Συνάντηση Ομπάμα- Κάστρο: "Έξυσαν" παλιές πληγές

Ο αμερικανός Πρόεδρος Ομπάμα στάθηκε δίπλα στον πρόεδρο Ραούλ Κάστρο τη Δευτέρα και δήλωσε ότι αρχίζει μια "νέα ημέρα" διαφάνειας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κούβας, αλλά τα παλιά παράπονα και οι διαφωνίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα αμαύρωσαν την ιστορική συνάντηση και υπογράμμισαν τα εμπόδια που παραμένουν. Οι δύο πρόεδροι, που συναντήθηκαν στο Παλάτι της Επανάστασης για την πρώτη επίσημη επαφή μεταξύ των δύο κυβερνήσεων τους εδώ και περισσότερο από μισό αιώνα, ενεπλάκησαν σε μια ειλικρινή και μερικές φορές δύσκολη ανταλλαγή απόψεων μεταξύ τους και με τους δημοσιογράφους. Ο Ομπάμα

Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν κριτικές για τις χώρες τους, παρότι και οι δύο είπαν ότι είχαν δεσμευθεί να συνεχίσουν το δρόμο προς την εξομάλυνση των σχέσεων. "Δώστε μου ένα κατάλογο των πολιτικών κρατουμένων και θα τους απελευθερώσω αμέσως", δήλωσε ο Κάστρο, όταν ρωτήθηκε από έναν δημοσιογράφο για τους αντιφρονούντες που έχει συλλάβει η κυβέρνησή. "Απλά αναφέρετε τη λίστα. Ποιους πολιτικούς κρατούμενους;" Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων δημιούργησαν άμεσα έναν κατάλογο, που διανεμήθηκε μέσω e-mail και κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, των ανθρώπων που υποστήριξαν ότι είχαν φυλακιστεί στην Κούβα επειδή διαδήλωσαν ενάντια στην κυβέρνηση του Κάστρο ή έκαναν άλλη προκλητική ενέργεια.

Ο Κάστρο προσπάθησε να απαντήσει κάνοντας κριτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις Ηνωμένες Πολιτείες, με το επιχείρημα ότι οι χώρες που δεν παρέχουν καθολική υγειονομική περίθαλψη, εκπαίδευση και ισότητα των αμοιβών δεν είναι σε θέση να μιλούν για την Κούβα. Ανέφερε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να επιστρέψουν τη στρατιωτική βάση στο Γκουαντάναμο στην Κούβα. "Δεν είναι σωστό να με ρωτούν για τους πολιτικούς κρατούμενους" είπε ο Κάστρο.

Ο Ομπάμα είπε ότι πίεσε τον πρόεδρο της Κούβας σχετικά με τη συμπεριφορά απέναντι στους αντιφρονούντες και επιβεβαίωσε ότι θα συναντηθεί με ορισμένους κατ' ιδίαν. Αλλά διαβεβαίωσε επίσης τον Κάστρο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν καμία πρόθεση να του υπαγορεύσουν το μέλλον της χώρας του. "Βεβαιώνω ότι το πεπρωμένο της Κούβας δεν θα αποφασιστεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή από οποιαδήποτε άλλη χώρα", δήλωσε ο Ομπάμα. "Η Κούβα είναι κυρίαρχο κράτος και δικαίως είναι ιδιαίτερα περήφανο και το μέλλον της Κούβας θα αποφασιστεί από τους Κουβανούς και από κανέναν άλλον".

Ο Πρόεδρος προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, κάνοντας κάποιες παρατηρήσεις που ενδέχεται να εκμεταλλευτούν οι επικριτές του ανοίγματος στην Κούβα, και παραδέχθηκε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αντιμετωπίσουν τις επικρίσεις που εξαπέλυσε ο Κάστρο.

"Πραγματικά καλωσορίζω τον Πρόεδρο Κάστρο, που σχολιάζει κάποιους τομείς στους οποίους αισθάνεται ότι υστερούμε, επειδή πιστεύω ότι δεν θα πρέπει να έχουμε ανοσία ή να φοβόμαστε την κριτική ή τη συζήτηση" είπε ο Ομπάμα. Η φαινομενικά καλή σχέση μεταξύ των δύο προέδρων στη συνέντευξη Τύπου ήταν μια εντυπωσιακή επίδειξη θερμότητας σε μια ημέρα που κυριαρχήθηκε από το συμβολισμό των πρώτων δειλών ανοιγμάτων μεταξύ της Κούβας και των ΗΠΑ μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.

Ο Ομπάμα είπε ότι αναμένεται να δει την άρση του εμπορικού εμπάργκο της Κούβας, κάτι που ο Κάστρο χαρακτηρίζει "το πιο σημαντικό εμπόδιο για την οικονομική μας ανάπτυξη και την ευημερία του λαού της Κούβας". "Συμφωνούμε ότι μια μακρά και πολύπλοκη πορεία εξακολουθεί να βρίσκεται μπροστά μας", δήλωσε ο Κάστρο, χαμογελώντας θερμά στον Ομπάμα κατά διαστήματα, ακόμη και όταν ο Αμερικανός πρόεδρος πείραξε τον κουβανό ομόλογό του για την τάση της οικογένειας Κάστρο στους εμψυχωτικούς λόγους. "Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι ότι έχουμε αρχίσει να κάνουμε τα πρώτα βήματα για την δημιουργία μιας νέου τύπου σχέσης, που δεν έχει υπάρξει ποτέ ανάμεσα στην Κούβα και τις Ηνωμένες Πολιτείες".

Υπήρχαν αδέξιες στιγμές, που έκαναν και τους δύο προέδρους να αισθάνονται αμηχανία. Ο Ομπάμα, ο οποίος ήταν αποφασισμένος να τιμήσει την επέτειο με μια συνέντευξη Τύπου - κάτι που ο Κάστρο δεν κάνει ποτέ- ώθησε τον Κουβανό ηγέτη να απαντήσει σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Όταν ο Ομπάμα τελείωσε την απάντησή του στην Αντρεα Μίτσελ, ανταποκρίτρια του NBC News, προέτρεψε τον Κάστρο να κάνει το ίδιο. "Είναι στο χέρι σας", ο Ομπάμα είπε στον Κάστρο. "Είναι μία από τα πιο αξιόλογες δημοσιογράφους μας στην Αμερική, και είμαι βέβαιος ότι θα εκτιμήσει μόνο μια πολύ σύντομη απάντηση". Ο Κάστρο απάντησε στο ερώτημα της Μίτσελ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, επιπλήττοντάς την επειδή θεώρησε ότι η ερώτηση ήταν άδικη.

Μετά τη συνέντευξη Τύπου, οι δύο άνδρες ένωσαν τα χέρια σε κάτι που έμοιαζε μεταξύ χειραψίας και επαναστατικής γροθιάς.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του αυτή την εβδομάδα, ο Ομπάμα δεν σχεδιάζει να συναντηθεί με τον Φιντέλ Κάστρο, τον 89χρονο πρώην πρόεδρος, ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος αδελφός του Ραούλ. Αλλά είπε σε συνέντευξή του στο ABC News τη Δευτέρα ότι θα ήταν "ευτυχής" αν συναντηθεί κάποια στιγμή με τον μεγαλύτερο Κάστρο. "Εάν η υγεία του ήταν αρκετά καλή ώστε να μπορούσα να τον συναντήσω, θα ήμουν ευτυχής, ως σύμβολο του κλεισίματος του κεφαλαίου της ψυχροπολεμικής σχέσης στις ιστορίες των δύο χωρών" είπε ο Ομπάμα.

Στην Αβάνα την Δευτέρα, πολλοί Κουβανοί εξακολουθούσαν να φαίνονται αβέβαιο για το αν είχαν την άδεια για να προσπαθήσουν να δουν τον Ομπάμα, ή να εκφράσουν μια άποψη. Κουβανοί σε όλη την πόλη έμοιαζε να συζητούν συνεχώς το πού θα ήταν ο Ομπάμα. Στο Parque Central στην Αβάνα, η επίσκεψη του Ομπάμα πυροδότησε συζητήσεις για την πολιτική, την ελευθερία, τη φυλή και τη σκηνή ενός Αμερικανού προέδρου στην Πλατεία της Επανάστασης, κοντά σε μια φωτογραφία του Γκεβάρα.

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα