Νέα προβλήματα στη συμφωνία για το προσφυγικό: Η Τουρκία απαιτεί να της δώσει η ΕΕ τα 3 δις

Μια νέα διαμάχη έχει ξεσπάσει μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ σχετικά με τα δισεκατομμύρια της ενίσχυσης για τους πρόσφυγες από τη Συρία, προσθέτοντας νέες αμφιβολίες για την εύθραυστη συμφωνία προκειμένου να σταματήσει τη ροή των ανθρώπων προς την Ευρώπη.

Η Τουρκία απαιτεί η ΕΕ να της παραδώσει τα 3 δις ευρώ που υποσχέθηκε στο πλαίσιο της συμφωνίας-ορόσημο, έτσι ώστε οι τουρκικές αρχές να τα δαπανήσουν κατά το δοκούν. Οι

Βρυξέλλες αντιστέκονται,

με αποτέλεσμα ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κατηγορεί την ένωση ότι "κοροϊδεύει την αξιοπρέπεια" του τουρκικού έθνους. Τα χρήματα ήταν μέρος ενός πακέτου θέλγητρων που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες της ΕΕ σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια της Τουρκίας, καθώς η ένωση προσπαθεί να αποφύγει την επανάληψη των χαοτικών σκηνών του περασμένου έτους, όταν πάνω από 800.000 πρόσφυγες και μετανάστες έφθασαν λαθραία στην Ελλάδα. Η διαφορά απειλεί να θέσει άλλο ένα εμπόδιο στο δρόμο της διαπραγμάτευσης, σε μια περίοδο που ήδη αντιμετωπίζει αυξανόμενη αβεβαιότητα.

Η Άγκυρα ζητά οι Βρυξέλλες να παραδώσουν τα 3 δις ευρώ -χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και από τις εισφορές των κρατών-μελών- άμεσα, στην τουρκική κυβέρνηση και τους οργανισμούς της. Θέλει να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για την κατασκευή νέων σχολείων και νοσοκομείων για του 2,75 καταγεγραμμένους Σύριους πρόσφυγες της χώρας, καθώς και για την αναβάθμιση των προσφυγικών καταυλισμών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει ότι οι πόροι πρέπει να κατευθυνθούν μέσω οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών και διεθνών ΜΚΟ, σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες για τις δαπάνες ενισχύσεων. Μέχρι στιγμής, 190 εκατ. ευρώ έχουν εγκριθεί, με επιχορηγήσεις σε οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, και σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, όπως το Συμβούλιο Προσφύγων της Δανίας. Η Επιτροπή έχει υποσχεθεί να δώσει συνολικά 1 δις ευρώ μέχρι το τέλος του Ιουλίου.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν αυτή την εβδομάδα έκανε σαφή τη δυσαρέσκειά του για τη διαφορά. Μιλώντας την Τρίτη, είπε: "Αυτή η χώρα φροντίζει 3 εκατ. πρόσφυγες. Τι είπαν; Θα σας δώσουμε 3 δις ευρώ. Λοιπόν, μας έχουν δώσει κάποια από αυτά τα χρήματα μέχρι τώρα; Όχι. Ακόμα καθυστερούν. Αν είναι να τα δώσετε. δώστε τα". Και πρόσθεσε: "Αυτοί οι διαχειριστές έχουν έρθει εδώ, περιόδευσαν στους καταυλισμούς μας και μας ζήτησαν περισσότερα έργα. Μας δουλεύετε; Ποια έργα; Έχουμε 25 καταυλισμούς σε λειτουργία. Τους έχετε δει. Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα. Έχουμε ζητήσει την εφαρμογή τους".

Ο Φουάτ Οκτάι, επικεφαλής της αρχής διαχείρισης καταστροφών και έκτακτης ανάγκης της Τουρκίας (AFAD), του οργανισμού που είναι υπεύθυνος για τον συντονισμό των έργων, δήλωσε στους Financial Times ότι οι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες είχαν προτείνει μια συμβιβαστική λύση. Σύμφωνα με αυτή, οργανισμοί όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF θα συνεργαστούν με τμήματα της τουρκικής κυβέρνησης. Αλλά ο δρ Οκτάι δήλωσε ότι η Τουρκία απέρριψε την πρόταση αυτή. "Η προσέγγισή μας είναι ότι μπορούμε να δουλέψουμε απευθείας", είπε. "Αυτό θα αυξήσει την αποτελεσματικότητα κάθε ευρώ που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί και να δαπανήσει η ΕΕ".

Ο Οκτάι διέψευσε επίσης έναν πρόσφατο ισχυρισμό του Επιτρόπου Διεύρυνσης της ΕΕ Γιοχάνες Χαν, ότι οι διεθνείς οργανισμοί είναι σε καλύτερη θέση να βοηθήσουν επειδή έχουν τις "υποδομές, τους ανθρώπους και ό,τι άλλο χρειάζεται". Η Τουρκία, επέμεινε, ήξερε καλύτερα πώς να φροντίζει τους Σύριους στη χώρα. "Εργαζόμαστε σε καθημερινή βάση έτσι ώστε να γνωρίζουμε ποιες είναι οι ανάγκες τους", είπε. "Και αυτές οι ανάγκες δεν μπορούν να περιμένουν". Κατηγόρησε τους Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι επιμένουν στην "γραφειοκρατία, τους κανόνες και τις διαδικασίες" και προέτρεψε τις Βρυξέλλες να τους αφήσουν να κάνουν τη δουλειά τους.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένει ότι κατέστη σαφές από την αρχή ότι τα περισσότερα από τα χρήματα πρέπει να πάνε σε οργανώσεις. "Η χρηματοδότηση στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης για τους Πρόσφυγες στην Τουρκία υποστηρίζει τους πρόσφυγες στη χώρα", δήλωσε ένας εκπρόσωπος. "Είναι χρηματοδότηση για τους πρόσφυγες και όχι για την Τουρκία". Πολλά "περιορισμένα ειδικά μέτρα" θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άμεσες επιχορηγήσεις προς τις τουρκικές αρχές, για χρήση σε προσυμφωνημένα έργα υπό αυστηρούς κανόνες, αλλά είναι απίθανο να είναι αρκετά ώστε να ικανοποιήσουν την άποψη της Τουρκίας για το πώς πρέπει να δαπανηθούν τα χρήματα.

Η διαφωνία βάζει νέα εμπόδια στην πορεία της διαπραγμάτευσης, εν μέσω αντιπαραθέσεων για την κατάργηση της βίζας στη ζώνη Σένγκεν για τους Τούρκους πολίτες. Η ξαφνική αποχώρηση του Τούρκου πρωθυπουργού της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου μετά από μια μάχη εξουσίας με τον Ερντογάν θεωρήθηκε ως ένα πλήγμα για τις προοπτικές επιτυχίας. Μαζί με τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, ο Νταβούτογλου πέτυχε τη συμφωνία με αιχμή του δόρατος την πάταξη των λαθρεμπόρων και την αποδοχή της επαναπροώθησης από την Ελλάδα όσων αποτυγχάνουν να λάβουν άσυλο. Ο Ερντογάν, αντίθετα, επανειλημμένως προκαλεί εμπόδια στη συμφωνία.

next.ft.com

Διαβάστε περισσότερα