Πέντε ερωτήματα σχετικά με τα χημικά όπλα της Συρίας

Η Συρία θεωρείται ότι έχει ένα μεγάλο απόθεμα χημικών όπλων. Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ τώρα υποψιάζονται ότι η κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ Άσαντ έχει χρησιμοποιήσει μικρές ποσότητες αυτών των χημικών εναντίον των ανταρτών που αγωνίζονται για τον ανατρέψουν, μια εκτίμηση που συμμερίζονται η Βρετανία, η Γαλλία και το Ισραήλ.

Τι είναι όμως γνωστό για τα χημικά όπλα της Συρίας;

Μια έκθεση επικαλούμενη τουρκικές, αραβικές και Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών

εκτιμά ότι η Συρία έχει περίπου 1.000 τόνους χημικών όπλων, αποθηκευμένους σε περίπου 50 περιοχές, κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας. Τα όπλα πιστεύεται ότι περιλαμβάνουν κάποιους ερεθιστικούς παράγοντες, όπως το φυσικό αέριο μουστάρδας, και πιο επικίνδυνους νευροτοξικούς παράγοντες, όπως το σαρίν και το VX. Αυτά τα χημικά πυρομαχικά θα μπορούσαν να εκτοξευθούν με πυροβόλα, ρουκέτες, πυραύλους Scud και αεροσκάφη.

Πότε πιστεύεται ότι χρησιμοποιήθηκαν αυτά τα όπλα;

Ο κορυφαίος στρατιωτικός αναλυτής των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, Itai Brun, κατηγόρησε τη Συρία για χρήση χημικών όπλων, πιθανώς σαρίν, σε δύο επιθέσεις τον περασμένο μήνα κοντά στο Χαλέπι και τη Δαμασκό.

Την περασμένη εβδομάδα, η Βρετανία και η Γαλλία δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστες αποδείξεις ότι η Συρία χρησιμοποίησε μικρές ποσότητες χημικών ουσιών, το Δεκέμβριο στη Χομς, καθώς και στις επιθέσεις κοντά στο Χαλέπι και τη Δαμασκό.

Πόσο σίγουροι είναι;

Σε μια επιστολή που απευθυνόταν στα μέλη του Κογκρέσου την περασμένη Πέμπτη, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι οι μυστικές υπηρεσίες αξιολογούν «με ποικίλους βαθμούς βεβαιότητας» ότι το συριακό καθεστώς έχει χρησιμοποιήσει χημικά όπλα σε «μικρή κλίμακα», ειδικά σαρίν. Η επιστολή αναφέρει ότι η εκτίμηση αυτή βασίζεται εν μέρει σε «φυσιολογικά δείγματα». Οι αξιωματούχοι αρνήθηκαν να τα επεξεργαστούν. Αλλά ο Brun δήλωσε ότι η εκτίμηση του Ισραήλ βασίζεται στις εκθέσεις των θυμάτων που έβγαζαν αφρούς από το στόμα. Τα αποδεικτικά στοιχεία που επικαλείται η Βρετανία και η Γαλλία περιλαμβάνουν δείγματα εδάφους και καταθέσεις μαρτύρων.

Η κυβέρνηση Ομπάμα πιστεύει πως η πληροφορία χρειάζεται περαιτέρω έρευνα και επιβεβαίωση. «Για παράδειγμα, η αλυσίδα της κατοχής δεν είναι σαφής, κι έτσι δεν μπορούμε να επιβεβαιώσουμε πώς έγινε η έκθεση στο αέριο και υπό ποιες συνθήκες» αναφέρει η επιστολή του Λευκού Οίκου. Μέχρι στιγμής, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι η κυβέρνηση Άσαντ έχει διατηρήσει τον έλεγχο των περιοχών όπου αποθηκεύονται οι χημικοί παράγοντες. Αλλά ανησυχούν ότι τα όπλα ή τα επικίνδυνα υλικά θα μπορούσαν να πέσουν στα χέρια αποστατών, κλεφτών ή αντίπαλων ομάδων μαχητών, συμπεριλαμβανομένων της Χεζμπολάχ στο Λίβανο ή ομάδων που εμπνέονται από την Αλ Κάιντα στη Συρία.

Γιατί να χρησιμοποιήσουν χημικά όπλα «σε μικρή κλίμακα»;

Οι αμυντικοί αναλυτές λένε ότι τα εν λόγω πυρομαχικά χρησιμοποιούνται συνήθως για να προκαλέσουν μαζικές απώλειες. Μερικοί υποστηρίζουν ότι η Συρία μπορεί να δοκιμάζει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της με τη χρήση των χημικών ουσιών σε μικρές ποσότητες για να δει τι είδους απάντηση θα ακολουθήσει. Άλλοι, όμως, αμφισβητούν το ότι η Συρία θα προκαλούσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της σε μια στρατιωτική επέμβαση, όταν οι επιθέσεις δεν θα προκαλέσουν πολλές απώλειες.

«Από στρατιωτική άποψη, δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήσει χημικά όπλα λίγο-λίγο» σχολίασε ο εμπειρογνωμόνων στα χημικά όπλα Ralf Trapp, στο Foreign Policy. «Γιατί το καθεστώς να σπαταλούσε απλά μια χειροβομβίδα εδώ ή μια ρουκέτα πιο πέρα; Δεν είναι ακριβώς ο τρόπος που θα περίμενε κανείς να δράσει μια στρατιωτική δύναμη».

Τι υποστηρίζει η Συρία;

Η Συρία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα, η οποία αποκλείει την παραγωγή, αποθήκευση και χρήση χημικών και βιολογικών όπλων. Αλλά ποτέ δεν αναγνώρισε άμεσα ότι κατέχει χημικά όπλα, ούτε και ισχυρίστηκε ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσει – «αν υπάρχουν» – εναντίον του λαού της. Τον περασμένο μήνα, η Συρία κατηγόρησε τους αντιπάλους της ότι χρησιμοποιούν χημικά όπλα και ζήτησε από τον ΟΗΕ να ερευνήσει. Ωστόσο, δεν επέτρεψαν την είσοδο στους ερευνητές του ΟΗΕ για να εξετάσουν τις υποτιθέμενες επιθέσεις.

latimes