Ο Καζαντζάκης ως... εθνίκι

Μια από τις βασικές κακοδαιμονίες της πατρίδας μας είναι ότι εδώ και πολλές δεκαετίες, ο πνευματικός κόσμος της χώρας έχει πάψει ή ντρέπεται πλέον να ασχολείται με την Ελλάδα, να γράφει για την ιστορία της, να εξυμνεί τον πολιτισμό της.

Πλήν ελαχίστων εξαιρέσεων, βεβαίως.

Αν ζούσε σήμερα ο Καζαντζάκης (τι ωραία που θα ήταν, αλήθεια!) είναι βέβαιο ότι κάποιος Καρανίκας θα του επιτίθετο καθημερινώς, ως… ρατσιστικό… εθνίκι.

Διαβάζω από την «Αναφορά στον Γκρέκο» το κεφάλαιο «Προσκύνημα στην

«Όλα στην Ελλάδα, βουνά, ποταμοί, θάλασσες, πεδιάδες «ανθρωπίζονται» και μιλούν στον άνθρωπο μια σχεδόν ανθρώπινη γλώσσα.

Δεν τον καταπλακώνουν, δεν τον τυραννούν, γίνουνται φίλοι του και συνεργάτες.

Η θολή, ακαταστάλαχτη κραυγή της Ανατολής, περνώντας από της φώς της Ελλάδος, καθαρίζει, ανθρωπίζεται, γίνεται Λόγος.

Η Ελλάδα είναι το φίλτρο που λαγαρίζει με αγώνα πολύ το κτήνος σε άνθρωπο, την ανατολίτικη σκλαβιά σ’ ελευτερία και τη βάρβαρη μέθη σε νηφάλιο λογισμό.

Να δώσει πρόσωπο στο απρόσωπο, μέτρο στην αμετρία, ισορροπώντας τις συγκρουόμενες τυφλές δυνάμεις, τέτοια η αποστολή της πολυβασανισμένης στεριάς και θάλασσας που λέγεται Ελλάδα.

Είναι αληθινή χαρά, πλούτος μεγάλος να τριγυρνάς την Ελλάδα.

Τόσο το ελληνικό χώμα είναι ποτισμένο με δάκρυα, ιδρώτα και αίμα, τόσο τα ελληνικά βουνά είδαν ανθρώπινο αγώνα, που ανατριχιάζεις λογιάζοντας πως στα βουνά ετούτα και τ’ ακρογιάλια παίχτηκε η μοίρα της λευκής φυλής.

Παίχτηκε η μοίρα του ανθρώπου.

Σίγουρα, σ’ ένα από τα ακρογιάλια αυτά, τα γεμάτα χάρη και παιχνιδίσματα, θα γίνηκε το θάμα της μετουσίωσης του ζώου σε άνθρωπο…»

Διαβάστε περισσότερα