένα έτος, όπως και των υπουργείων Εξωτερικών των δυο χωρών, σε όλα τα επίπεδα, ανά εξάμηνο, καθώς και των στρατιωτικών Ελλάδας και Τουρκίας, προκειμένου να συζητηθούν θέματα Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Ο δρόμος για την κόλαση ...

Το τελευταίο διάστημα στην Ευρώπη πληθαίνουν οι απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες “ο Ερντογάν δεν έχει πλέον τίποτα να κερδίσει από την ΕΕ , άρα, δεν τον ενδιαφέρει η ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του”. Μένει βέβαια να αποδειχτεί εάν πράγματι ισχύει κάτι τέτοιο, και η Τουρκία επιλέγει τον δρόμο προς Ανατολάς, ή θα συνεχίσει να ακολουθεί την εδώ και αιώνες πολιτική να έχει το ένα πόδι στην Ανατολή και ταυτόχρονα να “ερωτοτροπεί” με τη Δύση. Εκτός των άλλων, ο Ερντογάν, ενόψει των εκλογών του 2019, οπότε αποβλέπει να μετατραπεί σε “σουλτάνο”, ρισκάρει, όχι μόνον τα ρέστα του, αλλά και το ίδιο το κεφάλι του, αν χάσει. Και, ως δείχνουν οι έως τώρα δημοσκοπήσεις, τα ποσοστά του κόμματός του, AKP, είναι κατά πολύ κατώτερα του τελευταίου Δημοψηφίσματος, το οποίο κέρδισε οριακά (αν δεν το “πείραξε”). Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και τα προβλήματα της υγείας του Ερντογάν, όπως φάνηκε τόσο από τη ματαίωση της συνάντησής του στην Κωνσταντινούπολη, το Μάϊο, με τον ΠτΔ, Προκόπη Παυλόπουλο, όσο και από το πρόσφατο ταξίδι του στην Ουκρανία, οπότε “κοιμήθηκε” στην κοινή εμφάνισή του με τον Ουκρανό πρόεδρο. Όπως και να' χει, παρά τους υψηλούς τόνους της ευρω-τουρκικής αντιπαράθεσης, έως τώρα οι μεγάλες χώρες της ΕΕ δεν δείχνουν διατεθειμένες να κλείσουν την πόρτα στην Τουρκία.

Ακόμα πιο άσχημα φαίνεται πως είναι τα πράγματα στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις. Πρόσφατα, στην Τουρκία μετέβη ο αναπληρωτής βοηθός στο State Department, Τζόναθαν Κοέν, ο οποίος μάλιστα συναντήθηκε και με τον Πατριάρχη, Βαρθολομαίο. Από την επίσκεψη, η οποία αν και προγραμματισμένη εδώ και καιρό, είχε ως αντικείμενό της πλέον την “κρίση με τις βίζες”, ουδέν ουσιαστικά θετικό προέκυψε. Ως γνωστόν, οι ΗΠΑ μετά τη σύλληψη Τούρκου υπαλλήλου της πρεσβείας τους, αποφάσισαν να σταματήσουν την έκδοση βίζας για Τούρκους πολίτες. Κατά τις επαφές, ναι μεν το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών φέρεται να εξέφρασε την σφοδρή επιθυμία του να σταματήσει η κρίση και να ξαναδίδονται βίζες, αλλά η αμερικανική πλευρά ήταν ανένδοτη, λέγοντας πως, εάν δεν δοθούν συγκεκριμένες εγγυήσεις για το προσωπικό της πρεσβείας τους, δεν πρόκειται να αλλάξουν τις αποφάσεις τους. Ο φόβος της Ουάσιγκτον είναι ότι ο Τ.Ερντογάν, ο οποίος είναι εκείνος που λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις στα κρίσιμα ζητήματα, δεν αποκλείεται να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την αμερικανο-τουρκική κόντρα για εσωτερικούς και διπλωματικούς λόγους, άρα, θεωρεί αναξιόπιστες τις διαβεβαιώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.

Εξίσου ενδιαφέρουσες είναι οι σχέσεις Άγκυρας – Μόσχας. Σχέσεις καλών μπίζνες, οι οποίες όμως μοιάζουν περισσότερο με λυκοσυμμαχία (μέχρι πότε;). Ενδεικτικές είναι οι επισημάνσεις που κάνει μερίδα του ρωσικού Τύπου, σύμφωνα με τις οποίες, η τουρκική πλευρά ουδεμία προκαταβολή έχει δώσει για τα ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα, S-400, και, ως εκ τούτου, μέχρι να καταβληθεί, δεν υπάρχει κανένα deal. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, με ταχείς ρυθμούς προχωρούν οι δυο υποθαλάσσιοι αγωγοί ρωσικού φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα προς την Τουρκία, ενώ έχει ανακοινωθεί ότι η Ρωσία θα κατασκευάσει ένα πυρηνικό εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ακουγιού. Ως γνωστόν, η Τουρκία θέλει να κατασκευάσει τρία πυρηνικά εργοστάσια (με Ρώσους, Ιάπωνες, Γάλλους, κ.λ.π) τα επόμενα χρόνια. Τώρα, πως θα το κάνει, όταν μόνον στους Ρώσους πρέπει να πληρώσει 2,2 δισ. δολάρια, είναι κάτι που πρέπει να απαντήσει η ίδια η οικονομία της. Όπως και να' χει, εάν καταφέρει να φτιάξει τρία εργοστάσια, αυτό σημαίνει ότι θα καταστεί μεγάλη ενεργειακή υπερδύναμη στην περιοχή. Ταυτόχρονα, δε, θα έχει καταφέρει να είναι κόμβος μεταφοράς φυσικού αερίου και πετρελαίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδά της από τα τέλη transit.

Πιθανή επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα, θα είναι χρήσιμη και για τις δυο χώρες. Ωστόσο, πρέπει να συνοδευτεί με συγκεκριμένες, πρακτικές “φιλικές χειρονομίες” προς τη χώρα μας, και όχι να έρθει για να μας πει και από κοντά ότι θέλει την έκδοση των 8 ή να επιμένει στην οικοδόμηση τζαμιού στην Αθήνα, το οποίο, ούτως ή άλλως ολοκληρώνεται στον Βοτανικό (!).

Διαβάστε περισσότερα