Ήρθε το τέλος της Μέρκελ;

Οι αποτυχημένες συνομιλίες συνασπισμού πλήττουν σοβαρά τις προοπτικές της ηγεσίας, γράφει ο Wolfgang Münchau.

Θυμάστε τη φετινή πρόβλεψη, πως ό,τι και αν συμβεί στις γερμανικές εκλογές, η Άνγκελα Μέρκελ θα κερδίσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο; Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών του συνασπισμού την Κυριακή το βράδυ, αυτή η πρόβλεψη έληξε και οι περισσότερες άλλες πολιτικές προβλέψεις έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια. Είναι πρόωρο

Είναι ένας από τους πιο έμπειρους πολιτικούς της Γερμανίας. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της δωδεκάχρονης κυριαρχίας της, κατάφερε να καταστρέψει όλους τους μικρούς εταίρους του συνασπισμού. Το SPD, το πάλαι ποτέ μεγάλο θηρίο της γερμανικής πολιτικής, φτάνει τώρα το 20 τοις εκατό στις κάλπες. Το φιλελεύθερο FDP, το οποίο προκάλεσε την κατάρρευση των συνομιλιών, εξακολουθεί να ξεδιπλώνεται από την καταστροφική εμπειρία ως κατώτερος συνεργάτης συνασπισμού με την Μέρκελ από το 2009 έως το 2013. Ο Κρίστιαν Λίντνερ, πρόεδρος του FDP, δήλωσε ότι απλά δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη. Τα γερμανικά κόμματα προτιμούν τώρα να βρίσκονται σε αντίθεση παρά να είναι στην κυβέρνηση μαζί της. Αν σκεφτούμε όλες τις επιλογές του γερμανικού συντάγματος, είναι δύσκολο τώρα να προβλέψουμε μία στην οποία η Μέρκελ παραμένει ως καγκελάριος πέρα από μερικούς μήνες.

Ο Πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ μπορεί να ζητήσει από το FDP να αναστρέψει την απόφασή του. Αλλά αυτό δεν θα αλλάξει τίποτα. Μπορεί να ζητήσει από το SPD να αλλάξει γνώμη. Αλλά το κόμμα έχει ήδη πει ότι δεν είναι διαθέσιμο για άλλο μεγάλο συνασπισμό, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται υπό την τεράστια πίεση να εγκαταλείψει την αντιπολίτευση του, ως θυσία για την πολιτική σταθερότητα. Το SPD θα ήταν τρελό να υποκύψει. θα οδηγούσε περισσότερους από τους ψηφοφόρους του στα ακραία κόμματα. Είτε σχηματιστεί ένας συνασπισμός είτε όχι, ο Στάινμαγερ δεν θα έχει άλλη επιλογή παρά να ορίσει την Μέρκελ ως καγκελάριο, απλώς και μόνο επειδή το CDU και το αδελφό του κόμμα, το βαυαρικό CSU, έχουν το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων.

Στη συνέχεια ακολουθούν τρεις γύροι ψηφοφορίας. Στις δύο πρώτες, ο υποψήφιος απαιτεί απόλυτη πλειοψηφία. Στον τρίτο γύρο αρκεί μια σχετική πλειοψηφία. Η Μέρκελ θα κερδίσει εύκολα στην τελική ψηφοφορία. Σε αυτό το σημείο, ο Στάινμαγερ μπορεί να αρνηθεί να διορίσει την Merkel με την αιτιολογία ότι η κυβέρνησή της δεν θα είναι σταθερή, οδηγώντας σε νέο γύρο εκλογών εντός 60 ημερών. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να ορίσει τη Μέρκελ ως καγκελάριο μιας μειονοτικής κυβέρνησης. Είμαι βέβαιος ότι αυτός και η Μέρκελ θα εξετάσουν σοβαρά αυτή την επιλογή, αλλά το CDU/CSU θα έχει μόνο το ένα τρίτο περίπου των εδρών στην Μπούντεσταγκ.

Η Μέρκελ θα μπορούσε, φυσικά, να προσπαθήσει να συγκεντρώσει πλειοψηφίες για κάθε νομοθετική πράξη - για την Ευρώπη με το SPD και για το περιβάλλον με τους Πράσινους. Οι κυβερνήσεις μειονοτήτων μπορεί να είναι εκπληκτικά σταθερές, όπως βλέπουμε στην Ισπανία και ναι, και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αλλά χρειάζονται μια σταθερή βάση στήριξης και αμφιβάλλω πάρα πολύ ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα της επιτρέψουν να παίξει αυτό το παιχνίδι για πολύ καιρό.

Έτσι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, η Γερμανία πιθανόν να διεξάγει νέες εκλογές το 2018. Θα ήταν υποψήφια η Μέρκελ ξανά; Θα την άφηνε το CDU; Αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς αντιδρά ο λαός στα πρόσφατα γεγονότα. Από τις εκλογές, το CDU και το CSU έχουν χάσει ποσοστά στις δημοσκοπήσεις. Το FDP κατόρθωσε να κερδίσει λίγο. Το ίδιο συνέβη και με το δεξιό AfD. Το SPD έχει αποδυναμωθεί, αλλά θα μπορούσε να ανακάμψει υπό νέα ηγεσία. Εάν γινόταν νέες εκλογές, ο Μάρτιν Σουλτς θα μπορούσε να παύσει να είναι υπέρ της Αντρέα Νάλες, της νέας επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδα του SPD στην Μπούντεσταγκ ή της Μανουέλα Σβέσιγκ, πρωθυπουργού του βορειοανατολικού κρατιδίου Μέκλενμπουργκ-Σβερίν. Μια άλλη πιθανότητα θα ήταν ο Όλαφ Σολτς, δήμαρχος του Αμβούργου.

Αν το SPD βελτίωνε το ποσοστό του στην ψηφοφορία και αν το CDU/CSU έχανε, τα δύο κόμματα θα μπορούσαν ίσως να σχηματίσουν ένα συνασπισμό ίσων. Ο μοναδικός αστερισμός όπου η Μέρκελ θα μπορούσε να επανεμφανιστεί ως πολιτικός ηγέτης, θα απαιτούσε μια γρήγορη μετατόπιση της λαϊκής υποστήριξης προς το CDU και προς αυτήν ειδικότερα. Αν πάλευε στις εκλογές και να βελτίωνε το θλιβερό αποτέλεσμα του CDU με μια καλή διαφορά, θα γινόταν πιο δύσκολο για το FDP να συνεχίσει να αντιστέκεται στη συμμετοχή σε συνασπισμό. Υπάρχουν πάρα πολλά πιθανά σενάρια για να κάνουμε οποιεσδήποτε προβλέψεις. Αλλά το σενάριο, κατά το οποίο η Μέρκελ επανεμφανίζεται ως γερμανίδα καγκελάριος για άλλα τέσσερα χρόνια, έχει χαμηλή πιθανότητα. Έτσι αν είστε ένας από εκείνους που την θεωρούν αρχηγό του δυτικού κόσμου, είναι καιρός να κοιτάξετε κάπου αλλού.

ft.com

Διαβάστε περισσότερα