Πληρώνουμε χρυσάφι τις στρατιές των συμβούλων

 

Σε «πεδίον δόξης -και… διαγκωνισμού- λαμπρόν» για τις μεγαλύτερες εταιρίες συμβούλων της Ευρώπης και των ΗΠΑ, αλλά και για εγχώρια τραπεζικά σχήματα και νομικά γραφεία, έχει εξελιχθεί η Ελλάδα στην εποχή των Μνημονίων. Οι υποχρεώσεις που ανέλαβε το Ελληνικό Δημόσιο έναντι των δανειστών του, και κυρίως το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων που συμφωνήθηκε με την Τρόικα, άνοιξαν την πόρτα για την πρόσληψη

στρατιάς συμβουλευτικών εταιριών, οι συνολικές αμοιβές και προμήθειες των οποίων εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεράσουν ακόμα και το 1,5 δισ. ευρώ έως το 2015 – ποσό που, ούτε λίγο ούτε πολύ, αντιστοιχεί στο 1/5 της περιβόητης 6ης δόσης του δανείου προς τη χώρα μας.

Στην τελευταία έκθεσή τους για την ελληνική οικονομία, Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ διατήρησαν αμετάβλητο το στόχο της συγκέντρωσης 50 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις έως το τέλος του 2015, επισημαίνοντας, μάλιστα, ότι «εφόσον η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες της Ε.Ε. με το πλουσιότερο χαρτοφυλάκιο περιουσιακών στοιχείων, ο στόχος της συγκέντρωσης 35 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2014 και 50 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2015 παραμένει βιώσιμος».

Οπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, η διεθνής πρακτική στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων θέλει τις εταιρίες που αναλαμβάνουν ρόλο χρηματοοικονομικού, νομικού ή τεχνικού συμβούλου να αμείβονται ανάλογα με την περίοδο ενασχόλησής τους με κάθε σχέδιο ιδιωτικοποίησης και να λαμβάνουν πρόσθετο «μπόνους» σε περίπτωση επιτυχούς ολοκλήρωσης της διαδικασίας αποκρατικοποίησης (success fee). Ετσι, το τελικό κόστος για τον πωλητή -εν προκειμένω, το Ελληνικό Δημόσιο- υπολογίζεται στο 2%-3% επί της αξίας των περιουσιακών στοιχείων που αποκρατικοποιούνται. Συνεπώς, αν οι προβλέψεις της Τρόικας επιβεβαιωθούν, 1-1,5 δισ. ευρώ θα δαπανηθούν για συμβούλους μόνο στο πλαίσιο του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.

Ηδη ο Προϋπολογισμός του 2011 περιλάμβανε στο σκέλος των εξόδων δαπάνη συνολικού ύψους 29 εκατ. ευρώ για αμοιβές συμβούλων αποκρατικοποιήσεων (27 εκατ. ευρώ προς νομικά πρόσωπα και 2 εκατ. ευρώ προς φυσικά πρόσωπα), εκτιμώντας ότι θα προχωρούσαν εντός του έτους ιδιωτικοποιήσεις αξίας 1 δισ. ευρώ. Αργότερα, ο στόχος αναπροσαρμόστηκε με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής στα 5 δισ. ευρώ, για να ξαναπέσει τελικά στα 1,7 δισ.

Ο «χορός» των συμβούλων δεν περιορίζεται, όμως, εδώ: από τον Μάιο του 2010 μέχρι σήμερα το κράτος, και ιδίως το υπουργείο Οικονομικών, έχει εγκρίνει τη διάθεση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ επιπλέον, για να πληρωθούν διάφοροι σύμβουλοι στους οποίους ανέθεσε υποστηρικτικό ρόλο στη σύνταξη του πρώτου Μνημονίου, στις διαπραγματεύσεις με όλους τους εμπλεκομένους στη διαδικασία διαχείρισης του δημόσιου χρέους και σε άλλα παρόμοια θέματα. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές τα κριτήρια επιλογής των συμβούλων και οι ακριβείς αμοιβές τους δεν γίνονται καν γνωστά.

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Lazard Frères, ο πανίσχυρος χρηματοοικονομικός οίκος με έδρα σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Παρίσι, που ανέλαβε καθήκοντα συμβούλ